Το 1948, με απόφαση των Ηνωμένων Εθνών, δημιουργήθηκε το κράτος του Ισραήλ στην περιοχή της Παλαιστίνης, που από τα πανάρχαια χρόνια αποτελούσε τη γη των προγόνων των Ισραηλιτών, του Αβραάμ, του Ισαάκ και των Προφητών. Από τότε οι συγκρούσεις ανάμεσα στους λαούς των Αράβων και τους Ισραηλίτες ήταν διαρκείς. Έως και τον Πόλεμο των Έξι Ημερών το 1967, στις συγκρούσεις αυτές συμμετείχαν και οι όμορες αραβικές χώρες, δηλαδή η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Συρία και ο Λίβανος.
Με τη λήξη αυτού του πολέμου, είχαμε τα οριστικά σύνορα του Ισραήλ, αναγνωρισμένα μεταπολεμικά με ειρηνικές συνθήκες. Έκτοτε η μεγαλύτερη επικράτεια της Παλαιστίνης θεωρήθηκε επικράτεια του Ισραήλ και οι Άραβες Παλαιστίνιοι περιορίστηκαν σε δύο χωριστές περιοχές: τη Λωρίδα της Γάζας, με πληθυσμό 2.500.000, και τον θύλακα της Δυτικής Όχθης του Ιορδάνη, με περίπου 3.000.000.
Στις 15 Νοεμβρίου 1988 ο τότε πρόεδρος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (OAΠ), ο Γιάσερ Αραφάτ, διακήρυξε την ίδρυση του Κράτους της Παλαιστίνης, σε ανακοίνωση που έγινε στο Αλγέρι της Αλγερίας. Το 1993, στις Συμφωνίες του Όσλο, το Ισραήλ αναγνώρισε ότι η ΟΑΠ «αντιπροσωπεύει τον παλαιστινιακό λαό». Το 1994 η ΟΑΠ ίδρυσε την εδαφική διοίκηση της Παλαιστινιακής Εθνικής Αρχής, η οποία ασκεί ορισμένες κυβερνητικές λειτουργίες σε τμήματα της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας. Αυτό λοιπόν το Κράτος της Παλαιστίνης έχει αναγνωριστεί από 138 -από τα 193- μέλη του ΟΗΕ. Όμως το Ισραήλ, δυστυχώς, αρνείται ακόμη και σήμερα να το αναγνωρίσει.
Αυτοδιάθεση
Οι Παλαιστίνιοι βρίσκονται σε μία κατάσταση κατοχής, χωρίς να διαθέτουν τη δυνατότητα να καθορίζουν τις ζωές τους! Δεν τους δίνεται η δυνατότητα ούτε καν να έχουν εθνική ταυτότητα και δεν τους αναγνωρίζεται το δικαίωμα να αποτελούν εθνότητα. Στην πραγματικότητα, στερούνται απόλυτα το δικαίωμα αυτοδιάθεσης ως λαός.
Η Παλαιστίνη υποφέρει από μια σειρά περιβαλλοντικών προβλημάτων. Η Λωρίδα της Γάζας αντιμετωπίζει πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα (π.χ. ερημοποίηση, αλμυροποίηση του γλυκού νερού, κακή/ανεπαρκή επεξεργασία λυμάτων, διάδοση ασθενειών που μπορούν να μεταδοθούν μέσω του νερού, υποβάθμιση του εδάφους, εξάντληση και μόλυνση των υπόγειων υδάτινων πόρων). Η Δυτική Όχθη επίσης αντιμετωπίζει τα ίδια περιβαλλοντικά προβλήματα. Η πρόσβαση στο γλυκό νερό για τους κατοίκους της Δυτικής Όχθης είναι πολύ μεγαλύτερη, αλλά περιορισμένη λόγω της διαμάχης με το Ισραήλ.
Είναι αναμφίβολα αποδεκτό από τη διεθνή κοινότητα ότι οι Παλαιστίνιοι, τόσο από τη πλευρά της ηθικής όσο και της υπαρξιακής τους αντιμετώπισης από τις Αρχές του Ισραήλ, βρίσκονται σε μια κατάσταση διαρκούς καταπίεσης και προσπάθειας συρρίκνωσης της προσωπικότητάς τους, με την παρεμπόδιση των ατομικών τους ελευθεριών. Η περιρρέουσα αυτή ατμόσφαιρα της «ηθικής και αξιακής ασφυξίας», η οποία περιβάλει τις κοινωνίες των Παλαιστινίων επί δεκαετίες πια, εξεταζόμενη με κοινωνικοψυχολογικές νόρμες, οδηγεί με βεβαιότητα σε καταστάσεις ακραίας απόγνωσης.
Η απόγνωση αυτή λειτουργεί σωρευτικά και αποκτά δυναμική στο συλλογικό ασυνείδητο των θιγόμενων κοινωνιών, δημιουργώντας τους αρνητικά συναισθήματα οργής και εκδίκησης προς εκείνους που τους θεωρούν υπαίτιους για την υποβαθμισμένη τους κατάσταση. Η οργή και η αγανάκτηση αυτή, κατά τη συνήθη ρήση του λαού μας, λειτουργούν σαν «καζάνι που βράζει» και το οποίο από στιγμή σε στιγμή μπορεί να βρεθεί στην κατάσταση να εκραγεί, πάντα με ολέθρια αποτελέσματα.
Με λίγα λόγια, λοιπόν, ο παλαιστινιακός λαός βρίσκεται σε μια ιδιότυπη ομηρία και αυτό μας το επιβεβαιώνει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο και ο Χαράρι, ο διάσημος καθηγητής Ιστορίας του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ.
