Οι τελευταίες επιθέσεις των ανταρτών του κινήματος Ansar Allah στην Υεμένη -πιο γνωστών ως Χούτι (Houthi)- στην Ερυθρά Θάλασσα έχουν προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στη διεθνή ναυσιπλοΐα, με αποτέλεσμα πολλές εταιρείες να εξετάζουν το ενδεχόμενο να σταματήσουν να χρησιμοποιούν τη Διώρυγα του Σουέζ, όπως αποφάσισε η MSC Mediterranean Shipping Co, με έδρα την Ελβετία. Θα υπέθετε κάποιος ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, σε συνεργασία πιθανώς με άλλες χώρες, θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν την ανώτερη πολεμική τους τεχνολογία και να «τιμωρήσουν» τους Χούτι. Όμως, κάτι τέτοιο δεν είναι τόσο εύκολο.
Οι Χούτι, όσο και αν ακούγεται υπερβολικό, είναι μια πυραυλική υπερδύναμη που διαθέτει συμμετρικές και ασύμμετρες ικανότητες, αξιοποιώντας χαμηλή και υψηλή τεχνολογία Για παράδειγμα, το 2019, γινόταν λόγος για τους πυραύλους Burkan-2H που χρησιμοποίησαν οι Χούτι εναντίον στόχων στη Σαουδική Αραβία. Οι πύραυλοι αυτοί, με οχήματα επανεισόδου από το διάστημα στην ατμόσφαιρα και με ικανότητες διεξαγωγής ελιγμών, είναι κάτι που θεωρούνταν μέχρι τώρα προνόμιο μόνο προηγμένων τεχνολογικά κρατών. Με πυραύλους Burkan-3 οι Χούτι χτύπησαν σαουδαραβική στρατιωτική εγκατάσταση στο Dammam στην Ανατολική Σαουδική Αραβία, την 1η Αυγούστου 2019. Σε πιο τακτικό επίπεδο, οι Χούτι έχουν αναπτύξει μια κατευθυνόμενη έκδοση του πυραύλου Badr-1, τον Badr-1P, με βεληνεκές 130 χλμ. και ακρίβεια πλήγματος τριών μέτρων. Μια νέα έκδοση της σειράς πυραύλων Badr, ο Badr-F, έχει εναέρια εκρηγνυόμενη κεφαλή (air burst). Με βεληνεκές 160 χλμ. εκρήγνυται 20 μέτρα πάνω από το έδαφος, γαζώνοντας με θραύσματα μια περιοχή με διάμετρο 350 μέτρων.
Όπλα παντός είδους
Στις 21 Μαρτίου 2018 ένα F-15 της Βασιλικής Σαουδαραβικής Αεροπορίας, που ο χειριστής του κατάφερε να το επιστρέψει στη βάση του, προσβλήθηκε από έναν σοβιετικής προέλευσης πύραυλο αέρος-αέρος R-27 που εξόπλιζε τα μαχητικά αεροσκάφη MiG-29 της Αεροπορίας της Υεμένης πριν από τον πόλεμο και τον οποίο μετέτρεψαν ώστε να μπορεί να εκτοξεύεται από τροποποιημένα αγροτικά φορτηγάκια, καθοδηγούμενος από ηλεκτροπτικό σύστημα.
Στις 11 Μαρτίου 2021 οι Χούτι παρουσίασαν 21 όπλα νέας τεχνολογίας, στα οποία περιλαμβάνονται και πολλά ρομποτικά αεροχήματα κρούσης. Μεταξύ άλλων επιδείχθηκαν πύραυλοι Cruise Qud, ένα δελταπτέρυγο μη επανδρωμένο αερόχημα (UAV) που αναφέρεται ως Waeid και νέες εκδόσεις της οικογένειας των «αυτοκτονικών» UAV μεγάλης εμβέλειας Samad. Οι αρχικές εκδόσεις Samad χρησιμοποιήθηκαν για αναγνώριση αλλά το Samad-3 διαθέτει εκρηκτική κεφαλή και προσβάλλει άμεσα τον στόχο μετατρεπόμενο σε «περιφερόμενο πυρομαχικό» (loitering munition). Το νεότερο Samad-4 εκτός από την εκρηκτική του κεφαλή μεταφέρει και από μια βόμβα των 25 κιλών κάτω από την κάθε ημιπτέρυγα και οι Χούτι υποστήριξαν ότι επιτυγχάνει την εντυπωσιακή εμβέλεια των 2.000 χιλιομέτρων.
