Η Ντεµί Μουρ τα είπε όλα στον λόγο της. Με τα υγρά της µάτια και την αλήθεια της. Ως αυθεντική «αουτσάιντερ» της κινηµατογραφικής βιοµηχανίας. Στις φετινές Χρυσές Σφαίρες, πριν από λίγες ηµέρες, η διάσηµη ηθοποιός βραβεύτηκε για την ερµηνεία της στην ταινία «The Substance». Στη διάρκεια της λαµπερής απονοµής προκάλεσε αίσθηση µε την εµφάνιση και τη συγκινητική οµιλία της.
«Είµαι σοκαρισµένη. Κάνω αυτή τη δουλειά εδώ και πολύ καιρό, περισσότερα από 45 χρόνια, και είναι η πρώτη φορά που κερδίζω κάτι ως ηθοποιός. Νιώθω τόσο ταπεινή και ευγνώµων. Πριν από 30 χρόνια, µου είχαν πει ότι είµαι µια “ηθοποιός ποπκόρν” και ότι τα βραβεία δεν είναι για µένα. Πίστεψα σε αυτό και µε διέβρωσε. Αλλά όταν έλαβα το σενάριο του “The Substance” κατάλαβα ότι δεν είχα τελειώσει ακόµη. Ενα πράγµα που πιστεύω ότι αυτή η ταινία διδάσκει είναι ότι στις στιγµές που δεν νιώθουµε αρκετά έξυπνοι, αρκετά όµορφοι, αρκετά αδύνατοι, αρκετά επιτυχηµένοι ή γενικά όχι αρκετοί, είχα µια γυναίκα να µου πει: “Οχι, δεν θα είσαι ποτέ αρκετός, αλλά µπορείς να κατανοήσεις την αξία σου αν απλώς αφήσεις την τάση να συγκρίνεσαι”. Ετσι, σήµερα γιορτάζω αυτό το βραβείο ως ένδειξη της πληρότητάς µου και της αγάπης που µε οδηγεί. Και για το δώρο του να κάνω κάτι που αγαπώ».
Τολµηρή δήλωση
Ξέρει πολύ καλά τι λέει και κυρίως πώς αισθάνεται. Ηταν η πρώτη της υποψηφιότητα στην κατηγορία από το 1990, τότε που πρωταγωνίστησε στο εµβληµατικό «Ghost». Ευχαρίστησε τους συναδέλφους της, την οικογένειά της και την οµάδα της για την υποστήριξη που της έχουν προσφέρει όλα αυτά τα χρόνια, ενώ αναγνώρισε το γεγονός ότι έχει περάσει από πολλές αλλαγές και προκλήσεις στην προσωπική της ζωή.
Η Ντεµί Μουρ µίλησε για το πώς η εµπειρία της µε την ταινία «The Substance» την έκανε να συνειδητοποιήσει τη σηµασία του να αποδεχόµαστε και να αγαπάµε τον εαυτό µας σε όλες τις φάσεις της ζωής µας, τονίζοντας τη σηµασία της ενδυνάµωσης των γυναικών και της αυτοεκτίµησης, χωρίς να φοβηθεί να πει πως το φιλµ έφερε στην επιφάνεια και δικές της ανασφάλειες.
Η µάλλον τολµηρή της δήλωση φέρνει στο προσκήνιο τη συζήτηση για την αξία και την κατηγοριοποίηση των ηθοποιών στον σύγχρονο κινηµατογράφο, αλλά και για το τι σηµαίνει να είναι κάποιος υποψήφιος ή νικητής σε σηµαντικές διοργανώσεις, όπως οι Χρυσές Σφαίρες και τα Οσκαρ, που σνοµπάρουν τις… light ερµηνείες.
Ο όρος «ηθοποιοί ποπκόρν» (popcorn actors) χρησιµοποιείται για να περιγράψει καλλιτέχνες που είναι κυρίως γνωστοί για τη συµµετοχή τους σε εµπορικές, blockbuster ταινίες, οι οποίες απευθύνονται σε ευρύ κοινό, χωρίς ιδιαίτερη καλλιτεχνική ή δραµατική αξία. Αυτοί οι ηθοποιοί, αν και έχουν µεγάλη δηµοτικότητα και αναγνώριση, συχνά θεωρούνται λιγότερο «σοβαροί» ή ταλαντούχοι σε σχέση µε συναδέλφούς τους.
Γνωστοί και ανατρεπτικοί
Θέλετε ορισµένα παραδείγµατα; Ντουέιν «The Rock» Τζόνσον. Ο πρώην παλαιστής και τώρα σταρ του Χόλιγουντ έχει πρωταγωνιστήσει σε ταινίες δράσης, όπως το «Fast & Furious» και το «Jumanji». Ο Γουίλ Σµιθ, παρά τα βραβεία που έχει αποσπάσει για την ερµηνεία του στη µεγάλη οθόνη («The Pursuit of Happyness», «Ali»), έχοντας συνδέσει το όνοµά του κυρίως µε blockbusters («Men in Black», «Ιndependence Day», «Bad Boys»), θεωρείται ηθοποιός του… ποπκόρν. Οπως και ο Χιου Τζάκµαν, ο οποίος, αν και συµµετείχε σε βραβευµένα θεατρικά έργα («Les Misérables»), µε τον πρωταγωνιστικό του ρόλο στο «X-Men» γνωρίζει πολύ καλά πως το «σοβαρό» Χόλιγουντ τον σνοµπάρει.
