Οριστικό τέλος στις «κρυφές» και απλήρωτες υπερωρίες, όπως δείχνουν τα στοιχεία όπου έχει εφαρμοστεί και παρουσιάζουν αύξηση κατά 61,2%, βάζει η επέκταση από τον Νοέμβριο και υποχρεωτική εφαρμογή της κάρτας εργασίας στις επιχειρήσεις εστίασης και τουρισμού, όπου θα συμπεριλάβει επιπλέον 700.000 εργαζόμενους.
Συνολικά έως το τέλος Νοεμβρίου εκτιμάται ότι θα έχουν προσαρμοστεί οι δύο παραπάνω κλάδοι στα νέα δεδομένα και συνολικά θα βρίσκονται υπό τον έλεγχο καταγραφής των δεδομένων εργασίας τους 1.500.000 εργαζόμενοι, με τους εργοδότες πλέον να είναι ευάλωτοι στους ελέγχους, καθώς μπορούν να γίνονται online πραγματογνωμοσύνες για την τήρηση των κανόνων εργασίας και της εργατικής νομοθεσίας.
Από την 1η Ιουλίου εφαρμόζεται υποχρεωτικά η κάρτα εργασίας σε 600.000 εργαζόμενους από το λιανεμπόριο και τη βιομηχανία, ενώ νωρίτερα εφαρμόστηκε στις τέως ΔΕΚΟ των μεταφορών, στις τράπεζες, στα σουπερμάρκετ, στις εταιρείες σεκιούριτι και στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις.
Σε σύσκεψη που πραγματοποίησε πρόσφατα η υπουργός Εργασίας με τους φορείς που δραστηριοποιούνται σε εστίαση και τουρισμό, τονίστηκε ότι η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου θα εκκινήσει εντός του Σεπτεμβρίου και θα είναι εκτενής, ώστε να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για προσαρμογή των επιχειρήσεων, για καταγραφή ζητημάτων και επίλυση αυτών. Συνεπώς άμεση θα πρέπει να είναι η προμήθεια του ειδικού εξοπλισμού για την καταγραφή του ωραρίου και των υπερωριών (σε διασύνδεση με το ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ) χωρίς να κινδυνεύουν με κυρώσεις. Αυτές θα επιβάλλονται από το νέο έτος στους παραβατικούς εργοδότες, όταν θα γίνει υποχρεωτική η ένταξη των εν λόγω επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιθεώρησης Εργασίας, στο επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου διαπιστώθηκαν 7.024 παραβάσεις εκ των οποίων οι 1.129 (ποσοστό 16,07%) αφορούσαν την χρήση του νέου μοντέλου καταγραφής σε πραγματικό χρόνο του ωραρίου εργασίας.
Το ποσοστό παραβατικότητας που εντοπίζεται για τη συγκεκριμένη λειτουργία του καινούργιου μοντέλου καταγραφής του ωραρίου παγιώνεται κάτω από το 20% σε σχέση με το σύνολο των υπόλοιπων παραβάσεων, παρά το πρόστιμο των 10.500 ευρώ που συνεπάγεται η μη εφαρμογή της κάρτας.
Από το 2022 που ξεκίνησε η πιλοτική εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας παρατηρείται μια σταθερή άνοδος των υπερωριών, χωρίς να παραγνωρίζεται βέβαια και η συμβολή σε αυτό της αύξησης του τζίρου και της απασχόλησης στους συγκεκριμένους κλάδους.
Και πράγματι, σύμφωνα με τα στοιχεία που συλλέγονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες, από το Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, ενώ το 2021 είχαμε 1.870.000 ώρες καταγεγραμμένων υπερωριών, το 2022 παρατηρείται μια σημαντική αύξηση της τάξης του 36,9%, με τις επιχειρήσεις συνολικά να δηλώνουν 2.560.000 ώρες υπερωριακής απασχόλησης.
Η αυξητική τάση συνεχίστηκε και το 2023, καθώς είχαμε 2.680.000 ώρες καταγεγραμμένων υπερωριών, αυξημένες κατά 4,7% σε σχέση με το 2022.
Αλλά και ανά κλάδο όπου εφαρμόστηκε η ψηφιακή κάρτα παρατηρείται μια ιδιαίτερα σημαντική αύξηση των υπερωριών που δηλώνονται από τους εργοδότες, σε σχέση με τη χρονιά που η ψηφιακή κάρτα δεν εφαρμοζόταν.
Για παράδειγμα, στα σουπερμάρκετ το 2022 παρατηρείται αύξηση των δηλωθεισών υπερωριών της τάξης του 24,5%. Αύξηση η οποία συνεχίστηκε και το 2023, κοντά στο 30% και η σωρευτική αύξηση μεταξύ 2021 και 2023 ανέρχεται στο 61,2%.
Στις τράπεζες, όπου το μέτρο της ψηφιακής κάρτας εφαρμόστηκε πρώτο, παράλληλα με τα μεγάλα σουπερμάρκετ, η σωρευτική αύξηση των υπερωριών προσεγγίζει το 14%. Μόνο κατά την πρώτη χρονιά, το 2022, σε σχέση με το 2021 υπήρξε μια αύξηση που ξεπέρασε το 4,5%. Κοντά στο 4,8% ήταν η αύξηση και το 2023.