Με αυξημένους ρυθμούς τρέχει η ελληνική αγορά ακινήτων στο πρώτο εξάμηνο του έτους, με την κούρσα να οδηγούν οι αγοραπωλησίες και τις εισπράξεις να είναι αυξημένες κατά 20% σε σχέση με το ίδιο διάστημα πέρυσι. Αντίθετα, μειωμένα κατά 8,22% είναι τα φοροέσοδα από γονικές παροχές και δωρεές και κατά 9,82% από τις κληρονομιές.
Στο κέντρο
Την ίδια στιγμή, πάνω από 27.000 ακίνητα συνολικής αξίας 2,52 δισ. ευρώ έχουν αλλάξει χέρια από την αρχή του έτους, ενώ ο Δήμος Αθηναίων κατέχει τα πρωτεία με μεταβιβάσεις 3.921 ακινήτων συνολικής αξίας άνω των 327.000.000 ευρώ. Το έντονο ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων επενδυτών για επενδύσεις στην κτηματαγορά σε συνδυασμό με το ράλι των τιμών ενισχύουν σημαντικά τα έσοδα του Δημοσίου από τους φόρους μεταβίβασης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ:
– Οι εισπράξεις από φόρους μεταβίβασης στο πρώτο εξάμηνο του 2024 άγγιξαν τα 314.000.000 ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 20,21% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023, που είχαν ανέλθει σε 260.920.000 ευρώ. Το μεγαλύτερο κομμάτι από τα φοροέσοδα προέρχεται από τις αγοραπωλησίες κατοικιών, οικοπέδων και αγροτεμαχίων.
– Κάμψη σημείωσαν οι γονικές παροχές και δωρεές, χάνοντας σε μεγάλο βαθμό μέρος της δυναμικότητας που είχαν αποκτήσει οι μεταβιβάσεις από την αναπροσαρμογή του αφορολόγητου ορίου στα 800.000 ευρώ για τους συγγενείς πρώτης κατηγορίας, δηλαδή συζύγους, πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, παιδιά, εγγόνια και γονείς. Οι φόροι που εισέρρευσαν στα ταμεία του Δημοσίου υποχώρησαν στα 24.460.000 ευρώ από 26.650.000 ευρώ, που είχαν εισπραχθεί το πρώτο εξάμηνο του 2023 (μείωση 8,22%).
– Μειωμένοι κατά 9,82% στα 85.240.000 ευρώ ήταν πρώτο εξάμηνο του έτους και οι φόροι από κληρονομιές.
Για το 2024 ο προϋπολογισμός προβλέπει ότι από τις αγοραπωλησίες ακινήτων θα εισπραχθούν φόροι ύψους 570.000.000 ευρώ, ενώ άλλα 235.000.000 ευρώ θα εισρεύσουν στα κρατικά ταμεία από γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές. Σύμφωνα με την πλατφόρμα myProperty της ΑΑΔΕ, στο εξάμηνο οι αγοραπωλησίες ήταν πρώτες, με 122.000 δηλώσεις φόρου μεταβίβασης. Δεύτερες είναι οι κληρονομιές, με 61.000 ηλεκτρονικές δηλώσεις, και ακολουθούν οι γονικές παροχές, οι οποίες έγιναν λιγότερο δημοφιλείς και ανήλθαν σε 55.000. Τελευταίες στην ακτινογραφία είναι οι δωρεές, με 35.066 δηλώσεις ακινήτων.
Τα στοιχεία του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων δείχνουν ότι η δραστηριότητα στην ελληνική αγορά ακινήτων συνεχίζει να πατάει γκάζι. Η ψαλίδα μεταξύ αντικειμενικών αξιών και εμπορικών τιμών έχει ανοίξει αρκετά, με τις μεγαλύτερες αποκλίσεις να εντοπίζονται κυρίως στις ακριβές περιοχές του κέντρου της Αθήνας, των νοτίων και βορείων προαστίων του Λεκανοπεδίου. Παρά τις μεγάλες διαφορές μεταξύ εμπορικών και αντικειμενικών αξιών, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει επιλέξει να μην πειράξει τα επίπεδα των τιμών ζώνης ούτε το 2025. Με το πάγωμα των αντικειμενικών αξιών αλλά και του ΦΠΑ 24% και του φόρου υπεραξίας, οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα παραμείνουν «φθηνές» τουλάχιστον μέχρι και τα τέλη του επόμενου έτους. Σε πολλές περιπτώσεις, οι διαφορές μεταξύ αντικειμενικών και εμπορικών τιμών βγάζουν μάτι:
Ακραία παραδείγματα
– Διαμέρισμα 213 τ.μ. 1ου ορόφου στο Κολωνάκι, το οποίο κατασκευάστηκε το 1953, αγοράστηκε στην τιμή των 1.800.000 ευρώ ή 8.450 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, όταν η αντικειμενική αξία στη συγκεκριμένη περιοχή ανέρχεται σε 4.250 ευρώ. Δηλαδή, το συγκεκριμένο ακίνητο πουλήθηκε σε τιμή διπλάσια της αντικειμενικής αξίας.
– Στα Εξάρχεια ένα διαμέρισμα 119 τμ. 4ου ορόφου που κατασκευάστηκε το 1967 πουλήθηκε στην τιμή των 405.000 ευρώ ή 3.403 ευρώ το τετραγωνικό, ενώ στην περιοχή η αντικειμενική αξία έχει οριστεί στα 2.200 ευρώ/τ.μ.
– Ένα διαμέρισμα 246 τ.μ. 4ου ορόφου στη Γλυφάδα, το οποίο κατασκευάστηκε το 2012, αγοράστηκε -σύμφωνα με το συμβόλαιο- στην τιμή των 1.600.000 ευρώ ή 6.553 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, όταν στην περιοχή η τιμή ζώνης ανέρχεται σε 4.250 ευρώ.