Ο Τζόνι Ντεπ, από τους «Πειρατές της Καραϊβικής» και µετά, ανήκει στο πιο εµπορικό σινεµά, µαζί µε τον Ράιαν Ρέινολντς και τον Τζέισον Στέιθαµ. Αν θα διεκδικήσουν Οσκαρ; ∆ύσκολα. Λίγοι έχουν καταφέρει τη µετάβαση. Ακόµη και ο Τοµ Κρουζ, που έχει επιχειρήσει να µας πείσει και σε πιο «απαιτητικούς» ερµηνευτικά ρόλους, έχει στιγµατιστεί µε το «Mission: Impossible» και το «Τop Gun».
Ο Μάθιου ΜακΚόναχι έκανε την ανατροπή. Αν και έγινε γνωστός για τους ρόλους του σε ροµαντικές κωµωδίες, όπως το «The Wedding Planner», απέσπασε Χρυσή Σφαίρα και Οσκαρ για τον ρόλο του στο «Dallas Buyers Club».
Και οι συµπρωταγωνίστριές τους, όπως η Ντεµί Μουρ; Η Ρενέ Ζελβέγκερ ξεκίνησε µε πιο εµπορικούς ρόλους, αλλά κέρδισε Χρυσή Σφαίρα και Οσκαρ για
την ερµηνεία της στο «Cold Mountain». Η Κέιτ Χάντσον, παρόλο που έγινε γνωστή για τους ρόλους της σε κοµεντί, κέρδισε Χρυσή Σφαίρα για την ερµηνεία της στο «Almost Famous».
Παρ’ όλ’ αυτά πολλές γυναίκες σταρ του Χόλιγουντ έχουν εκφράσει δηµόσια τη δυσαρέσκειά τους σχετικά µε την έλλειψη ρόλων µετά τα 50 ή τα 60. Η Νικόλ Κίντµαν έχει δηλώσει ότι µετά τα 40 η βιοµηχανία του σινεµά την αντιµετώπισε διαφορετικά, ενώ η ίδια αναζήτησε ανεξάρτητες παραγωγές ή τηλεοπτικά πρότζεκτ, όπως το «Big Little Lies», για να βρει ενδιαφέροντες ρόλους. Η Τζούλια Ρόµπερτς έχει επισηµάνει πως οι ρόλοι για γυναίκες πάνω από τα 50 περιορίζονται συχνά σε ρόλους µητέρας ή συζύγου.
Η Χάλι Μπέρι, η οποία απέσπασε Οσκαρ για τον ρόλο της στο «Monster’s Ball» το 2002, έχει αναφερθεί στην έλλειψη ρόλων για γυναίκες ηθοποιούς µετά τα 50, λέγοντας πως στην ηλικία της συνειδητοποίησε ότι οι ευκαιρίες µειώθηκαν δραµατικά. Η Σάρον Στόουν παραδέχτηκε πως ύστερα από µια ηλικία ένιωσε ότι το Χόλιγουντ την «ξέχασε». Αλλά και η Μέριλ Στριπ έχει αποκαλύψει ότι µετά τα 50 αναγκάστηκε να υποδυθεί ρόλους «υποφωτισµένους» σε σχέση µε τους άνδρες συµπρωταγωνιστές της. Για την Γκλεν Κλόουζ η βιοµηχανία συνεχίζει να παραµελεί τις γυναίκες που δεν είναι νεαρές και όµορφες και πως οι ρόλοι για γυναίκες άνω των 50 είναι συνήθως στερεοτυπικοί και περιορισµένοι, ενώ η Κιµ Μπάσιντζερ έχει εγκαταλείψει τα… όπλα.
Σκληρή κριτική
Και η Ντεµί Μουρ; Η βαριά φωνή της είναι το σήµα κατατεθέν της. Σήµερα οι άνθρωποι µπορούν να κρίνουν ανώνυµα ο ένας τον άλλον µε εξαιρετικά σκληρό τρόπο. «Η αυτοκριτική, η επιδίωξη της τελειότητας, η προσπάθεια να απαλλαγούµε από τις “ατέλειες”, η αίσθηση της απόρριψης και της απόγνωσης, όλοι µας έχουµε περάσει από στιγµές όπου προσπαθούµε να διορθώσουµε κάτι και απλώς το χειροτερεύουµε µέχρι να ακινητοποιηθούµε. Βλέπουµε αυτές τις µικρές λεπτοµέρειες που κανείς άλλος δεν προσέχει, αλλά είµαστε τόσο υπερβολικά επικεντρωµένοι σε αυτά, που χάνουµε το σύνολο. Αν αρχίσουµε να σκεφτόµαστε ότι η αξία µας εξαρτάται µόνο από την εµφάνισή µας, τότε τελικά θα συντριβούµε», θα πει.
Το 2021 περπάτησε στην πασαρέλα για τον Οίκο Fendi. Για να δεχτεί έντονη κριτική για την εµφάνισή της. «Οι άνθρωποι µπορούν να κρίνουν ανώνυµα µε πραγµατικά σκληρό τρόπο», είχε πει τότε. «Αυτή η κριτική είναι αντανάκλαση της δικής τους δυσαρέσκειας, για να ανεβάσουν την αυτοεκτίµησή τους. Αν της δώσω αξία και δύναµη, θα την έχει. Αν όχι, δεν θα την έχει». Στα 61 της χρόνια, η αναγνώριση άργησε µια µέρα. Και µια καριέρα.
