Η σύγχρονη τεχνολογία και η αυξανόμενη ψηφιοποίηση της καθημερινής ζωής έχουν δημιουργήσει νέες προκλήσεις για τους νέους. Δύο σημαντικά προβλήματα είναι η υπερβολική χρήση των social media αλλά και η ραγδαία αύξηση της μυωπίας, ζητήματα που έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική τους υγεία, καθώς εκτίθενται ολοένα και περισσότερο στις ψηφιακές συσκευές και στις οθόνες.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποιεί για την «προβληματική» χρήση των social media από τους νέους, με πολλούς να εμφανίζουν συμπτώματα εθισμού. Το 2022, περίπου το 11% των εφήβων παρουσίασε αυτά τα συμπτώματα, με τα κορίτσια να είναι πιο ευάλωτα (13%) από τα αγόρια (9%). Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αδυναμία ελέγχου της χρήσης, εγκατάλειψη άλλων δραστηριοτήτων και αρνητικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Το φαινόμενο είναι πιο έντονο μεταξύ των εφήβων 13-15 ετών, ειδικά σε χώρες όπως η Ρουμανία, όπου το 28% των νέων εμφανίζει τα συμπτώματα.
Tο διαδικτυακό παιχνίδι αποτελεί επίσης πηγή ανησυχίας, με το 1/3 των εφήβων να παίζει καθημερινά και το 22% να αφιερώνει τουλάχιστον τέσσερις ώρες σε αυτό. Η υπερβολική χρήση μπορεί να οδηγήσει σε ψυχικές διαταραχές και πτώση των σχολικών επιδόσεων, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης μέτρων για την προώθηση της υπεύθυνης χρήσης των ψηφιακών εργαλείων.
Ταυτόχρονα, η μυωπία αποτελεί μία ακόμη σοβαρή πρόκληση για τους νέους. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, περίπου ένα στα τρία παιδιά και εφήβους εμφανίζουν μυωπία, με τον αριθμό των περιστατικών να αναμένεται να ξεπεράσει τα 740.000.000 μέχρι το 2050. Η εμφάνιση μυωπίας αυξήθηκε δραματικά από το 1990 έως το 2023, φτάνοντας το 36% των νέων, ενώ στους εφήβους το ποσοστό έφτασε το 54% μεταξύ 2020-2023.
Οι ερευνητές συνδέουν την αύξηση της μυωπίας με τον αστικό τρόπο ζωής, τη μειωμένη φυσική δραστηριότητα και τον αυξημένο χρόνο που αφιερώνεται στις ψηφιακές συσκευές, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της COVID-19. Γεωγραφικές διαφορές παρατηρούνται, με τις χώρες της ανατολικής Ασίας να αντιμετωπίζουν τα υψηλότερα ποσοστά μυωπίας, κυρίως λόγω της έντονης οικονομικής ανάπτυξης και της πρώιμης ένταξης των παιδιών στο εκπαιδευτικό σύστημα. Αντίθετα, οι χώρες της Αφρικής παρουσιάζουν χαμηλότερα ποσοστά, γεγονός που αποδίδεται στα χαμηλότερα επίπεδα αλφαβητισμού και στην καθυστερημένη έναρξη της εκπαίδευσης.
