Σε μια κίνηση με «άρωμα» πραξικοπήματος, οι τουρκικές Αρχές συνέλαβαν χθες τα ξημερώματα τον δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, που την Κυριακή αναμενόταν να εκλεγεί πανηγυρικά υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) για τις προεδρικές εκλογές του 2028. Στην Κωνσταντινούπολη απαγορεύτηκαν προληπτικά, επί τέσσερις ημέρες, οι συγκεντρώσεις. Περιορισμοί επιβλήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μαζί του συνελήφθησαν άλλα 104 άτομα, πολιτικοί, δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί που βρίσκονται στο ευρύτερο κύκλο του δημάρχου Κωνσταντινούπολης. Κατηγορούνται για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, διαφθορά και τρομοκρατία, λόγω σχέσης με το ΡΚΚ. Οι κατηγορίες δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμα επισήμως. Σύμφωνα με τον τουρκικό νόμο οι Αρχές είναι υποχρεωμένες να το πράξουν το πολύ 4 ημέρες μετά τη σύλληψη.
Καθώς το CHP είναι το κόμμα που ίδρυσε ο Κεμάλ και επί δεκαετίες το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης, η σύλληψη του κορυφαίου εκλεγμένου στελέχους του προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις. Πόσω μάλλον που μία ημέρα νωρίτερα το πανεπιστήμιο Κωνσταντινούπολης, επικαλούμενο τυπικό πρόβλημα, του αφαίρεσε το πτυχίο, η κατοχή του οποίου αποτελεί προϋπόθεση για να είναι κάποιος υποψήφιος πρόεδρος.
Ο πρόεδρος του CHP, Οζγκιούρ Οζέλ, έκανε λόγο για πραξικόπημα και το κόμμα κάλεσε τους υποστηρικτές του να συγκεντρωθούν στα γραφεία του CHP σε όλη την Τουρκία, εκτός από την Κωνσταντινούπολη. Το φιλοκουρδικό DEM έκανε λόγο για υπονόμευση της δημοκρατίας και το συντηρητικό κεμαλικό ΙΥΙ κάλεσε σε κοινοβουλευτικό μποϊκοτάζ. Στον αντίποδα, ο εθνικιστής, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, δήλωσε ότι κανείς δεν είναι πάνω από τη δικαιοσύνη και ότι η τουρκική δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη. Ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν δεν έχει προβεί σε κάποια δήλωση.
Πανικός
Με πανικό αντέδρασαν οι επενδυτές, προχωρώντας σε μαζικές ρευστοποιήσεις στο χρηματιστήριο Κωνσταντινούπολης. Ύστερα από βουτιά 6% κατά την πρώτη ώρα της συνεδρίασης, οι συναλλαγές ανεστάλησαν. Η τουρκική λίρα υποχώρησε σε ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου και του ευρώ, για να ανακάμψει ελαφρώς στη συνέχεια.
Βασική ανησυχία είναι ότι οι χθεσινές κινήσεις σηματοδοτούν μια ουσιαστική μεταβολή του καθεστώτος στην Τουρκία. Ήδη μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 ο Ερντογάν έχει επιβάλει ένα καθεστώς υβριδικής δημοκρατίας, αυταρχικής αλλά με εκλογικές διαδικασίες και αντιπολίτευση. Στον δείκτη δημοκρατίας που πρόσφατα δημοσίευσε ο «Economist», η Τουρκία ήταν το 2024 103η μεταξύ 167 χωρών, με 4,26 μονάδες έναντι παγκοσμίου μέσου όρου 5,17. Τώρα υπάρχει ο φόβος ότι ο αυταρχισμός θα παραμείνει, αλλά εκλογές και αντιπολίτευση θα καταργηθούν, σε μια ακόμα παραλλαγή του καθεστώτος Πούτιν στη Ρωσία.
Εφημερίδα Απογευματινή
