Γερμανία, άνοιξη 2023. Σε μια από τις μεγαλύτερες βάσεις του ΝΑΤΟ, όπου εκπαιδεύονται ουκρανικά στρατεύματα ενόψει της θερινής αντεπίθεσης, κορυφαίοι αξιωματούχοι της συμμαχίας καταστρώνουν τα σχέδια με την ουκρανική στρατιωτική και πολιτική ηγεσία. Απορρίπτοντας την αμερικανική πρόταση να επικεντρώσει τις δυνάμεις μόνο σε ένα σημείο, το Κίεβο επιμένει να εξαπολύσει πολλαπλές επιθέσεις σε ένα μέτωπο 1.000 χιλιομέτρων. Εύλογα οι Ουκρανοί βιάζονται να ανακτήσουν εδάφη της πατρίδας τους. Όμως οι παραδόσεις όπλων από τη Δύση καθυστερούν. Παρά τις πιέσεις, η ουκρανική ηγεσία αναβάλλει την επίθεση μέχρι τον Ιούνιο, ώστε να συγκεντρώσει όσο το δυνατόν περισσότερες δυνάμεις. Έτσι όμως δίνει χρόνο στους Ρώσους να προετοιμαστούν.
Αβντιίβκα, 17 Φεβρουαρίου 2024. Λίγο πριν από το σούρουπο, η 25η Μεραρχία των Ουκρανών εγκαταλείπει τις θέσεις της σε ένα εργοστάσιο χημικών, στην είσοδο της πόλης. Για την ακρίβεια, όσοι έχουν απομείνει από τη Μεραρχία: 21 άνδρες. Μετά από μάχες μηνών, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς κι από τις δύο πλευρές, η πτώση της Αβντιίβκα έρχεται να επισφραγίσει μια καμπή του πολέμου. Η ουκρανική αντεπίθεση πέτυχε οριακά εδαφικά κέρδη, προτού «βαλτώσει» στις λάσπες του φθινοπώρου. Στη συνέχεια η Ρωσία ανακατέλαβε κάποια εδάφη – τα περισσότερα χωρίς στρατηγική σημασία.
Προς το παρόν στο μέτωπο δεν έχει σημειωθεί ουσιαστική αλλαγή. Η Ρωσία κατέχει περίπου τα εδάφη που εξαρχής διεκδικεί, στα οποία αποσύρθηκε ήδη κατά τον πρώτο χρόνο του πολέμου, μετά την αποτυχία να καταλάβει το Κίεβο. Εκεί που υπήρξε ανατροπή συσχετισμών είναι στις εφεδρείες που διαθέτει κάθε πλευρά. Τα αποθέματα των Ουκρανών εξαντλούνται, ενώ των Ρώσων πολλαπλασιάζονται. Η πτώση της Αβντιίβκα σε μεγάλο βαθμό αποδόθηκε στην έλλειψη βλημάτων για πυροβολικό και αντιαεροπορική άμυνα. Οι Ρώσοι, αντίθετα, πύκνωσαν τους βομβαρδισμούς, εμπλουτίζοντας το οπλοστάσιό τους με εξελιγμένες βόμβες.
Το Κίεβο προειδοποιεί ότι εξαντλούνται τα πυρομαχικά και πρέπει να εγκριθεί… χθες νέα βοήθεια από τους δυτικούς συμμάχους. Κάτι που όμως δεν διαφαίνεται, καθώς οι δυνατότητες των Ευρωπαίων είναι περιορισμένες (ακόμα προσπαθούν να παραγάγουν το 1.000.000 βλήματα που είχαν υποσχεθεί στο Κίεβο) και οι υποστηρικτές του Τραμπ στην αμερικανική Βουλή μπλοκάρουν πακέτο βοήθειας 60 δισ. δολ. «Αν δεν υπερβείτε τις διαφωνίες, θα υποχρεωθούμε σε σταδιακή υποχώρηση», επανέλαβε το Σάββατο ο πρόεδρος Ζελένσκι, σε συνέντευξη στη «Washington Post».
