Η συμφωνία γνωστή ως Τουρκολιβυκό Μνημόνιο είναι συνέχεια του Μνημονίου Ασφάλειας και Στρατιωτικής Συνεργασίας, που υπογράφηκε το 2019 με την Τρίπολη, ενώ μαινόταν η πολιορκία της πρωτεύουσας από τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, και εμβαθύνει τη στρατιωτική συνεργασία των δύο χωρών, σε τέτοιο βαθμό ώστε εξασφαλίζουν σχεδόν πλήρη ασυλία οι τουρκικές δυνάμεις που δρουν στη Λιβύη!
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με όσα αποκαλύπτει το Nordic Monitor, η Τουρκία δεν θα συμβάλλει απλώς στην υποστήριξη των ενόπλων δυνάμεων και των δυνάμεων ασφαλείας της Λιβύης. Οι τουρκικές δυνάμεις θα δρουν σε καθεστώς ασυλίας. Σύμφωνα με το άρθρο 11 «τυχόν εγκλήματα που διαπράττονται από το τουρκικό στρατιωτικό προσωπικό κατά τη διάρκεια των επίσημων καθηκόντων του ή εντός του πεδίου των αρμοδιοτήτων του θα διέπονται αποκλειστικά από το τουρκικό δίκαιο», με μόνη εξαίρεση τα εγκλήματα του τουρκικού προσωπικού που δεν εμπίπτουν στα επίσημα καθήκοντά του.
Η συμφωνία επιπλέον επιτρέπει στο τουρκικό προσωπικό να φέρει κανονικά τον οπλισμό και την επίσημη στολή του, παρέχοντας απεριόριστη πρόσβαση στον εναέριο χώρο και στα χωρικά ύδατα της Λιβύης, θυμίζοντας την αντίστοιχη συμφωνία που υπέγραψε η Τουρκία με τη Σομαλία, με την Άγκυρα να αναλαμβάνει την υπεράσπιση των χωρικών υδάτων της αφρικανικής χώρας, στην οποία έχει πολυετή παρουσία, σε τέτοιο βαθμό ώστε οι Σομαλοί αξιωματικοί να εκπαιδεύονται στα… τουρκικά!
Να σημειωθεί ότι με το πρόσφατο επεισόδιο στην Κάσο η Τουρκία επιχείρησε τη νομιμοποίηση του παράνομου βάσει Διεθνούς Δικαίου μνημονίου Άγκυρας – Τρίπολης, το οποίο επίσης υπεγράφη με την κυβέρνηση Σαράζ της Τρίπολης τον Νοέμβριο του 2020, ενώ μαινόταν ο εμφύλιος με τις δυνάμεις του Χαφτάρ. Όπως σημειώνει και το Nordic Monitor «η θαλάσσια συμφωνία, που δεν αναγνωρίζεται από καμία άλλη μεσογειακή χώρα, οριοθετεί την υφαλοκρηπίδα Τουρκίας – Λιβύης και την αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ), ενώ η συμφωνία ασφαλείας επιτρέπει στην τουρκική κυβέρνηση να αναπτύξει τα στρατεύματά της στη Λιβύη».
ΕΔΩΣΕ ΕΛΕΥΘΕΡΑΣ
Χωρίς καμία υπερβολή, η Τρίπολη καθίσταται κανονική αποικία της Τουρκίας, καθώς οι τουρκικές δυνάμεις έχουν το ελευθέρας να εγκαθιστούν και να διαχειρίζονται κάθε λογής συστήματα επικοινωνίας, ενώ μπορούν να δημιουργήσουν από ταχυδρομεία και υποκαταστήματα τραπεζών μέχρι και χώρους αναψυχής για το προσωπικό τους! Η δε κυβέρνηση της Τρίπολης υποχρεούται να πληρώνει το ρεύμα, την ύδρευση και το διαδίκτυο που χρησιμοποιεί στις εγκαταστάσεις του το τουρκικό προσωπικό -όπως και τα καύσιμα για τα οχήματα που αυτό χρησιμοποιεί-, το οποίο μάλιστα προσωπικό απαλλάσσεται από κάθε φορολογική υποχρέωση προς τις λιβυκές Αρχές!
