Μια κοινή στρατηγική που θα επιτρέψει στην Ευρώπη να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων έστω στο «και πέντε» αναζητούν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Σε εξέλιξη είναι συναντήσεις υψηλού επιπέδου στην Ευρώπη, απέναντι στον τυφώνα Τραμπ – Βανς για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Χθες το πρωί, στο περιθώριο της Διάσκεψης για την Ασφάλεια στο Μόναχο, συνεδρίασαν οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ. Μετά τη συνάντηση, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, που συγκάλεσε την έκτακτη σύσκεψη, έγραψε στο Χ: «Η Ευρώπη στέκεται σθεναρά ενωμένη στην υποστήριξη της Ουκρανίας και στην ενίσχυση της δικής μας άμυνας. Σύντομα θα επανέλθουμε με νέες πρωτοβουλίες».
Αυτές θα αναζητήσουν το απόγευμα οι ηγέτες των μεγαλύτερων κρατών της ΕΕ και της Βρετανίας, στην έκτακτη σύνοδο που συγκάλεσε ο Εμανουέλ Μακρόν. Στη συνάντηση θα παραβρεθούν οι ηγέτες από Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία, Δανία και Βρετανία. Προς το παρόν έχουν κατατεθεί προτάσεις για την ενίσχυση της στρατιωτικής δύναμης της Ευρώπης μέσω μαζικού προγράμματος εξοπλισμών και τον τρόπο χρηματοδότησής του.
«Προσεκτικοί»
Χθες ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας ευρωπαϊκού στρατού. Λίγο αργότερα ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών, Ραντοσλάβ Σικόρσκι, επεσήμανε την ανάγκη να «είμαστε προσεκτικοί με τους όρους και τι εννοούμε». Όπως εξήγησε, αν πρόκειται για ένωση των στρατών που διαθέτουν τα κράτη-μέλη, αυτό δεν μπορεί να γίνει, καθώς θα προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων από τους πολίτες. Αντιθέτως επανέλαβε τη στήριξη της Πολωνίας στην ανάπτυξη των στρατιωτικών δυνατοτήτων της ΕΕ. Μιλώντας στη Διάσκεψη του Μονάχου, ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ, πρότεινε μια σειρά από κόκκινες γραμμές για την Ευρώπη: Δεν γίνεται αποδεκτό να αναβιώσουν οι σφαίρες ενδιαφέροντος στην Ευρώπη, κάθε χώρα δικαιούται να ενταχθεί στην ΕΕ ή στο ΝΑΤΟ και πριν από τις διαπραγματεύσεις πρέπει η Ουκρανία να επανεξοπλιστεί και να ασκηθεί πίεση στη Ρωσία με νέες κυρώσεις.
Η κινητικότητα στην Ευρώπη έρχεται (με μεγάλη καθυστέρηση) ως απάντηση της ειρηνευτικής πρωτοβουλίας που συμφώνησαν να προωθήσουν, μετά από τηλεφωνική συνομιλία, ο Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Χθες οι υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας και ΗΠΑ συμφώνησαν τις επόμενες ημέρες να συναντηθούν ανώτατοι αξιωματούχοι των δύο κρατών στο Ριάντ, για να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις με συμμετοχή της Ουκρανίας αλλά όχι αντιπροσώπων από άλλες χώρες της Ευρώπης.
Το απέρριψε
Την Πέμπτη ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, παρουσίασε στον πρόεδρο Ζελένσκι σχέδιο που προέβλεπε την εκχώρηση στις ΗΠΑ του μισού ουκρανικού ορυκτού πλούτου σε σπάνιες γαίες, με αντάλλαγμα τη συνέχιση της αμερικανικής υποστήριξης. Ο Ζελένσκι αρνήθηκε να υπογράψει, αν και φέρεται να δέχτηκε πιέσεις από τον Βανς να απαντήσει «εδώ και τώρα». Σύμφωνα με το Politico, το Κίεβο κατέθεσε τη δική του αντιπρόταση, που όμως δεν καλύπτει την Ουάσινγκτον. Ζητά, επίσης, απτές και ισχυρές εγγυήσεις ασφάλειας, προτού μπει σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τη ρωσική πλευρά. Η στάση του Ζελένσκι χαρακτηρίστηκε από τον εκπρόσωπο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, Μπράιαν Χιουζ, κοντόφθαλμη.
Σε μια ένδειξη ότι η κυβέρνηση Τραμπ σκοπεύει στη συνέχεια να πιέσει και τους Ρώσους για υποχωρήσεις, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, συνυπόγραψε ανακοινωθέν των υπουργών Εξωτερικών των G7, όπου δηλώνεται «ακλόνητη υποστήριξη στην Ουκρανία» και δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο επιβολής νέων κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας, εφόσον δεν συμμετάσχει, με καλή πίστη, στις προσπάθειες για οριστικό τέλος του πολέμου.