Χάρη στα πληκτρολόγια, που βρίσκονται παντού γύρω μας -κινητά, υπολογιστές-, δεν υπάρχει πια τόσο μεγάλη ανάγκη να γράψει κάποιος με το χέρι, είτε είναι ενήλικος είτε είναι παιδί. Και αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, επισημαίνουν οι ψυχολόγοι. Η μείωση των ωρών του μαθήματος της καλλιγραφίας μάλιστα ή η έλλειψή του επιτείνουν περισσότερο αυτό το πρόβλημα. Αλλεπάλληλες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια σχετικά με αυτό το θέμα στις ΗΠΑ δείχνουν ότι το γράψιμο με το χέρι είναι σημαντικό για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και τη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας. Βοηθάει τα παιδιά να βελτιώνουν τις πρακτικές δεξιοτεχνίες τους, να εκφράζουν και να γεννούν ιδέες.
Η ψυχολόγος Βιρτζίνια Μπέρνινγκερ, από το Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν, σε μια μελέτη που πραγματοποίησε σε μαθητές διαφόρων τάξεων ανακάλυψε ότι τα παιδιά μπορούν να γράψουν γρηγορότερα με το χέρι από όσο με το πληκτρολόγιο και παρουσιάζουν περισσότερες και πλουσιότερες ιδέες όταν αναπτύσσουν χειρόγραφα κείμενα. Διαπίστωσε επίσης ότι οι αλλεπάλληλες και πολύπλοκες κινήσεις που απαιτούνται για να γράψει κάποιος με το χέρι ενεργοποιούν περιοχές του εγκεφάλου, οι οποίες σχετίζονται με τη σκέψη, τη γλώσσα και τη μνήμη μικρής διάρκειας. Σε μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα μια ομάδα παιδιών εξασκήθηκε στη γραφή γραμμάτων με το χέρι, ενώ μια άλλη ομάδα απλώς παρακολουθούσε σειρές τυπωμένων γραμμάτων. Αμέσως μετά παρατηρήθηκε η εγκεφαλική λειτουργία τους με μαγνητικό αξονικό τομογράφο και διαπιστώθηκε ότι η λειτουργία των εγκεφαλικών νευρώνων της πρώτης ομάδας ήταν σαφώς εντονότερη και θύμιζε αντίστοιχη ενηλίκων. Το πρόβλημα όμως που δημιουργεί η απομάκρυνση από το χειρόγραφο κείμενο δεν υπάρχει μόνο στη Δύση, αλλά εμφανίζεται και σε πολιτισμούς της Ανατολής και μάλιστα εκεί έχει βαθύτερες συνέπειες, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί. Οι νεαροί στην Κίνα και την Ιαπωνία παρουσιάζουν το φαινόμενο που έχει ονομαστεί «αμνησία γραφής».
Με απλά λόγια, δεν μπορούν να δημιουργήσουν τους ιδεογραφικούς χαρακτήρες της γλώσσας τους. «Είναι σαν να ξεχνάς τον πολιτισμό σου», όπως αναφέρουν ψυχολόγοι και γλωσσολόγοι. Αν και η σύγχρονη τεχνολογία δημιουργεί το πρόβλημα, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, αυτή είναι που μπορεί να δώσει τη λύση. Για παράδειγμα, η σύγχρονη τεχνολογία αφής στα πληκτρολόγια και τα κινητά τηλέφωνα δίνει τη δυνατότητα να μετατραπούν οι χειρόγραφοι χαρακτήρες σε ψηφιακούς, κάνοντας έτσι τη διαδικασία της γραφής ένα ευχάριστο παιχνίδι. Στην Ιαπωνία μάλιστα κυκλοφόρησε πρόσφατα ένα παιχνίδι γραφής σε iPhone, το οποίο ονομάζεται «καντζί κεντέι». Πρόκειται για μια σειρά ερωτήσεων με 12 επίπεδα, που αφορούν χαρακτήρες γραφής, και έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον όλων των ηλικιακών ομάδων της χώρας. Τα συμπεράσματα όλων αυτών των μελετών είναι αρκετά εντυπωσιακά και φαίνεται ότι δικαιώνουν μια «παράξενη ιδιοτροπία» που εκφράζουν αρκετοί μεγάλοι συγγραφείς σε συνεντεύξεις ή παρουσιάσεις τους. Προτιμούν να κάνουν τα προσχέδια ή ακόμη και να γράφουν τα πονήματά τους με το χέρι και όχι σε υπολογιστή ή γραφομηχανή, γιατί μόνο με αυτόν τον τρόπο αισθάνονται ελεύθεροι να δημιουργήσουν, να συλλάβουν και να αποτυπώσουν στο χαρτί τον πλούτο και το βάθος των ιδεών τους.