ΤΙ ΖΗΤΑΕΙ Ο ΖΕΛΕΝΣΚΙ
Οι Ουκρανοί ζητούν εδώ και καιρό σύγχρονες συστοιχίες πυροβόλων και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, που θα τους επιτρέψουν να βάλλουν εντός της ρωσικής επικράτειας. Το ΝΑΤΟ σταθερά αρνείται, επικαλούμενο τον κίνδυνο ανεξέλεγκτης κλιμάκωσης της σύγκρουσης. Καθώς όμως το Κίεβο επιμένει να μεταφέρει τη σύγκρουση στο έδαφος του εχθρού, εξαπολύει επιθέσεις με drones. Πρόσφατα, μικρές ομάδες Ρώσων αντιφρονούντων επιχείρησαν εισβολές σε μεθοριακά χωριά, που αναχαιτίστηκαν. Επικαλούμενος τις επιθέσεις, ο Πούτιν απείλησε με δημιουργία ζώνης ασφαλείας, σε βάθος 60 χιλιομέτρων από τα σύνορα. Παράλληλα, άρχισε ξανά τους βομβαρδισμούς στο Χάρκοβο, που βρίσκεται εκτός των εδαφών που μέχρι τώρα διεκδικεί.
Το δεύτερο που ζητά επίμονα το Κίεβο είναι συστήματα αεράμυνας: νέες συστοιχίες Patriot και πολεμοφόδια για όσες έχει ήδη εγκαταστήσει. Οι Ρώσοι γνωρίζοντας ότι τα αποθέματα των Ουκρανών εξαντλούνται, εντείνουν τους βομβαρδισμούς. Μετά από καιρό επιτέθηκαν ξανά στο Κίεβο – ακόμα και στο Λβιβ, στα δυτικά. Το βράδυ της Πέμπτης βομβαρδίστηκαν τουλάχιστον τρεις ενεργειακοί σταθμοί, αφήνοντας μέρη της ουκρανικής επικράτειας χωρίς ρεύμα για ώρες. Η αεράμυνα δήλωσε ότι κατέρριψε 84 από τους 99 εισερχόμενους στόχους. Αυτό όμως, σημαίνει ότι 15 πύραυλοι βρήκαν τον στόχο τους, καταστρέφοντας υποδομές σε 6 σημεία της χώρας.
ΕΛΛΕΙΨΗ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΩΝ
Πρωτίστως, όμως, στην ουκρανική πλευρά υπάρχει έλλειψη «φρέσκων» στρατευμάτων. Ήδη πριν από τα Χριστούγεννα συζητείται η αποστολή στο μέτωπο 500.000 στρατιωτών, για να αναπληρώσουν τις απώλειες και να αντικαταστήσουν τους εξουθενωμένους μαχητές της πρώτης γραμμής. Ακόμα όμως το θέμα περιμένει την έγκριση από το κοινοβούλιο. Μετά από δύο χρόνια πολέμου υπάρχει «κόπωση». Μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού παραμένει στο εξωτερικό, ενώ αρκετοί κρύβονται για να αποφύγουν τη στράτευση. Το ζήτημα ήταν από τα σημεία τριβής μεταξύ του προέδρου Ζελένσκι και του στρατηγού Ζαλούζνι, οδηγώντας στην αντικατάσταση του τελευταίου από την ηγεσία του στρατεύματος. Την προηγούμενη εβδομάδα ο Ζελένσκι αντικατέστησε τον γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας, Ολέξιι Ντανίλοφ, με τον επικεφαλής της υπηρεσίας εξωτερικής κατασκοπείας, Ολεξάντρ Λιτβινένκο. Την Παρασκευή ο νέος επικεφαλής του στρατού, Αλεξάντρ Σίρσκι, δήλωσε ότι τελικά θα απαιτηθούν λιγότερα στρατεύματα από όσα υπολογίζονταν. Πίσω από τις αντιπαραθέσεις στο Κίεβο, το κρίσιμο πρόβλημα είναι ποιος θα αναλάβει την ευθύνη μίας διαπραγμάτευσης, στο πλαίσιο της οποίας ίσως χρειαστεί να εκχωρηθεί μέρος της επικράτειας, απόφαση εξαιρετικά δύσκολη για οποιονδήποτε πολιτικό. Όσο καθυστερεί όμως η διαπραγμάτευση, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος οι Ρώσοι να καταλάβουν κι άλλα εδάφη ή, ακόμα χειρότερο, να καταρρεύσει το μέτωπο. Θα είναι πολύ χειρότεροι οι συσχετισμοί με τον ρωσικό στρατό να βαδίζει προς το Κίεβο.
