Ένα χρόνο νωρίτερα, στα τέλη του 2022, το 2023 φάνταζε δυσοίωνο για τις αγορές. Βασικό πρόβλημα ήταν ο πληθωρισμός και μεγαλύτερη ανησυχία η επίπτωση που θα είχε η αύξηση των επιτοκίων σε οικονομίες και αγορές. Αν μάλιστα κάποιος αποκάλυπτε τι θα συνέβαινε το φθινόπωρο του 2023 στη Γάζα, οι επενδυτές θα έτρεχαν να βρουν καταφύγιο.
Και όμως, το 2023 αποδείχτηκε έτος υψηλών αποδόσεων στα περισσότερα χρηματιστήρια. Στην Ευρώπη τα κέρδη για χρηματιστηριακούς δείκτες, όπως ο ισπανικός, ο ιταλικός, ο γερμανικός ή ο EuroStoxx-50 ξεπέρασαν το 20%. Η υψηλότερη απόδοση μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών σημειώθηκε στην Ελλάδα, με τον Γενικό Δείκτη του ΧΑ να ενισχύεται σχεδόν κατά 40%. Μεταξύ των αγορών μικρότερου μεγέθους, ξεχωρίζει το κυπριακό χρηματιστήριο, με κέρδη άνω του 50%.
Ιστορικά υψηλά
Στη Wall Street, ο S&P-500 κατάφερε στις τελευταίες συνεδριάσεις του 2023 να βρεθεί στα ιστορικά υψηλά, που είχε καταγράψει κατά την πρώτη συνεδρίαση του 2022. Για το σύνολο του έτους, τα κέρδη προσεγγίζουν το 25%, ενώ για τον δείκτη των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, Nasdaq, υπερβαίνουν το 45%. Η μετοχή-MVP ήταν σίγουρα εκείνη της NVIDIA, η οποία αν και στην αρχή της χρονιάς δεν βρισκόταν καν μεταξύ των 10 εταιρειών με την υψηλότερη κεφαλαιοποίηση, το τέλος της χρονιάς τη βρίσκει στην πρώτη πεντάδα μαζί με Apple, Microsoft, Amazon και Alphabet. Σε αυτές τις 5 εταιρείες (δηλαδή στο 1% των εταιρειών του S&P-500) αντιστοιχεί το 22,8% της συνολικής κεφαλαιοποίησης. Μόλις το 2017 το αντίστοιχο ποσοστό υπολειπόταν του 11%.
Το ράλι των μετοχών Πληροφορικής συνδέεται με τις προσδοκίες για τα θαύματα (και τα κέρδη…) που υπόσχεται η τεχνητή νοημοσύνη (εξού και το ράλι της NVIDIA), ωστόσο, βασική αιτία της ανόδου συνολικά στα χρηματιστήρια είναι η προσδοκία υποχώρησης του κόστους δανεισμού, καθώς τους τελευταίους μήνες του 2023 κατέστη σαφές ότι οι κεντρικές τράπεζες θα εισέλθουν σε φάση μείωσης των επιτοκίων. Οι αναλυτές και τα προθεσμιακά συμβόλαια στις αγορές προεξοφλούν μείωση του βασικού επιτοκίου στις ΗΠΑ από το 5,5% στο 4% και στην Ευρωζώνη από το 4,75% στο 3%.
Μαζικές αγορές
Σπεύδοντας να προεξοφλήσουν τις κινήσεις των κεντρικών τραπεζών, οι επενδυτές προχώρησαν σε μαζικές αγορές κρατικών ομολόγων, με αποτέλεσμα το τελευταίο δίμηνο του 2023 να εξελιχθεί στο καλύτερο στην ιστορία (!), με τον δείκτη αποδόσεων παγκοσμίως του Bloomberg να ενισχύεται σχεδόν 10%. Καθώς η άνοδος τιμών στα ομόλογα συνεπάγεται πτώση του κόστους δανεισμού, το επιτόκιο στα αμερικανικά 10ετή βρέθηκε από το 5% στο 3,8%, στα γερμανικά από το 2,8% στο 1,95%, στα ιταλικά από το 4,7% στο 3,6% και στα ελληνικά, που ξεχώρισαν και σε αυτή την κατηγορία, από το 4,2% στο 3%. Άνοδο μεγαλύτερη του 10% κατέγραψε ο δείκτης των τιμών στα ομόλογα εταιρειών με πιστοληπτική αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας.
Από τους «χαμένους» των τελευταίων εβδομάδων είναι το δολάριο. Καθώς… ξεθαρρεύουν οι επενδυτές, εγκαταλείπουν το αμερικανικό νόμισμα και αναζητούν τοποθετήσεις υψηλότερου κινδύνου και δυνητικής απόδοσης. Ως αποτέλεσμα, ευρώ, βρετανική λίρα και γεν ενισχύθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο μετά το καλοκαίρι, ενώ το φράγκο «σκαρφάλωσε» στα υψηλά του 2015. Σημαντική άνοδο σημείωσε και ο χρυσός, με κέρδη άνω του 10% και την τιμή να «φλερτάρει» με τα 2.100 δολ./ουγγιά.