Βροχή κατά παραγγελία
Την επιτυχή ολοκλήρωση δοκιμών μιας νέας τεχνολογίας για τον έλεγχο του καιρού ανακοίνωσε πρόσφατα η ελβετική εταιρεία Meteo Systems. Χάρη σε γιγάντιους ιονιστές -μεταλλικούς στύλους με ύψος 10 μέτρα, που θυμίζουν ομπρέλες χωρίς όμως πανί- πέτυχαν να δημιουργήσουν περίπου 50 βροχοπτώσεις στις άγονες και άνυδρες ερήμους γύρω από την πόλη Άμπου Ντάμπι στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Όταν η υγρασία του αέρα ήταν μεγαλύτερη από 30%, όπως ανέφερε η εταιρεία, οι ιονιστές δημιουργούσαν πεδία με αρνητικά φορτισμένα σωματίδια, τα οποία βοηθούσαν στη συγκέντρωση σκόνης από την έρημο και τη δημιουργία νεφών που είχαν ως αποτέλεσμα τη βροχόπτωση.
«Πετύχαμε έναν αριθμό βροχοπτώσεων», αναφέρει ο Χέλμουτ Φλούρερ, επικεφαλής της Meteo Systems, σε βίντεο της εταιρείας που έφερε στη δημοσιότητα η βρετανική εφημερίδα «Daily Mail». Όμως μεγάλο μέρος της κοινότητας των μετεωρολόγων που ασχολούνται με τεχνικές ελέγχου του καιρού αμφισβητεί ότι επιτεύχθηκε κάτι τέτοιο. Ο δόκτωρ Τζόζεφ Γκόντεν, ειδικός σε τεχνικές ελέγχου του καιρού, ο οποίος εργαζόταν στο Εργαστήριο Συστημάτων Μετεωρολογικής Πρόβλεψης της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ, θεωρεί ανόητους αυτούς τους ισχυρισμούς και ζητάει από την ελβετική εταιρεία να παρουσιάσει τα επιστημονικά στοιχεία που τεκμηριώνουν την αξιοπιστία της μεθόδου. Ο Ντον Γκρίφιθ, πρόεδρος της Εταιρείας Μετεωρολογικών Συμβούλων Βόρειας Αμερικής, η οποία παρέχει προβλέψεις και μετεωρολογικές μελέτες σε ιδιώτες, εκφράζει επιφυλάξεις αν είναι αποτελεσματική η τεχνική της Meteo Systems. Ακόμη και η διασπορά ιωδιούχου αργύρου στα σύννεφα (εδώ δεν μπορεί κάποιος να αποφύγει τον συνδυασμό αυτών των τεχνικών με τα περιβόητα chemtrails), η οποία θεωρείται ως αποδεκτή μέθοδος πρόκλησης βροχοπτώσεων, δεν έχει επιβεβαιωθεί ως πλήρως αποτελεσματική, όπως αναφέρει ο Γκρίφιθ. Όσον αφορά άλλες τεχνικές πρόκλησης βροχοπτώσεων με ιονισμό, επισημαίνει ότι προς το παρόν δεν έχουν παρουσιάσει αδιαμφισβήτητα στοιχεία ότι λειτουργούν.
