Κατά 24% (από 2.117,6 ευρώ σε 1.600,34 ευρώ) μείωσαν τις δαπάνες τους οι Έλληνες καταναλωτές μέσα σε 24 χρόνια (από το 2008 έως το 2022), ενώ από τα χρόνια της πανδημίας μέχρι και σήμερα αυξάνεται η μηνιαία δαπάνη για είδη διατροφής: στο 23,1% (2020) και σχεδόν στο 22% (2021). Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση Ελληνικού Εμπορίου 2023 του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ το 2022, αυτή η αυξητική τάση φαίνεται να υποχωρεί κατά 1,1%.
Αντίστροφη πορεία ακολούθησαν οι θεωρούμενες ως πιο ελαστικές δαπάνες, όπως αυτές για είδη ένδυσης, είδη υπόδησης και οικιακές συσκευές. Ενδεικτικά, το 2008 δίναμε κατά μέσο όρο το 8,22% των μηνιαίων δαπανών μας για να αγοράσουμε ρούχα και παπούτσια, ποσοστό που το 2022 είχε υποχωρήσει σχεδόν στο μισό (4,83%). Το 2008 οι μηνιαίες δαπάνες για την αγορά οικιακών συσκευών αντιστοιχούσαν στο 0,79% της συνολικής μέσης μηνιαίας δαπάνης, για να υποχωρήσει σε 0,63% το 2018 και ακόμη περισσότερο το 2021 (0,59%), ενώ παρουσίασε ισχνή αύξηση το 2022 στο 0,62%.
Σε αυτό το καταναλωτικό κλίμα, οι εμπορικές επιχειρήσεις δίνουν πραγματική μάχη επιβίωσης. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ΕΣΕΕ, οι 1.227.000 εμπορικές επιχειρήσεις απασχολούν σχεδόν 700.000 άτομα (το εμπόριο είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης καθώς χρηματοδοτεί το 16,5% των συνολικών θέσεων εργασίας). Όμως, ως σημαντικότερα προβλήματα αναφέρουν το κόστος λειτουργίας, τη φορολόγησή τους, τις ανατιμήσεις στην ενέργεια, την αύξηση του κόστους των εμπορευμάτων από τους προμηθευτές. Σε αυτά προστέθηκαν οι φυσικές καταστροφές και κυρίως η χαμηλή τουριστική δαπάνη στις περιοχές που επλήγησαν από τις φυσικές καταστροφές.
Συγκεκριμένα, το 61% των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων πληρώνει ενοίκιο, ενώ σημειώθηκε αρνητική επιρροή στον κύκλο εργασιών 85,7% των εμπορικών επιχειρήσεων από τις ανατιμήσεις στο κόστος ενέργειας.
