Η κατάρρευση του στεγάστρου του κεντρικού σιδηροδρομικού σταθμού στο Νόβι Σαντ στη Σερβία, που στοίχισε τη ζωή σε 15 ανθρώπους και τραυμάτισε σοβαρά άλλους 17, προκάλεσε ντόμινο διαδηλώσεων.
Εδώ και δύο μήνες, κυρίως φοιτητές, διαδηλώνουν ασταμάτητα. Τα σερβικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι πρόκειται για το «μεγαλύτερο κύμα φοιτητικών -και οχι μόνο- διαδηλώσεων που έχει υπάρξει ποτέ στη χώρα». Παρά την καταστολή, τις απειλές και τις υποσχέσεις της κυβέρνησης και του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς, οι διαδηλώσεις συνεχίζονται για περισσότερο από δύο μήνες.
Τι συνέβη στη Σερβία και ποιοι είναι οι «υπεύθυνοι»
Το τραγικό δυστύχημα έλαβε χώρα σε έναν πρόσφατα ανακαινισμένο σταθμό. Έργο το οποίο είχε αναλάβει κοινοπραξία εταιρειών για την αναβάθμιση των σιδηροδρόμων της χώρας και συγκεκριμένα την αναβάθμιση της γραμμής που συνδέει τη Σερβία με την Ουγγαρία.
Οι εταιρείες από την Κίνα έχουν αναθέσει το τοπικό τμήμα του έργου σε εταιρείες από την Ουγγαρία οι οποίες με την σειρά τους το ανέθεσαν σε τοπικές εταιρείες. Το αντίτιμο που έλαβαν για τα όπως αποδεικνύεται ελλιπή έργα που οδήγησαν στο δυστύχημα με τους 15 νεκρούς παραμένει ακόμη και σήμερα «μυστικό».
Αμέσως μετά το δυστύχημα, χιλιάδες άνθρωποι, πλημμύρισαν τους δρόμους της Σερβίας. Κυρίως νέοι φοιτητές, βγήκαν στους δρόμους ζητώντας απονομή δικαιοσύνης και διαφάνεια. Πάνω από 50 πανεπιστήμια της Σερβίας τελούν υπό κατάληψη, ενώ είναι εκατοντάδες και τα Λύκεια, ειδικά στο Βελιγράδι, που αν και τα μαθήματα δεν έχουν σταματήσει, προχωρούν όλο και πιο δυναμικά σε κινητοποιήσεις.
#BREAKING #Serbia JUST IN: A massive protest is underway in Belgrade, Serbia. pic.twitter.com/6dlOxBvurx
— The National Independent (@NationalIndNews) December 22, 2024
Το δυστύχημα είναι κορυφή του «παγόβουνου»
Πίσω από τους 15 νεκρούς και τους 17 πολυτραυματίες, κρύβεται συσσωρευμένη δυσαρέσκεια των πολιτών τόσο για το πολιτικό σύστημα, όσο και για το σύστημα Δικαιοσύνης στη χώρα. Αναλυτές υπογραμμίζουν πως οι φοιτητές ζητούν δομικές αλλαγές στην χώρα και όχι απλά απονομή δικαιοσύνης. Το μήνυμα που στέλνουν οι διαδηλωτές είναι ξεκάθαρο: «Η διαφθορά σκοτώνει – το Κράτος Δικαίου είναι μονόδρομος».
Στην τελευταία διαδήλωση εχθές στο Βελιγράδι έξω από το μεγαλύτερο κρατικό τηλεοπτικό σταθμό της Σερβίας συγκεντρώθηκαν περισσότεροι από 50.000 άνθρωποι.
I believe @elonmusk is not aware that there is no freedom of speech in #Serbia and that X represents one of few channels where people are able to share crucial information related to corruption, government repression but also show how massive protest Belgrade had tonight ❤️ pic.twitter.com/5JsJSi5FHX
— Borhes (@borhesbg) January 17, 2025
Γιατί διαδηλώνουν χιλιάδες πολίτες στη Σερβία
Οι διαδηλωτές ζητούν άμεση και ουσιαστική αλλαγή στη χώρα. Υπογραμμίζουν πως τόσο η Κυβέρνηση όσο και ο Πρόεδρός της δεν έχουν κάνει το παραμικρό για να διαλευκάνουν την υπόθεση. Μάλιστα, κατηγορούν τον Πρόεδρο Βούτσιτς ότι κρύβει έγγραφα για το δυστύχημα για να μην αποκαλυφθεί το μέγεθος της διαφθοράς που «πνίγει» τη χώρα.
Ο φοιτητικός αγώνας έχει εμπλουτιστεί με εργατικά συνδικάτα, μαθητές και δασκάλους. Όλοι ζητούν την δημοσιοποίηση των συμβάσεων με τις εταιρείες που προχώρησαν στην ανακαίνιση του σταθμού αλλά και των υπόλοιπων δημόσιων έργων στη χώρα.
Στο στόχαστρο ο Πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς
Παρόλο που ο θεσμός του Προέδρου της Σερβίας μοιάζει με αυτόν της Ελλάδας, οι διαδηλωτές έχουν βάλει στο «στόχαστρο» τον Πρόεδρο και όχι τον πρωθυπουργό, καθώς οι νέοι της Σερβίας θεωρούν ότι ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς έχει δημιουργήσει ένα σύστημα απόλυτα ελεγχόμενο από τον ίδιο. Ενώ τον κατηγορούν πως κρύβει έγγραφα σχετικά με τις αμαρτωλές συμβάσεις που σύναψε η κυβέρνηση με τις εταιρείες για να παραδώσουν ελλιπή έργα που οδήγησαν στο θάνατο 15 ανθρώπους.
Τι απαντούν η Κυβέρνηση και Βούτσιτς;
Η κυβέρνηση απαντά στις μαζικές διαδηλώσεις με αστυνομική βία, χημικά και συλλήψεις. Εργατικά συνδικάτα καταγγέλλουν ότι οι μυστικές υπηρεσίες της χώρας προσπαθούν να ανοίξουν «φακέλους» σε «υπόπτους» με μοναδικές αποδείξεις ανώνυμες μαρτυρίες και καταγγελίες.
Η «γενιά του TikTok» ενώθηκε σε τέτοιο βαθμό που προκάλεσε αμηχανία στην Κυβέρνηση. Παράλληλα, ο πρόεδρος προσπαθεί να διαχειριστεί επικοινωνιακά το χάος λέγοντας ότι έχει δώσει στη δημοσιότητα όλα τα απαραίτητα έγγραφα όμως βρίσκει απέναντι και την αντιπολίτευση που του απαντά πως υπάρχουν χιλιάδες ακόμη έγγραφα που αφορούν τους τοπικούς εργολάβους, τους οποίους και συνδέουν άμεσα με τον ίδιο τα οποία δεν δίνονται στην δημοσιότητα.
