Σύμφωνα με ανάλυση του Guardian, η Ε.Ε. και το Ηνωμένο Βασίλειο προετοιμάζονται για έναν ζημιογόνο εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να εφαρμόσει την απειλή του να επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές από την Ευρώπη.
Εν αναμονή των ανακοινώσεων για την Liberation Day, Μέρα της Απελευθέρωσης, όπως έχει ονομάσει ο Αμερικανός πρόεδρος τη 2α Απριλίου, το ερώτημα είναι τι διακυβεύεται για την ευρωπαϊκή οικονομία, αλλά και την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου και τι μπορούν να κάνουν ως αντίδραση οι δύο πόλοι.
Εδώ και εβδομάδες, ο Τραμπ μιλά για τη σημερινή μέρα ως «ημέρα απελευθέρωσης». Το πρόγραμμα των αμερικανικών δασμών που έχει σχεδιάσει αποσκοπεί σε αυτό που αποκαλεί ανατροπή των «άδικων πρακτικών που καταστρέφουν τη χώρα (τις ΗΠΑ) εδώ και δεκαετίες».
Τι είδους δασμοί αναμένονται
Το βασικό σχέδιο που έχει εκπονηθεί είναι η επιβολή ενός γενικού δασμού της τάξης του 20% σε όλες σχεδόν τις εισαγωγές στις ΗΠΑ.
Ωστόσο, αυτό για το οποίο εκφράζεται ανησυχία σε Ευρωπαϊκή Ένωση και Ηνωμένο Βασίλειο είναι η πιθανότητα κλαδικών δασμών, καθώς και μόνιμων εισφορών που ενδέχεται να επιβάλει για να αντισταθμίσει τους συντελεστές ΦΠΑ στην Ευρώπη, τους οποίους θεωρεί de facto φόρο.
Ο Guardian θυμίζει ότι στο παρελθόν, στην πρώτη του θητεία, ο Τραμπ είχε στραφεί κατά της πρώην καγκελαρίου της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, κατηγορώντας την ότι δεν διασφάλισε ότι θα κυκλοφορούσαν ακόμη περισσότερα Chevrolet στο Μόναχο. Από το ξεκίνημα αυτής της δεύτερης θητείας του, έχει ήδη ανακοινώσει δασμούς στις εισαγωγές κάθε είδους οχημάτων με ισχύ από τις 3 Απριλίου.
Μισεί πραγματικά ο Τραμπ την Ευρώπη;
Όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα του Guardian μπορεί η εμφάνιση του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια να σόκαρε του Ευρωπαίους ηγέτες, ωστόσο, το βλέμμα πρέπει να στρέφεται στον ίδιο τον Τραμπ που είναι εμφανές ότι έχει καθορίσει τους «πολέμους» που θέλει να διεξαγάγει για την υπεράσπιση των συμφερόντων των ΗΠΑ. Πρόκειται για την άμυνα και τη θέση των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ και τη διόρθωση, όπως το βλέπει, της «εμπορικής ανισορροπίας».
Ο Τραμπ επαναλαμβάνει ότι οι ΗΠΑ «έχουν ζημιωθεί οικονομικά από κάθε χώρα στον κόσμο» και ότι «δεν ήταν ευχαριστημένος με την ΕΕ» και άρα δεν την θεωρεί ένα μέρος για να κάνει επιχειρήσεις.
Πώς θα αντιδράσει η ΕΕ
Η ευρωπαϊκή αντίδραση αναμένεται να είναι «ισχυρή», όπως τουλάχιστον υπόσχονται οι Βρυξέλλες. Η ΕΕ έχει ήδη ανακοινώσει μια σειρά δασμών που σχεδιάζει να επιβάλει στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ που στοχεύουν στον χάλυβα και όλα τα είδη που παράγονται από το αλουμίνιο, καθώς και σε υφάσματα, δερμάτινα είδη, οικιακές συσκευές, οικιακά εργαλεία, πλαστικά και ξύλο.
Πηγές λένε ότι εξετάζει επίσης επιλογές στον πυρήνα της ευρωπαϊκής πολιτικής των δασμών, στους οποίους περιλαμβάνονται δασμοί στα έσοδα που παράγονται στην ΕυρωπαΪκή Ένωση από μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τις λεγόμενες GAFA (Google, Amazon, Facebook, Apple).
Μία τέτοια κίνηση εκτιμάται ότι θα ενοχλούσε ιδιαίτερα την Ουάσινγκτον καθώς θα έβαζε στο στόχαστρο τους στενούς συμμάχους του Τραμπ, δηλαδή τον Ίλον Μασκ, τον Τζεφ Μπέζος αλλά και τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ. Επίσης, θα ήταν ένα τεστ για την ενότητα της ΕΕ καθώς η Ιρλανδία αναμένεται να αντιταχθεί σε επιπλέον «τιμωρητικά» μέτρα λόγω της κυριαρχίας του αμερικανικού τεχνολογικού τομέα στο Δουβλίνο.
Η επίσημη γραμμή είναι ότι η ΕΕ προτιμά να γίνει διαπραγμάτευση και για τον λόγο αυτό έχει γίνει η επιλογή να καθυστερήσουν οι ανακοινώσει για αντίμετρα ώστε να υπάρξει «χώρος» για συνομιλίες.
Ο Μάρος Σεφτσόβιτς, ο Ευρωπαίος επίτροπος για το εμπόριο και την οικονομική ασφάλεια, έχει ήδη συναντηθεί την περασμένη εβδομάδα με τον υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λούτνικ, και, παρόλο που ο Σεφτσόβιτς φέρεται να επέστρεψε «με άδεια χέρια», δηλώνει ότι ελπίζει να οικοδομήσει μια προσωπική σχέση που θα του δώσει χρόνο.
24 intense hours in D.C. for substantive talks with Secretary @howardlutnick, Ambassador @jamiesongreer, NEC Director Hassett. The hard work goes on. The EU’s priority is a fair, balanced deal instead of unjustified tariffs. We share the goal of industrial strength on both sides. pic.twitter.com/hSUQHkcE9v
— Maroš Šefčovič🇪🇺 (@MarosSefcovic) March 25, 2025
