Χιλιάδες τα ερωτήματα των καταναλωτών ρεύματος (και ευλόγως) για τον νέο τρόπο τιμολόγησης. Σήμερα στην «Α» επιχειρούμε να σας δώσουμε απαντήσεις από τους ειδικούς στα σημαντικότερα εξ αυτών, που αφορούν κάθε τιμολόγηση αλλά και χρηματοδότηση λογαριασμών ενέργειας.
Διαφοροποιήσεις
Πρώτ’ απ’ όλα, η… πολυχρωμία στα νέα τιμολόγια: Το σταθερό τιμολόγιο, με μπλε χρώμα και σταθερή χρέωση, ισχύει για όλη την περίοδο της σύμβασης. Στο πράσινο, το κοινό τιμολόγιο, ο προμηθευτής θα ανακοινώνει την τιμή χρέωσης έως την πρώτη ημέρα του μήνα εφαρμογής, δηλαδή οι καταναλωτές θα γνωρίζουν κάθε 1η του μηνός την τιμή που θα πληρώνουν, ενώ θα μπορούν να συγκρίνουν άμεσα τις τιμές του κάθε προμηθευτή. Τα τιμολόγια με κίτρινη σήμανση, στα οποία περιλαμβάνονται εκείνα με κυμαινόμενη χρέωση προμήθειας, η τιμή μεταβάλλεται με βάση τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και περιλαμβάνουν, συνήθως, εκκαθάριση της τελικής τιμής για τον καταναλωτή εκ των υστέρων. Τα τιμολόγια χρώματος πορτοκαλί είναι τα δυναμικά τιμολόγια, τα οποία θα προσφέρονται αποκλειστικά στους καταναλωτές που θα διαθέτουν «έξυπνο» μετρητή, εξ ορισμού λοιπόν απευθύνονται σήμερα σε λίγους καταναλωτές.
Κατά την υφυπουργό Ενέργειας, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου, «το νέο τιμολόγιο θα δίνει την ευκαιρία στον καταναλωτή να γνωρίζει από την πρώτη ημέρα κάθε μήνα κατανάλωσης τη μηνιαία τιμή χρέωσης. Με αυτό τον τρόπο θα μπορεί να αξιολογεί τακτικά την τελική χρέωση του τιμολογίου του και να τη συγκρίνει με ευκολία με τα κοινά τιμολόγια που θα προσφέρονται στην αγορά. Με λίγα λόγια, θα μπορεί να επιλέγει εκείνο που τον συμφέρει. Αυτή είναι η αρχή των πραγματικών μεταρρυθμίσεων στη λιανική αγορά ρεύματος που θα ωφελήσει όλες τις πλευρές».
Ας δούμε όμως αναλυτικά όλες τις επιμέρους διαφοροποιήσεις:
1.Πώς θα ενημερωθώ για τις νέες χρεώσεις;
Τα τιμολόγια αλλάζουν από την 1η Ιανουαρίου. Η επίσημη και πλήρης ενημέρωση θα ολοκληρωθεί εντός Δεκεμβρίου με email ή και τηλεφωνικώς από τις εταιρείες-παρόχους για τις νέες χρεώσεις.
2.Πώς διαφοροποιούνται;
Οι ειδοποιήσεις θα αφορούν την επιλογή του τιμολογίου. Τα τιμολόγια θα είναι πράσινο, μπλε, κίτρινο και πορτοκαλί.
3.Τι σημαίνει πράσινο τιμολόγιο;
Το πράσινο τιμολόγιο έχει 6μηνη σταθερή διάρκεια και χαμηλό πάγιο. Σε αυτό μεταπίπτουν αυτόματα όσοι δεν επιλέξουν άλλο τιμολόγιο.
4.Τι προσέχω στο πράσινο τιμολόγιο, αλλά και στα υπόλοιπα;
Από την Πρωτοχρονιά δεν ισχύει η οριζόντια επιδότηση στους λογαριασμούς ρεύματος. Δηλαδή, η χρέωση θα εξαρτάται από τη χονδρική τιμή.
5.Ποια τιμολόγια δεν έχουν ρήτρα;
Ιδιαίτερη προσοχή εδώ, καθώς δεν επιβάλλεται ρήτρα αναπροσαρμογής στα σταθερά τιμολόγια, τα οποία «κλειδώνουν» μια συγκεκριμένη τιμή.
