Ραγδαία είναι η αύξηση των άμεσων πληρωμών στην Ελλάδα, με πρωταγωνιστή το προϊόν IRIS, που αποτελεί το 68% των άμεσων πληρωμών, με 80 φορές περισσότερες συναλλαγές το πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαΐου 2024 έναντι του αντίστοιχου διαστήματος το 2020.
Σχεδόν το 60% των διατραπεζικών μεταφορών κεφαλαίων εκτελείται πλέον άμεσα, ανεβάζοντας το IP ratio (δείκτης άμεσων πληρωμών) στο 17% του συνόλου των μεταφορών πίστωσης και φτάνοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σε σχέση με μόλις 2%, που ήταν το 2020. Ειδικότερα, το 2023 έγιναν 37.000.000 άμεσες πληρωμές, με την αύξηση στις άμεσες μεταφορές κεφαλαίων να ανέρχεται σε 109,4% σε σχέση με το 2022, να είναι δεκαπλάσια σε σύγκριση με το 2021 και αυξημένη κατά 617% σε σχέση με το 2020. Σχεδόν 1 στις 2 διατραπεζικές μεταφορές πίστωσης διακινήθηκε άμεσα το 2023, έναντι 1 στις 7 το 2020, ενώ σχεδόν όλες οι άμεσες μεταφορές εμβασμάτων ολοκληρώθηκαν εντός 5 δευτερολέπτων με τις μισές εξ αυτών να ολοκληρώνονται εντός 2 δευτερολέπτων.
ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΡΗΤΩΝ
Η χρήση του IRIS P2P (Person to Person, μεταφορές χρημάτων μεταξύ ιδιωτών) εξαπλώνεται ραγδαία, υποκαθιστώντας κατά κύριο λόγο τη χρήση των μετρητών, δεδομένου ότι το 56% των συναλλαγών είναι έως 20 ευρώ. Το IRIS P2P αριθμεί σχεδόν 2.700.000 χρήστες, και αναμένεται το 2024 να ξεπεράσει τους 3.000.000 χρήστες. Το προϊόν IRIS P2B (Person to Business, μεταφορές χρημάτων από ιδιώτες σε επιχειρήσεις) για ελεύθερους επαγγελματίες αριθμεί περί τους 300.000 χρήστες και τo IRIS commerce για το ηλεκτρονικό εμπόριο 5.250 e-shop. Αυτή τη στιγμή, οκτώ τράπεζες προσφέρουν τις υπηρεσίες IRIS και σύντομα αναμένεται να γίνουν περισσότερες, περιλαμβάνοντας και κυπριακές. Η διετία 2024-2025 αναμένεται να χαρακτηριστεί από σημαντικές εξελίξεις στο πεδίο των πληρωμών.
ΚΟΙΝΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ
Ο ευρωπαϊκός κανονισμός για τις άμεσες πληρωμές, που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2024, θέτει ενιαίους κανόνες για τις διασυνοριακές άμεσες μεταφορές πίστωσης εντός της ΕΕ και τις καθιστά υποχρεωτικές για όλες τις τράπεζες, προωθώντας την υιοθέτηση και προσβασιμότητά τους με απώτατο περιθώριο συμμόρφωσης την 9η Οκτωβρίου 2025. Επιπλέον, από τις αρχές του 2024 θεσμοθετήθηκε στην Ελλάδα η χρήση των άμεσων πληρωμών, δηλαδή του IRIS P2B, ως υποχρεωτικό μέσο πληρωμών ελευθέρων επαγγελματιών που τηρούν επαγγελματικό λογαριασμό στη χώρα μας.
Πρόκειται για αποφάσεις-σταθμούς στον χώρο των πληρωμών, οι οποίες αναμένεται να βελτιώσουν περαιτέρω την παροχή και τη διάθεση του συνόλου των δυνατοτήτων για άμεσες πληρωμές προς όφελος τόσο των καταναλωτών όσο και των επιχειρήσεων, εντός των συνόρων, αλλά και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης.
