Σε συνολικά 65 μεγάλους σεισμούς έχει αντέξει η Αγία Σοφία αυτό το αρχιτεκτονικό αριστούργημα, που μπορεί να σείεται αλλά δεν καταρρέει.
Ο ναός την ώρα του χθεσινού σεισμού από τουρίστες που έσπευσαν να τον εγκαταλείψουν για να βγουν στον ανοιχτό χώρο, αν και όπως λένε οι μελετητές του, ακόμη κι αν συμβούν 7,5 ρίχτερ, η Αγία Σοφία ίσως θα είναι το μοναδικό κτίσμα στην Κωνσταντινούπολη, που θα μείνει όρθιο.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΟΑΣΠ, Ευθύμη Λέκκα, η κατάσταση παραμένει απρόβλεπτη καθώς η σεισμική ακολουθία βρίσκεται σε εξέλιξη, εγείροντας ανησυχίες για την ασφάλεια του ιστορικού μνημείου και των κατοίκων της Κωνσταντινούπολης.
Αγία Σοφία: Τι έσωσε την Κωνσταντινούπολη από μεγαλύτερες καταστροφές
Μιλώντας στην ΕΡΤ, ο Ευθύμης Λέκκας τόνισε πως αυτό που προστάτευσε την Κωνσταντινούπολη από εκτεταμένες υλικές ζημιές ήταν το γεγονός ότι δεν είχαμε τη θραύση ολόκληρου του ρήγματος της Ανατολίας. Το συγκεκριμένο ρήγμα έχει μήκος 60 χιλιομέτρων και θα μπορούσε να προκαλέσει σεισμό της τάξεως των 7,5 Ρίχτερ. Αντίθετα, ενεργοποιήθηκε μόνο ένα μικρό τμήμα του που έδωσε τον σεισμό των 6,2 Ρίχτερ.
Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμης Λέκκας αναλύει τα σενάρια για τη σεισμική δραστηριότητα στην Τουρκία
Τα σενάρια για την εξέλιξη της σεισμικής δραστηριότητας
Σύμφωνα με τον καθηγητή Λέκκα, υπάρχουν τρία πιθανά σενάρια για την εξέλιξη της κατάστασης:
1. Ο σεισμός των 6,2 Ρίχτερ να είναι ο κύριος σεισμός και να ακολουθήσει πλήθος μετασεισμών
2. Να ακολουθήσει ένας μεγαλύτερος σεισμός, έως και 7 Ρίχτερ
3. Να εκδηλωθεί μια ακολουθία περίπου 30 σεισμών της τάξης των 6 Ρίχτερ, που θα αποσβέσουν την ενέργεια σε σύντομο χρονικό διάστημα
Ο κ. Λέκκας χαρακτήρισε το δεύτερο σενάριο των 7 Ρίχτερ ως “μη άμεσο”, αλλά επισήμανε ότι η εξέλιξη θα είναι πιθανότατα γρήγορη, καθώς έχει συσσωρευτεί πολύ μεγάλη ενέργεια κατά μήκος του ρήγματος.
Κίνδυνοι για τα ιστορικά κτίρια και την Αγία Σοφία
Ερωτηθείς για την ασφάλεια της Αγίας Σοφίας και των πολλών παλαιών κτιρίων της Κωνσταντινούπολης, ο Ευθύμης Λέκκας εκτίμησε πως από έναν μεγαλύτερο σεισμό “ενδεχομένως να έχουμε κάποιες βλάβες στην Αγία Σοφία”. Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός, ιδιαίτερα αν συνεχιστεί η σεισμική ακολουθία, καθώς το ένα τρίτο του δομημένου ιστού της Κωνσταντινούπολης αποτελείται από κτίρια ηλικίας 50-100 ετών.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η μεγάλη συγκέντρωση πληθυσμού, με 16 εκατομμύρια ανθρώπους να ζουν σε μια στενή περιοχή, γεγονός που αυξάνει σημαντικά την τρωτότητα και τις πιθανές επιπτώσεις ενός ισχυρού σεισμού.
Χάρτης του ρήγματος της Ανατολίας που διέρχεται από την Κωνσταντινούπολη
Επιπτώσεις στον ελλαδικό χώρο
Σχετικά με το ενδεχόμενο επηρεασμού του ελλαδικού χώρου, ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ σημείωσε πως “δεν αναμένεται να ενεργοποιηθούν τεκτονικές δομές στον ελληνικό χώρο”, εκτός αν η σεισμική δραστηριότητα εξελιχθεί σε μεγαλύτερα μεγέθη. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα χρειαστεί επανεξέταση της εκτίμησης για τις πιθανές επιπτώσεις στην Ελλάδα.
Οδηγίες αντισεισμικής προστασίας
Ο καθηγητής Λέκκας επεσήμανε επίσης μια επικίνδυνη συνήθεια που παρατηρείται συχνά στην Τουρκία κατά τη διάρκεια σεισμών: το πήδημα από τα παράθυρα, ιδιαίτερα από χαμηλούς ορόφους, που οδηγεί σε σοβαρούς τραυματισμούς.
Αντίθετα, οι ενδεδειγμένες ενέργειες σε περίπτωση σεισμού είναι:
- – Να περιμένουμε να τελειώσει ο σεισμός
- – Να κατεβαίνουμε σιγά-σιγά από τις σκάλες όταν αποσβεστεί η δόνηση
- – Να μη χρησιμοποιούμε ποτέ ανελκυστήρα
- – Να απομακρυνόμαστε από τα κτίρια και να μην παραμένουμε κοντά τους
Ο κ. Λέκκας τόνισε ιδιαίτερα τον κίνδυνο παραμονής κάτω από κτίρια μετά από σεισμό, φαινόμενο που παρατηρήθηκε και στην Αθήνα το 2019, μετά τον σεισμό των 5,2 Ρίχτερ, όταν εργαζόμενοι σε εταιρείες στη λεωφόρο Κηφισίας παρέμειναν κάτω από τα κτίρια, θέτοντας τον εαυτό τους σε κίνδυνο.