6.Αν «κλείσω» τώρα την τιμή, θα ισχύει -με το μπλε τιμολόγιο- για όλη τη διάρκεια της σύμβασης;
Το συγκεκριμένο τιμολόγιο έχει το πλεονέκτημα ότι, αν αυξηθούν απότομα οι τιμές λόγω ακραίων γεγονότων, αυτό δεν θα έχει καμία επίπτωση στο κόστος.
7.Πώς επιλέγω τα τιμολόγια των προμηθευτών;
Κατά βάση, προσέχω την τιμή, αλλά και τα «ψιλά γράμματα» των συμβάσεων.
8.Στο πράσινο τιμολόγιο θα έχω σταθερή τιμή;
Στο τιμολόγιο με πράσινη σήμανση η τιμή ισχύει από την πρώτη μέρα του μήνα εφαρμογής, δηλαδή οι καταναλωτές θα γνωρίζουν κάθε 1η του μηνός την τιμή που θα χρεώνονται.
9.Τι ισχύει στο μπλε τιμολόγιο;
Εδώ, ό,τι υπογράφετε στη σύμβαση ισχύει σταθερά για όλο το χρονικό διάστημα.
10.Τι ισχύει στο κίτρινο τιμολόγιο;
Εδώ, έχουμε τιμολόγια με κυμαινόμενη χρέωση. Η τιμή μεταβάλλεται σύμφωνα με τις αλλαγές της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και ανακοινώνεται στους καταναλωτές στο τέλος κάθε μήνα.
11.Τι ισχύει στο πορτοκαλί;
Η τιμή μεταβάλλεται, αλλά υπάρχει και «αλλά»! Χρειάζεστε οπωσδήποτε «έξυπνο» μετρητή.
12.Μπορώ να μην «περάσω» αυτόματα στο πράσινο τιμολόγιο;
Προσοχή! Δεν πηγαίνουν στο πράσινο τιμολόγιο όσοι είναι σε σταθερά συμβόλαια ή όσοι ρητά ζητήσουν εξαίρεση ή δηλώσουν ότι επιθυμούν να πάνε σε κάποιο άλλο μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου του 2024.
13.Πόσο εύκολα αλλάζω προμηθευτή;
Γίνεται χωρίς δικαίωμα αποζημίωσης του παρόχου, λόγω της πρόωρης λήξης της σύμβασης. Εξαιρείται, ωστόσο, η διακοπή σύμβασης για το σταθερό τιμολόγιο.
14.Αν με… εξαπατήσει η εταιρεία, πώς μπορώ να κινηθώ;
Πρέπει να προβείτε αμέσως σε καταγγελία στην αρμόδια ρυθμιστική Αρχή (ΡΑΑΕΥ).
15.Άλλα λέει η κυβέρνηση και άλλα οι πάροχοι για την πιο συμφέρουσα επιλογή τιμολογίου. Ποιον να πιστέψω;
Η κυβέρνηση αναφέρει ότι «επειδή το πράσινο τιμολόγιο θα είναι ενιαίο και υποχρεωτικό για όλους τους προμηθευτές, θα υπάρχει ανταγωνισμός στην τιμή της κιλοβατώρας, άρα οι καταναλωτές θα μπορούν να συγκρίνουν ομοειδή πράγματα». Από την άλλη, οι εταιρείες προαναγγέλλουν πως «η αναγγελία των τιμών στις αρχές κάθε μήνα δημιουργεί ένα ρίσκο πρόβλεψης, επομένως η τιμή θα ενσωματώνει την παράμετρο της πιο ακριβής χρέωσης».
16.Θα υπάρχει στήριξη για τους λογαριασμούς με το νέο έτος;
Ενίσχυση για το ρεύμα το 2024 δικαιούνται όσοι έχουν τα εξής εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια: α) οικογενειακό εισόδημα για τους άγαμους 16.000 ευρώ, 24.000 για έγγαμους προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο, β) κύκλο εργασιών από επιχειρηματική δραστηριότητα έως 80.000 ευρώ, που ισχύει μόνο για ελεύθερους επαγγελματίες και γ) αξία ακίνητης περιουσίας έως 200.000 ευρώ για τους άγαμους και έως 300.000 ευρώ για τους έγγαμους και τις μονογονεϊκές οικογένειες. Η επιδότηση είναι από 45 έως 480 ευρώ και πιστώνεται στον λογαριασμό σας.
17.Υπάρχει άλλη υποχρέωση;
Να μη λαμβάνετε άλλο επίδομα ή ενίσχυση για τη θέρμανση.