«Το Ισραήλ… έχει κρατήσει επί δεκαετίες εκατομμύρια Παλαιστίνιους υπό κατοχή», γράφει ο Χαράρι. «Σε ένα επίπεδο, οι Ισραηλινοί πληρώνουν το τίμημα για τα χρόνια της ύβρεως, κατά την οποία οι κυβερνήσεις μας και πολλοί απλοί Ισραηλινοί ένιωσαν ότι ήμασταν τόσο δυνατότεροι από τους Παλαιστίνιους, ώστε μπορούσαμε απλώς να τους αγνοήσουμε. Υπάρχουν πολλά επικριτικά να ειπωθούν για τον τρόπο με τον οποίο το Ισραήλ εγκατέλειψε την προσπάθεια να συνάψει ειρήνη με τους Παλαιστίνιους και για το ότι έχει κρατήσει επί δεκαετίες εκατομμύρια Παλαιστίνιους υπό κατοχή»… Απόσπασμα από το «Η ανάλυση του Γιουβάλ Νώε Χαράρι για τη σφαγή της Χαμάς: Tι έφταιξε στο Ισραήλ και τι πρέπει να κάνει».
Του ίδιου Θεού!
Εκτιμούμε, λοιπόν, ότι τα τραγικά αυτά συμβάντα σήμερα στο Ισραήλ είναι απόρροια αυτής της αδιανόητης κατάστασης που επί δεκαετίες, όπως και ο καθηγητής Χαράρι σημειώνει, ακολούθησαν οι κυβερνήσεις του Ισραήλ απέναντι στους Παλαιστίνιους. Είναι φανερό πως οι κυβερνήσεις του Ισραήλ των τελευταίων δεκαετιών φέρνουν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για αυτή την αδιέξοδη κατάσταση.
Από την άλλη μεριά, μεγάλη ευθύνη φέρει επίσης και η πλευρά εκείνη των Παλαιστινίων, που εμφανίζει ακραίες και αδιάλλακτες θέσεις, όπως είναι η πολιτική οργάνωση της Χαμάς. Οφείλουμε να καταδικάσουμε απερίφραστα την επίθεση των μαχητών της Χαμάς εναντίον των άμαχων πολιτών του Ισραήλ. Οι ενέργειες αυτές αφενός κρίνονται ως ωμές δολοφονικές πράξεις απέναντι σε αθώους ανθρώπους και αφετέρου θεωρούμε πως ουδόλως συμβάλλουν στην υπόθεση της πολυπόθητης ειρήνης στην περιοχή της Παλαιστίνης, αντιθέτως, υποθηκεύουν το μέλλον του παλαιστινιακού λαού.
Θεωρούμε όμως ότι στις καταστάσεις διένεξης ανόμοιων σε δυνατότητες μερών την πρωτοβουλία για τη διευθέτηση των διαφορών τους θα πρέπει να την αναλαμβάνει η πλευρά εκείνη που, εκ των πραγμάτων, εμφανίζεται και ως η πλέον ασφαλής. Και στην περίπτωσή μας, η πλευρά αυτή είναι η ισραηλινή!
Και εδώ ερχόμαστε να συμφωνήσουμε με τον καθηγητή Χαράρι που ανέφερε πως «το Ισραήλ εγκατέλειψε την προσπάθεια να συνάψει ειρήνη». Σίγουρα ο τωρινός πρωθυπουργός, ο κύριος Νετανιάχου, που προέρχεται και από τις τάξεις της δεξιάς παράταξης, ο οποίος μάλιστα έχει διατελέσει πρωθυπουργός του Ισραήλ από το 1996 και για 17 χρόνια τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, φέρνει σοβαρές ευθύνες.
Εκτιμούμε ότι η μόνη λύση για μια διευθέτηση με μέλλον και όχι με κοντά πόδια είναι η προσπάθεια κατανόησης μεταξύ των μερών και όχι τα αντίποινα! Αν πραγματικά ο κύριος Νετανιάχου επιθυμεί να προσφέρει στον λαό του, θα πρέπει να δει το θέμα με σοφία και ανθρωπιστική διάθεση. Πρέπει να αναγνωρίσει πως η μέχρι τώρα σκληρή του στάση ουδεμία πρόοδο προσέφερε, ούτε στη διευθέτηση του θέματος αλλά ούτε και στον λαό του, αν αναλογιστούμε ότι υπήρξαν τόσο πολλά αθώα θύματα Ισραηλινοί, αλλά και άλλα θύματα, που κατά καιρούς έχουν χαθεί σε διάφορα συμβάντα περιορισμένων συγκρούσεων.
Και βέβαια κοντά στα θύματα του ισραηλινού λαού θα πρέπει με βαθιά ενσυναίσθηση και ο ίδιος ο κύριος Νετανιάχου αλλά και το σύνολο των Ισραηλινών παραγόντων που συμμετέχουν στη λήψη των αποφάσεων να σκεφτούν και τα ανάλογα θύματα του παλαιστινιακού λαού, που όπως και οι Ισραηλίτες είναι παιδιά του ίδιου Θεού! Με αυτό το πνεύμα, βέβαια, και με την ίδια βαθιά ενσυναίσθηση για τις αντίπαλες απώλειες οφείλουν να συμπεριφερθούν και οι μαχητές της Χαμάς. Οφείλουν να κατανοήσουν ότι είναι απάνθρωπο να αφαιρούν τη ζωή από αθώους ανθρώπους, επειδή το μοναδικό τους φταίξιμο είναι το ότι είναι πολίτες του Ισραήλ!