Ανοίγει και διευρύνεται σημαντικά το μισθολόγιο των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, καθώς εκτιμάται ότι -σε συνδυασμό με τις αυξήσεις που θα προτείνει ο μηχανισμός για τον κατώτατο μισθό από τον Απρίλιο του 2024 και μέχρι το τέλος του ερχόμενου έτους- μπορεί να προκύψουν αυξήσεις από το «ξεπάγωμα» των τριετιών της τάξης ακόμη και του 36,5%!
Από την επαναφορά των τριετιών, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, αναμένεται να ωφεληθούν μέχρι και 120.000 εργαζόμενοι που το 2012 βρίσκονταν στο κατώφλι συμπλήρωσης τριετίας, αλλά δεν πρόλαβαν, λόγω των μνημονιακών μέτρων που τότε επιβλήθηκαν. Αθροιστικά, λοιπόν, από την αύξηση στον κατώτατο και τις τριετίες αναμένεται να έχουν όφελος 870.000 εργαζόμενοι.
Η διαδικασία
Από το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου ο υπουργός Εργασίας, Άδωνις Γεωργιάδης, αναμένεται να καλέσει τους κοινωνικούς εταίρους (ΣΕΒ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΓΣΕΕ κ.λπ.) να καταθέσουν τις προτάσεις τους για την αύξηση του κατώτατου για το 2024, με ορίζοντα απόφασης τον ερχόμενο Απρίλιο. Τα σενάρια που ήδη έχουν πέσει στο τραπέζι, με δεδομένη και την πρόθεση της κυβέρνησης ο κατώτατος μισθός να φτάσει τα 950 ευρώ μέχρι το 2027, αφορούν αυξήσεις 4,5% ή 5%, με τον κατώτατο μισθό από τα 780 να ανεβαίνει στα 823 ευρώ από τον ερχόμενο Απρίλιο.
Ωστόσο υπάρχουν κατηγορίες εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα που μέσα στο ερχόμενο τρίμηνο συμπληρώνουν τριετία από την «παγωμένη» περίοδο του 2012 και θα έχουν επιπλέον αύξηση 10%-30% στις αποδοχές τους. Με την αναστολή αυτού του «παγώματος», από την 1η Ιανουαρίου ισχύουν τα εξής:
– Η προϋπηρεσία κάθε εργαζομένου, που είχε προσληφθεί πριν από τη 14η/2/2012, όπως η προϋπηρεσία αυτή είχε διαμορφωθεί τη 14η/2/2012, οπότε και ανεστάλη η συμπλήρωσή της, συνεχίζει να συμπληρώνεται μετά την 1η/1/2024.
– Η προϋπηρεσία κάθε εργαζομένου που προσλήφθηκε μετά τη 14η/2/2012 ξεκινά να συμπληρώνεται μετά την 1η/1/2024.
Άμεσα κερδισμένοι θα είναι οι 700.000 εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, ο οποίος «πάγωσε» από το 2012. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν δύο κατηγορίες:
– Οι «παλιοί» εργαζόμενοι, δηλαδή όσοι είχαν προσληφθεί σε έναν εργοδότη πριν από το 2012, για τους οποίους θα τρέξει ο χρόνος προϋπηρεσίας πριν από το 2012 και θα συνεχίσει να μετρά από την 1η/1/2024 προσθετικά.
– Οι «νέοι» εργαζόμενοι, δηλαδή όσοι προσελήφθησαν μετά το 2012, που σημαίνει ότι απασχολούνται με ατομική σύμβαση και -σε κάθε περίπτωση- εργάζονται με τα ίδια χρήματα από την εποχή της πρόσληψής τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις η τριετία ξεκινά να μετρά δύο χρόνια νωρίτερα από το «ξεπάγωμα». Δηλαδή από την 1η/1/2024 ως την 1η/1/2027. Τότε θα λάβουν την αύξηση της πρώτης τριετίας 10% κ.ο.κ.
Τι προβλέπεται
Η προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται:
– Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις τριετίες και συνολικά σε ποσοστό 30% για προϋπηρεσία εννέα ετών και άνω.
– Για τους εργατοτεχνίτες με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω.
– Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς.
– Για το χρονικό διάστημα από τη 14η/2/2012 έως και την 31η/12/2023 καμία αξίωση δεν γεννάται, ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τη 14η/2/2012 έως και την 31η/12/2023.
– Όσοι είχαν προσληφθεί μετά τις 14/2/2012 θα χτίσουν για πρώτη φορά από 1ης Ιανουαρίου 2024 τριετία, που σημαίνει ότι το 10% θα το λάβουν εντός του 2027.