18.Τι ισχύει για τις πολύτεκνες οικογένειες;
Με το νέο τιμολόγιο, ειδικά για τις πολύτεκνες οικογένειες, μειώνεται δραστικά το ενεργειακό κόστος των δικαιούχων, καθώς η βασική έκπτωση στις χρεώσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας ανέρχεται σε 10 λεπτά του ευρώ ανά KWh . Αυτό σημαίνει, πρακτικά, ότι για μία οικογένεια με τέσσερα παιδιά που έχει τετραμηνιαία κατανάλωση 2.000 KWh, η έκπτωση υπολογίζεται σε 200 ευρώ ανά τετράμηνο ή 600 ευρώ ετησίως! Ακόμη, η βασική έκπτωση για πολυμελείς οικογένειες με ανώτατο όριο τετραμηνιαίας κατανάλωσης τις 4.000 KWh μπορεί να φθάσει έως τα 400 ευρώ ανά τετράμηνο ή 1.200 ευρώ σε ετήσια βάση. Οι δικαιούχοι θα είναι πάνω από το 95% των πολύτεκνων οικογενειών, με διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων στα 50.000 € και για 4 παιδιά μέχρι 70.000 ευρώ, ανεξάρτητα από τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων και, κυρίως, χωρίς εφαρμογή περιουσιακών κριτηρίων.
«Καρφιά» Σκυλακάκη προς τους παρόχους
Ίδιες, πάνω-κάτω, τιμές ρεύματος με τις σημερινές θα έχουμε από τον Ιανουάριο του 2024 με τα νέα τιμολόγια, σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας, Θοδωρή Σκυλακάκη, o οποίος συστήνει στους καταναλωτές να περιμένουν μέχρι την 1η Ιανουαρίου προτού επιλέξουν πάροχο, ενώ χαρακτήρισε «εκ του πονηρού» τις αντιδράσεις των προμηθευτών για το νέο πράσινο τιμολόγιο που θέσπισε με νόμο η κυβέρνηση. Μιλώντας στο ΑΠΕ, ο υπουργός σχολίασε χαρακτηριστικά ότι «το πράσινο τιμολόγιο δεν πλήττει τον ανταγωνισμό, πλήττει εκείνους που δεν θέλουν τον ανταγωνισμό», συμπληρώνοντας πως το 2024 υπό την πίεση του ανταγωνισμού και χωρίς τις οριζόντιες επιδοτήσεις που καταργούνται θα έχουμε παρεμφερείς τιμές με τις σημερινές.
«Ειδικά οι ενεργειακά ευάλωτοι, που είναι το 30% του πληθυσμού, θα έχουν ακόμη χαμηλότερες τιμές από αυτές που έχουν σήμερα», ανέφερε, ενώ σημείωσε ότι «οι αντιδράσεις προέρχονται -κατά κύριο λόγο- από κάποιους παρόχους, οι οποίοι δεν επιθυμούν να έχουν το πράσινο τιμολόγιο. Σε αυτό, οι τιμές -για πρώτη φορά- θα συγκρίνονται ευθέως και χωρίς καμία δυνατότητα απόκρυψης του ποιος είναι στην ουσία ο πιο φθηνός μεταξύ των παρόχων. Αυτό, δηλαδή ο ανταγωνισμός κάποιους, που είχαν συνηθίσει αλλιώς, τους ενοχλεί».
Αναφερόμενος στα δύο βασικά τιμολόγια που έρχονται εκτίμησε ότι πιθανόν το πράσινο τιμολόγιο, στο οποίο θα ενταχθεί η συντριπτική πλειονότητα των καταναλωτών, «μπορεί να είναι λίγο πιο ακριβό από ένα καλό κίτρινο τιμολόγιο, διότι στο τελευταίο το ρίσκο τού να πάνε πιο ψηλά οι τιμές το αναλαμβάνει ο καταναλωτής, ενώ στο πράσινο το ρίσκο το αναλαμβάνει ο πάροχος. Γι’ αυτό και μπορεί εκεί που αναλαμβάνει περισσότερο ρίσκο, ο καταναλωτής να πληρώσει λίγο φθηνότερα. Μπορεί όμως και να πληρώσει ακριβότερα, αν πέσει έξω στην πρόβλεψη. Μπορεί να διαλέξει το πράσινο ή το κίτρινο, δεν τον εμποδίζει κανένας να κάνει την επιλογή του. Αυτό που όμως θα ξέρει είναι -τουλάχιστον σε ένα τιμολόγιο- ποιος είναι ο φθηνότερος. Και μετά θα μπορεί να πάρει πιο σωστά τις αποφάσεις του».