Διόλου άσχημα για μία χώρα που παραβιάζει απροκάλυπτα το λιβυκό εμπάργκο όπλων -σύμφωνα με τον ΟΗΕ- και έφτασε να υπογράφει μία αποικιακού τύπου συμφωνία με μία (υποτίθεται) μεταβατική κυβέρνηση – ως μεταβατική η κυβέρνηση Ντμπέιμπα δεν νομιμοποιείται να υπογράφει τέτοιου τύπου συμφωνίες. Ως γνωστόν οι υποστηριζόμενες από τη διεθνή κοινότητα εκλογές στη Λιβύη έχουν αναβληθεί επ’ αόριστον, κάτι που εξυπηρετεί την Τουρκία, η οποία επιδιώκει την παγίωση της διχοτόμησης της χώρας προκειμένου να διευρύνεται διαρκώς η επιρροή της στο καθεστώς της Τρίπολης και να επιβληθεί ως «κανονικότητα» το παράνομο μνημόνιο Άγκυρας – Τρίπολης.
Εξάλλου ήταν η πολύτιμη τουρκική στήριξη με drones, όπλα και με μεταφερόμενους από τη Συρία τζιχαντιστές (όπως και η εμπλοκή του τουρκικού στρατού) που επέτρεψε στην Τρίπολη να επιβιώσει από την πολιορκία του Χαφτάρ. Όμως η τουρκική επιρροή δεν περιορίζεται πλέον στη λιβυκή πρωτεύουσα, καθώς έχει φτάσει ακόμα και προς τα ανατολικά, το προπύργιο του Χαφτάρ, τον οποίο παλαιότερα αποκαλούσε «πραξικοπηματία» και «τρομοκράτη»! Η Τουρκία έχει ανοίξει προξενείο στη Βεγγάζη, με τον υιό του Χαφτάρ να υπογράφει ως γενικός διευθυντής του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης, που διόρισε το τουρκικό Κοινοβούλιο (εδρεύει στην ανατολική Λιβύη), μπαράζ συμφωνιών με τουρκικές εταιρείες.
ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ
Πριν από τη συμφωνία με την Τρίπολη, που έφερε στη δημοσιότητα το Nordic Monitor, η Τουρκία υπέγραψε τον περασμένο Μάρτιο συμφωνία με τον (κατ’ όνομα) μεταβατικό πρωθυπουργό της χώρας Ντμπέιμπα για αύξηση των τουρκικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τον λιβυκό στρατό, ενώ βεβαίως ουδόλως «ιδρώνει το αυτί της» από την ακύρωση από το εφετείο της Τρίπολης του Μνημονίου Κατανόησης για τους υδρογονάνθρακες, που έχει επίσης υπογράψει η Τουρκία με τον Ντμπέιμπα.
Να σημειωθεί ότι η εν λόγω αμυντική συμφωνία υπογράφηκε εν μέσω των πρόσφατων καταγγελιών της Τρίπολης για επικείμενη επίθεση από τις δυνάμεις του Χαφτάρ, γεγονός που θα παραβιάσει την εκεχειρία του 2020 (την οποία οι δύο πλευρές γενικά τηρούν, με την εξαίρεση μεμονωμένων συγκρούσεων). Το στρατόπεδο Χαφτάρ απέδωσε την αυξανόμενη κινητοποίηση των δυνάμεών του σε ζητήματα ασφαλείας που σχετίζονται με την αστάθεια στο Σαχέλ (με χώρες του οποίου η Λιβύη συνορεύει) και όχι σε κάποιο σχέδιό του να επιτεθεί στην Τρίπολη. Οι πρόσφατες δε συγκρούσεις στην πρωτεύουσα ήταν μεταξύ φιλοκυβερνητικών πολιτοφυλάκων και όχι με τις δυνάμεις του Χαφτάρ.
