Σχέδιο για αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων από το 2025 με «πιλότο» τον νέο αυτόματο μηχανισμό που θα παρακολουθεί τις διακυμάνσεις στις εμπορικές τιμές και θα τις προσαρμόζει πάνω σε αυτές της εφορίας βρίσκεται στην ατζέντα του οικονομικού επιτελείου. Πρόκειται για το νέο πληροφοριακό σύστημα που θα μπει σε λειτουργία τους τελευταίους μήνες του 2024, προκειμένου από τις αρχές του επόμενου να τρέξει η διαδικασία της αναθεώρησης των αντικειμενικών τιμών με βάση το πρώτο δείγμα των στοιχείων για τις μεταβολές στις εμπορικές τιμές των ακινήτων (αγορές, συμβόλαια, μισθώματα, αξίες απαλλοτρίωσης) σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (π.χ. θέση, επιφάνεια, όροφος, χρήση γης, εγγύτητα σε σταθμούς μετρό, σχολεία, πυλώνες ηλεκτρικού ρεύματος κ.λπ.).
ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ
Αυτό σημαίνει ότι όποιες μεταβολές (αυξήσεις ή μειώσεις) καταγραφούν στις εμπορικές τιμές θα κουμπώσουν αυτόματα στις αντικειμενικές αξίες, επηρεάζοντας αντίστοιχα τους δεκάδες φόρους και τα τέλη που επιβαρύνουν τα ακίνητα. Στην πράξη με το νέο σύστημα η φορολογητέα αξία των ακινήτων θα αλλάζει σχεδόν κάθε χρόνο, ανάλογα με τις εξελίξεις στην κτηματαγορά και δεν θα προσδιορίζεται όπως σήμερα με αποφάσεις από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Το 2025 συμπληρώνονται τέσσερα χρόνια από την τελευταία επικαιροποίηση στις τιμές ζώνης με τα συγκριτικά στοιχεία του 2021, τα οποία δεν αντιπροσωπεύουν τη σημερινή εικόνα στην αγορά, καθώς οι εμπορικές τιμές έχουν κάνει άλμα και η ψαλίδα με τις αντικειμενικές έχει ανοίξει ακόμα περισσότερο.
Οι μεγαλύτερες διαφορές εντοπίζονται στις πιο ακριβές περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αλλά και των υπολοίπων μεγάλων πόλεων και, όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, τα χιλιάδες ακίνητα που αλλάζουν σήμερα χέρια πωλούνται σε τιμές ακόμη και διπλάσιες των αντικειμενικών. Τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση είναι διαμέρισμα 83 τ.μ. στο Κολωνάκι, που αγοράστηκε στην τιμή των 800.000 ευρώ ή 9.639 ευρώ το τ.μ., όταν η αντικειμενική αξία στη συγκεκριμένη περιοχή ανέρχεται σε 4.250 ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι πουλήθηκε σε τιμή υπερδιπλάσια της αντικειμενικής αξίας.
Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας δίνουν προτεραιότητα στον νέο μηχανισμό προκειμένου να μπει το συντομότερο δυνατό σε πιλοτική λειτουργία, χωρίς να παραβλέπουν και τις υπόλοιπες εκκρεμότητες, όπως τα κουρέματα στις αντικειμενικές τιμές των δήμων. Η αρμόδια επιτροπή εξετάζει μία προς μία τις ενστάσεις που έχουν υποβληθεί από περίπου 145 δήμους όλης της χώρας αξιολογώντας κατά πόσο ανταποκρίνονται στα πραγματικά δεδομένα της κτηματαγοράς, αλλά με βάση τις μέχρι στιγμής εκτιμήσεις δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένες και απορρίπτονται. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου, μόλις ολοκληρωθεί ο έλεγχος των ενστάσεων, η σκυτάλη θα περάσει στους ιδιώτες εκτιμητές, οι οποίοι θα προχωρήσουν στον επαναπροσδιορισμό των τιμών ζώνης. Το τοπίο με τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των δήμων θα ξεκαθαρίσει μέσα στο καλοκαίρι, αλλά δεν αναμένονται σημαντικές ανατροπές, ενώ ήδη στο υπουργείο κρατούν χαμηλά τον πήχυ των προσδοκιών.
ΕΠΕΚΤΑΣΗ
Το επόμενο βήμα του οικονομικού επιτελείου είναι η επέκταση των αντικειμενικών τιμών σε 2.167 περιοχές που εξακολουθούν να βρίσκονται εκτός συστήματος. Πρόκειται για το υπολειπόμενο 1,5% της επικράτειας, όπου έλειπαν τα απαιτούμενα πολεοδομικά στοιχεία, με αρμόδιους παράγοντες να σημειώνουν ότι η επέκταση των αντικειμενικών αξιών δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, καθώς σε πολλές περιοχές είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποτυπωθεί η αξία των ακινήτων, καθώς όχι μόνο δεν γίνονται πράξεις για να υπάρξει μια πρώτη εκτίμηση, αλλά πρόκειται για περιοχές με πολύ μικρό αριθμό κατοίκων, ακόμα και για ερειπωμένα χωριά.
Στην Αττική οι περιοχές όπου θα επεκταθεί το σύστημα των αντικειμενικών τιμών ζώνης είναι από τη Βάρκιζα έως τα Λεγραινά, η Αγία Μαρίνα, ο Χάρακας, το Δασκαλειό, περιοχές από το Πόρτο Ράφτη, περιοχές σε Σαλαμίνα, Κύθηρα, Αίγινα. Στην υπόλοιπη Ελλάδα αναμένεται να αποκτήσουν για πρώτη φορά αντικειμενικές αξίες περιοχές στην Αχαΐα (Διακοπτό, Αιγείρα, Πλάτανος, Σελιανίτικα, Ψαθόπυργος), στην Ηλεία (Κυλλήνη, Αρχαία Ολυμπία), στα Τρίκαλα (Περτούλι, Ελάτη, Πύλη, Καστράκι), στη Φλώρινα (Αμύνταιο, Άγιος Παντελεήμονας, Πρέσπες, Φιλώτας, Δροσοπηγή, Πισοδέρι, Κρυσταλλοπηγή, Μελίτη).