Τα δύσκολα με το χρέος είναι ακόμη μπροστά, καθώς -σύμφωνα με τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, απαιτούνται άλλα 40 χρόνια προκειμένου η χώρα να καταφέρει να το μειώσει στο 60% του ΑΕΠ -όσο δηλαδή ήταν στις αρχές της Μεταπολίτευσης το 1974-, πάντα υπό την προϋπόθεση ότι ο πήχυς παραγωγής πρωτογενών πλεονασμάτων δεν θα πέσει κάτω από το 2% του ΑΕΠ.
Με λίγα λόγια, ο δρόμος για την οικονομική ευημερία της χώρας παραμένει ανηφορικός από τη στιγμή που η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει το υψηλότερο δημόσιο χρέος στη ζώνη του ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2024 η βελόνα του ελληνικού χρέους προς το ΑΕΠ έδειξε το 159,8% και ακολουθεί η Ιταλία με ποσοστό 137,7%, η Γαλλία με 110,8%, η Ισπανία με 108,9%, το Βέλγιο με 108,2% και η Πορτογαλία με 100,4%. Τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφτηκαν στη Βουλγαρία με 22,6%, στην Εσθονία με 23,6% και στο Λουξεμβούργο με 27,2%.
Σε απόλυτους αριθμούς, το δημόσιο χρέος για το ίδιο διάστημα σημείωσε νέα αύξηση, φθάνοντας σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ μία «ανάσα» από τα 356 δισ. ευρώ, όταν πέρυσι το αντίστοιχο τρίμηνο είχε διαμορφωθεί στα 355,732 δισ. ευρώ. Πάντως, ο Προϋπολογισμός του 2024 στοχεύει σε χρέος 152,7% του ΑΕΠ από 161,9% το 2023, με το Πρόγραμμα Σταθερότητας να προβλέπει περαιτέρω υποχώρηση στο 146,3% του ΑΕΠ το 2025, δίνοντας θετικό σήμα στις αγορές και τους οίκους αξιολόγησης, προκειμένου να υποστηρίξουν την προσπάθεια για νέα βαθμίδα πιστοληπτικής ικανότητας.
Όπως αποκαλύπτει ο Γιάννης Στουρνάρας σε άρθρο του στο επετειακό τεύχος για τη Μεταπολίτευση (περιοδικό της Βουλής), στην ΤτΕ έχουν κάνει υπολογισμούς, σύμφωνα με τους οποίους με ένα πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 2% του ΑΕΠ και με την υλοποίηση βασικών μεταρρυθμίσεων μπορεί να εξασφαλιστεί αφενός το επιθυμητό πρωτογενές πλεόνασμα και αφετέρου μία κατάλληλη διαφορά μεταξύ του επιτοκίου του δημόσιου χρέους και του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτή η διαφορά στην τεχνική διάλεκτο ονομάζεται «αποτέλεσμα χιονοστιβάδας». Ωστόσο, αυτό είναι το κλειδί για να επιστρέψει η χώρα σε δημόσιο χρέος 60% του ΑΕΠ σε 40 περίπου χρόνια.
Σύμφωνα με τον κεντρικό τραπεζίτη, ενώ «η Μεταπολίτευση είδε την εγκαθίδρυση μιας υποδειγματικής Δημοκρατίας, από οικονομικής απόψεως, και ειδικά δημοσιονομικής, δεν τα πήγαμε καλά, γι’ αυτό φτάσαμε το 2010 σε οιονεί χρεοκοπία», για να διευκρινίσει ότι «οι περισσότεροι νομίζουν ότι το πρόβλημά μας την περίοδο που προηγήθηκε ήταν κυρίως το έλλειμμα του δημόσιου τομέα. Δεν ήταν το σημαντικότερο. Ήταν ο πληθωρισμός, διότι είχαμε μια οικονομία που ξεκίνησε με επιτόκια στο 19%, για να μειωθούν στο 4% περίπου. Αυτή η μεγάλη μείωση επιτοκίων υπερθέρμανε την οικονομία και αύξησε όλες τις αξίες».