Ωστόσο η Meteo Systems δεν αποκαλύπτει προς το παρόν περισσότερα στοιχεία για τα πειράματα, ούτε υπήρξε κάποια ανακοίνωση από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ, το οποίο φέρεται ως επόπτης τους. Ο καθηγητής Πέτερ Ουίλντερ, από το Πολυτεχνείο του Μονάχου, ο οποίος παρακολούθησε τα πειράματα, ανέφερε στην εφημερίδα «Daily Mail» ότι η τεχνική είναι πραγματική και λειτουργεί. «Κάναμε ένα μεγάλο βήμα προς την κατεύθυνση να μπορούμε να αυξήσουμε τη διαθεσιμότητα πόσιμου νερού προς όλους, σε μια περίοδο παγκόσμιων, δραματικών αλλαγών».
Προϊστορικός κινηματογράφος
Ο προϊστορικός άνθρωπος χρησιμοποιούσε ένα πρωτόγονο είδος κινηματογράφου, σύμφωνα με μια ομάδα Αυστριακών και Βρετανών ερευνητών, οι οποίοι προσπαθούν τώρα να ανασυνθέσουν αυτές τις «κινηματογραφικές» εικόνες. Οι βραχογραφίες από την Εποχή του Χαλκού, που αποτελούν αυτή την κινηματογραφική αλληλουχία, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και του Σαν Πετέν, είναι διασκορπισμένες σε ιερές τοποθεσίες και δυσπρόσιτα μέρη σε όλη την Ευρώπη. «Οι βραχογραφίες, σύμφωνα με την άποψή μας, δεν είναι απλώς εικόνες αλλά μέρος μιας οπτικοακουστικής παράστασης!», δηλώνει ο Φρέντερικ Μπέικερ από το Μουσείο Αρχαιολογίας και Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. «Δεν υπήρχε τότε κίνηση στις εικόνες, αλλά έχουν δημιουργηθεί σε αλληλουχία, όπως συμβαίνει στα κινούμενα σχέδια…
Και αυτό δεν ήταν μόνο μια διασκέδαση για την όραση αλλά και για την ακοή, εφόσον οι βραχογραφίες αυτές βρίσκονται σε σημεία όπου παρουσιάζεται μια ιδιαίτερη ακουστική». Υπό αυτή την έννοια, όπως επισημαίνει ο Μπέικερ, οι βραχογραφίες δεν αποτελούν στατικές εικόνες, αλλά αφηγούνται μια ιστορία με κίνηση που έβλεπε και άκουγε ο θεατής, όπως συμβαίνει στον κινηματογράφο. Η διεθνής ομάδα των επιστημόνων έχει ήδη ξεκινήσει μια συνεργασία με το γερμανικό Πανεπιστήμιο Βάιμαρ Μπαουχάουζ, με σκοπό την καταγραφή όλων των βραχογραφιών που συμπεριλαμβάνονται στις κινηματογραφικές αλληλουχίες, ώστε όταν αυτή ολοκληρωθεί να δημιουργηθούν ταινίες όπως τα κινούμενα σχέδια.
Η ηλικία τους κυμαίνεται από 4.000 έως 1.000 χρόνια προ Χριστού και η πιο συνηθισμένη θεματολογία τους είναι οι μάχες, οι χοροί και το κυνήγι, ενώ είναι εντυπωσιακό ότι ποτέ δεν εμφανίζονται σκηνές θανάτου και σπάνια γυναίκες. Το επιχειρησιακό κέντρο του «Προγράμματος Προϊστορικών Απεικονίσεων», όπως ονομάζεται αυτό το επιστημονικό πρόγραμμα, βρίσκεται στη Βαλκαμόνικα της Ιταλίας, σε μία περιοχή όπου υπάρχουν περίπου 100.000 βραχογραφίες, οι περισσότερες αυτού του είδους, και οι επιστήμονες ελπίζουν σύντομα να έχουν έτοιμο κάποιο δείγμα από αυτόν τον προϊστορικό κινηματογράφο.