Πέμπτοι από το… τέλος στον μέσο μισθό
Μπορεί οι μισθοί στην Ελλάδα να έχουν πάρει πλέον την ανιούσα με διακηρυγμένο στόχο της κυβέρνησης να φτάσουν τα 1.500 ευρώ τον μήνα (μεικτά) στο τέλος του 2026, ωστόσο τα χρόνια εγκλωβισμού στον μνημονιακό «πάγο» έχουν καθηλώσει τη χώρα μας στην πέμπτη θέση από το τέλος, όσον αφορά τις αμοιβές, σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο μέσος μισθός σήμερα διαμορφώνεται στα 1.038 ευρώ μεικτά ή 910 ευρώ καθαρά και ξεπερνά μόνο τις αποδοχές των μισθωτών στη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και την Πολωνία, χώρες στις οποίες μία δεκαετία πριν οι αποκλίσεις ήταν κολοσσιαίες.
Οι Έλληνες μισθωτοί παραμένουν μέχρι σήμερα οι μοναδικοί που έχουν χαμηλότερο μισθό σε σύγκριση με το 2009, ενώ η ψαλίδα σε σχέση με την υπόλοιπη ΕΕ κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης άνοιξε τόσο που έφτασε σε υψηλά 20ετίας. Ενώ οι μέσες ετήσιες αποδοχές για τις χώρες της Ευρωζώνης αναμένεται να διαμορφωθούν το 2023 στα 40.000 ευρώ ετησίως, ο μέσος μισθός στην Ελλάδα θα διαμορφωθεί αντίστοιχα περί τα 17.500 ευρώ το 2023 σε ετήσια βάση για τους 1.815.954 εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα που απασχολούνται με πλήρες οκτάωρο (1.251 ευρώ τον μήνα).
Άδωνης Γεωργιάδης: «Φέρνουμε μόνιμες παρεμβάσεις, όχι επιδόματα, ξέρουμε…»
Με απόλυτη σαφήνεια ο υπουργός Εργασίας, Άδωνις Γεωργιάδης, δηλώνει στην «Α» ότι «οι αυξήσεις των μισθών και των συντάξεων θα είναι μόνιμες, όπως ακριβώς υποσχέθηκε στον ελληνικό λαό ο πρωθυπουργός. Προχωρούμε με σταθερές αυξήσεις, για να απαντήσουμε στα περί επιδομάτων. Έτσι, αυξάνουμε τους μισθούς στο Δημόσιο μετά από 14 χρόνια, τους μισθούς του ιδιωτικού τομέα, φέρνουμε τις τριετίες και αυξάνουμε τις συντάξεις»…
Σχετικώς με τον βασικό μισθό, ο κ. Γεωργιάδης σημειώνει: «Στον αλγόριθμο που καθορίζει την αύξηση του βασικού μισθού είναι ο πληθωρισμός και η ανάπτυξη. Η ιδέα της αύξησης του βασικού μισθού είναι να μπορεί η αύξηση να βρίσκεται στο πλαίσιο των αντοχών της οικονομίας. Η απόφασή μας να “ξεπαγώσουμε” νωρίτερα τις τριετίες δικαιώθηκε από την ταχύτερη αποκλιμάκωση της ανεργίας. Απεδείχθη ότι, όταν πήραμε αυτή την απόφαση, ξέραμε τι κάναμε. Είμαι ευτυχής που υπηρετώ ως υπουργός με την ανεργία κάτω από το 10% και επί των ημερών μου θα απολαύσουν οι υπάλληλοι πολύ μεγαλύτερους μισθούς».
Όσον αφορά την περίπτωση που ο εργοδότης να αρνηθεί την τριετία στον εργαζόμενο, ο κ. Γεωργιάδης δίνει την εξής απάντηση στους ανησυχούντες εργατολόγους: «Δεν μπορεί ο εργοδότης να αρνηθεί την αύξηση στο μισθό του εργαζόμενου από τριετίες. Εάν κρατήσει τον εργαζόμενο στη δουλειά του, θα πρέπει να του δώσει την τριετία. Γιατί αυτό λέει ο νόμος. Δεν μπορεί να αρνηθεί. Δεν έχω όμως ανησυχία. Σήμερα είναι τέτοιο το έλλειμμα στην αγορά εργασίας, ώστε το να διώξει κάποιος έναν υπάλληλο για να μην του δώσει 10% επιπλέον, το βρίσκω απίθανο. Τώρα είμαστε στη φάση που οι εταιρείες ψάχνουν να βρουν εργαζόμενους. Άρα, να μην ανησυχούν. Αλλά, επειδή πάντα υπάρχει και το “αλλά”, αν γίνει καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας για τέτοια άρνηση, αμέσως θα δράσουμε και αμέσως θα επιβληθούν και πρόστιμα. Επαναλαμβάνω, δεν είναι εθελοντική η εφαρμογή της τριετίας, είναι υποχρεωτική».
