Ενώ η ακρίβεια καλπάζει και ο πληθωρισμός στα τρόφιμα και τα αγαθά πρώτης ανάγκης «πνίγει» τους Έλληνες, πολύ περισσότερο από τους γείτονές τους Ευρωπαίους, η κυβέρνηση αναζητά τρόπους και νέες ιδέες για να τιθασεύσει τις τιμές και να παρέμβει δυναμικά στις εμπορικές πρακτικές που αδειάζουν τα πορτοφόλια των καταναλωτών.
Με το βλέμμα στραμμένο στις κατηγορίες προϊόντων για τις οποίες έχει αποδειχτεί ότι η ακρίβεια δεν είναι εξωγενής -αφού στην Ελλάδα είναι πιο ακριβά από ό,τι στις λιανικές αγορές άλλων χωρών- ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βγαίνει σήμερα μπροστά στον πόλεμο κατά της ακρίβειας. Από νωρίς στο Μέγαρο Μαξίμου θα «κλειδώσουν» οι νέες παρεμβάσεις της κυβέρνησης, στις οποίες θα αναφερθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης και στη συνέχεια θα εξειδικεύσει ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας.
Οι παρεμβάσεις αφορούν πολύ συγκεκριμένα αγαθά πρώτης ανάγκης, τα περισσότερα εισαγόμενα, για τα οποία έχει διαπιστωθεί ότι οι τιμές στην Ευρώπη είναι συγκριτικά πολύ χαμηλότερες από τις τιμές στα ράφια των ελληνικών σουπερμάρκετ, και κάποια από αυτά έχουν ήδη χαρτογραφηθεί ως σημαντικά ακριβότερα από την Επιτροπή Ανταγωνισμού το προηγούμενο διάστημα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι κυβερνητικές παρεμβάσεις θα επικεντρωθούν τουλάχιστον σε πέντε είδη προϊόντων: βρεφικό γάλα, απορρυπαντικά, είδη καθαρισμού, βρεφικές πάνες και καφέ.
Σε αυτά τα προϊόντα αναμένεται να «παγώσουν» με νομοθετική ρύθμιση οι προσφορές 1+1, με «αντιστάθμισμα» οι ευκαιριακές μειώσεις να μπουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ως εκπτώσεις μέσα στην τιμή των προϊόντων. Στις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι και δεν αποκλείεται να δούμε να υλοποιείται είναι και αυτή της επιβολής κάποιου είδους πλαφόν σε σύγκριση με τη μέση τιμή με την οποία πωλούνται τα ίδια προϊόντα στις ευρωπαϊκές χώρες.
Ασφυκτικοί έλεγχοι
Οι ασφυκτικοί έλεγχοι και τα αυστηρά πρόστιμα θα είναι το όπλο στα χέρια του υπουργείου Ανάπτυξης για να ελέγξει τον βαθμό συμμόρφωσης των πολυεθνικών αλλά και μεγάλων ελληνικών εταιρειών (προμηθευτές, σουπερμάρκετ κ.λπ.). Τα πρώτα αποτελέσματα έχουν φανεί από τα υπέρογκα πρόστιμα που ήδη έχουν επιβληθεί για το πλαφόν στο μεικτό περιθώριο κέρδους.
Το βρεφικό γάλα θα αποτελέσει την αιχμή των ανακοινώσεων, καθώς η διαπίστωση ότι στην Ελλάδα είναι έως και 213% ακριβότερο από ό,τι στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και ώθησε την κυβέρνηση να επιταχύνει τις πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», ατύπως στο παρασκήνιο υπάρχει συμφωνία με τις εταιρείες που το διαθέτουν στη χώρα μας για μείωση της τιμής κατά 20%, καθώς δεν έχει προκριθεί η λύση της διατίμησης. Όμως, ο θόρυβος για την πολύ υψηλή τιμή του πυροδότησε και αυστηρούς ελέγχους από τις ελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης.
Αναλόγως, μικρότερης έκτασης παρεμβάσεις θα υπάρξουν στα νωπά προϊόντα -φρούτα, λαχανικά και κρέατα-, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι καταγράφονται αυξήσεις τιμών «ευκαιριακά» και χωρίς να συντρέχουν λόγοι που τις δικαιολογούν: οι πηγές της εφημερίδας επικαλούνται ως παράδειγμα την τιμή των αμνοεριφίων που μέσα στις γιορτές και σε διάστημα μόνο πέντε ημερών αυξήθηκαν μεσοσταθμικά κατά ένα ευρώ στα συνοικιακά κρεοπωλεία: από 14,80 €/kg την Παραμονή των Χριστουγέννων είχε σκαρφαλώσει στα 15,80 δύο ημέρες πριν από την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Οι πρωτοβουλίες θα περικλείουν όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, από την παραγωγή και τη μεταποίηση έως τη λιανική πώληση.
Καυτό λάδι…
Κάποια απόφαση για την τιμή του ελαιολάδου δεν αναμένεται να υπάρξει, καθώς οι κλιματικές και άλλες συνθήκες σε ολόκληρη τη Μεσόγειο οδηγούν σε αλλεπάλληλες μεταβολές τιμών που δεν μπορούν να ελεγχθούν με παρεμβάσεις. Το ξεκαθάρισε, μιλώντας στην ΕΡΤ, ο Άκης Σκέρτσος, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα του «πράσινου χρυσού». «Η κυβέρνηση λαμβάνει συνεχώς μέτρα για να τιθασεύσει το πρόβλημα της ακρίβειας», αλλά «δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι σε αυτή τη φάση για το λάδι».
«Το λάδι είναι μια ειδική περίπτωση, διότι έχει να κάνει και με συνθήκες κλιματολογικές, συνθήκες ελλείψεων που έχουν παρατηρηθεί. Δηλαδή υπάρχουν τοπικά και καιρικά φαινόμενα τα οποία επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την τιμή του. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι σε αυτή τη φάση για το λάδι. Σίγουρα, πρέπει οι εταιρείες οι οποίες διαθέτουν τα προϊόντα λαδιού να λειτουργήσουν σε ένα περιβάλλον πιο έντονου ανταγωνισμού και τα περιθώρια κερδοφορίας σε σχέση με το προ κρίσης επίπεδο να ελέγχονται διαρκώς από το υπουργείο Ανάπτυξης. Όπου παρατηρούνται παρατυπίες, επιβάλλονται πρόστιμα», εξήγησε ο ίδιος.
Οι περισσότερες πρωτοβουλίες θα πρέπει να αποτυπωθούν σε κάποια διοικητική πράξη: διάταξη ή νόμο. Εδώ και αρκετές εβδομάδες στο υπουργείο Ανάπτυξης «γράφουν-σβήνουν» τον νέο καταναλωτικό νόμο, έχοντας αναρτήσει σε διαβούλευση τον υπάρχοντα, προκειμένου οι παραγωγικές ομάδες όλων των σταδίων της αγοράς να διατυπώσουν αντιρρήσεις, αιτήματα, προτάσεις. Τα σημερινά μέτρα θα μοιραστούν, άλλα στο νομοσχέδιο που καταρτίζεται και άλλα ανάλογα με τη χρονική διάρκεια που απαιτείται, σε ειδικές διατάξεις ορισμένου χρόνου.