Η καταιγίδα από τον ήλιο έφερε και στην Αθήνα το Βόρειο Σέλας

20:10 - 13 Μαΐου 2024

Βόρειο Σέλας πάνω από την Ακρόπολη δεν εμφανίζεται συχνά. Το Σαββατοκύριακο συνέβη μόλις για 13η φορά τα τελευταία 500 χρόνια. Παλαιότερα, πρώτος επιστημονικά παρατηρητής του φαινομένου υπήρξε ο Αριστοτέλης, που το αναφέρει στα «Μετεωρολογικά» (Α΄, 5). Η εμφάνιση προκλήθηκε από γεωμαγνητική καταιγίδα ιδιαίτερης σφοδρότητας και διάρκειας. Σημαντικά προβλήματα δεν έχουν αναφερθεί σε ηλεκτρικά δίκτυα ή τηλεπικοινωνίες. Εκτός από τον ουρανό της Αθήνας, το σέλας εμφανίστηκε σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα και Ευρώπη (μέχρι τη νότια Ισπανία), καθώς και σε Κίνα, στις περισσότερες από τις αμερικανικές πολιτείες (ακόμα και στη Φλόριντα) και στο Μεξικό. Η γεωμαγνητική καταιγίδα (η ένταση της οποίας αξιολογείται ως 5 στα 5) προκαλείται από ηλιακές εκρήξεις που εκτοξεύουν μάζα από την «κορόνα» του Ήλιου, εκσφενδονίζοντας έτσι φορτισμένα ηλιακά σωματίδια στο διάστημα. Οι εκρήξεις συνδέονται με μια ηλιακή κηλίδα που έχει μέγεθος περίπου 16 φορές τη διάμετρο της Γης αλλά και με τη φάση (κοντά στην κορύφωση) που βρίσκεται ο Ήλιος στον 11ετή κύκλο δραστηριότητάς του. Οι ηλιακές καταιγίδες μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στα ηλεκτρικά δίκτυα και στη λειτουργία των δορυφόρων. Μια ισχυρή καταιγίδα, το 2003, προκάλεσε μπλακ-άουτ στη Σουηδία και κατέστρεψε μετασχηματιστές στο δίκτυο μεταφοράς ρεύματος της Νότιας Αφρικής. Η ισχυρότερη ηλιακή καταιγίδα που έχει καταγραφεί συνέβη το 1859 και επέτρεψε στο Βόρειο Σέλας να εμφανιστεί ακόμα και στη Χαβάη. Το Βόρειο Σέλας προκαλείται από την είσοδο φορτισμένων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα της Γης, σε μικρή γωνία κλίσης ως προς το μαγνητικό πεδίο. Η γεωμαγνητική καταιγίδα αύξησε, όμως, τον αριθμό των σωματιδίων, με αποτέλεσμα το φαινόμενο να φαίνεται και σε περιοχές όπου η γωνία με τις μαγνητικές γραμμές είναι μεγαλύτερη.