Επίσης, παρουσιάστηκε και ένα νέο περιφερόμενο πυρομαχικό, το Khatif. Με αισθητήρα στο ρύγχος που μπορεί να εντοπίσει και να προσβάλει έναν κινούμενο στόχο και με την εκρηκτική κεφαλή που διαθέτει μπορεί να καταστρέψει τεθωρακισμένα οχήματα. Παρουσιάστηκαν επίσης και βαλλιστικοί πύραυλοι διάφορων τύπων και επιδόσεων.
Κατά τη διάρκεια παρέλασης στη Σαναά της Υεμένης στις 21 Σεπτεμβρίου 2022, οι Χούτι παρουσίασαν νέα πυραυλικά συστήματα, ιρανικής ως επί το πλείστον καταγωγής, με πιο εντυπωσιακό τον αντιπλοϊκό βαλλιστικό πύραυλο (ASBM) Asif, ο οποίος, όπως ο ιρανικός Khalij Fars, χρησιμοποιεί ηλεκτροπτικό αισθητήρα για τερματική καθοδήγηση. Με μήκος 10 μέτρων και διάμετρο 70 εκατοστών επιτυγχάνει βεληνεκές 400 χλμ., μεταφέροντας φορτίο 550 κιλών. Ένας μικρότερος αντιπλοϊκός πύραυλος που αναφέρεται ως Al-Bahr al Ahmar (Red Sea) αναπτύχθηκε από τον βαλλιστικό πύραυλο εδάφους-εδάφους Saeer και χρησιμοποιεί συνδυασμό υπέρυθρης κάμερας και καθοδήγησης ραντάρ για να προσβάλλει τα πλοία-στόχους. Ένας ακόμη αντιπλοϊκός βαλλιστικός πύραυλος που παρουσιάστηκε είναι ο Falaq-1 που είχε εμφανιστεί και σε παρέλαση στην Al-Hudayadan την 1η Σεπτεμβρίου 2022.
Από τους τρεις βαλλιστικούς πυραύλους που παρουσιάστηκαν ο ένας που αναφέρεται ως Falaq δείχνει παρόμοιος με μια έκδοση του ιρανικού Qiam. Είναι υγρών καυσίμων, έχει όχημα επανεισόδου στην ατμόσφαιρα (reentry vehicle) με πτερύγια σταθεροποίησης. Οι πύραυλοι Burkan 2H και Zuliqar δείχνουν να είναι ιρανικοί Qiam, με αυξημένο βεληνεκές και πτερύγια στον βασικό πυραυλοκινητήρα, σε αντίθεση με τους αρχικούς Qiam.
Παρουσιάστηκαν επίσης οι πύραυλοι Karar και Hatim – τροποποιημένες εκδόσεις των ιρανικών Fateh-110. Ο Karar, μήκους εννέα μέτρων και διαμέτρου 60 εκατοστών, έχει βεληνεκές 300 χλμ. και μεταφέρει πολεμική κεφαλή βάρους 500 κιλών. Ο Hatim δείχνει να είναι έκδοση του Kheibar Shekan του Ιράν. Μια νέα έκδοση του Fateh-110 που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2022 υποστηρίζεται ότι επιτυγχάνει βεληνεκές 1.450 χιλιομέτρων. Η Ansar Allah παρουσίασε επίσης για πρώτη φορά έναν περιφερόμενο πύραυλο εδάφους-αέρος (loitering SAM) που είχε εντοπιστεί στο παρελθόν σε πλοία που μετέφεραν ιρανικά όπλα από το Ιράν στην Υεμένη. Στην παρέλαση τρία φορτηγά μετέφεραν συνολικά 39 εξ αυτών των πυραύλων, που αναφέρονται ως Saqr-1.
Περιφερόμενοι πύραυλοι
Ίσως το πιο εντυπωσιακό σύστημα των Χούτι είναι ακριβώς αυτός ο νέου τύπου πύραυλος εδάφους-αέρος, ο οποίος έχει το καινοτόμο χαρακτηριστικό ότι μπορεί να περιφέρεται (loitering) στην περιοχή του στόχου – αναζητώντας στόχους. Φαίνεται πως διαθέτει ηλεκτροπτικό αισθητήρα και έναν οπτικό πυροσωλήνα προσέγγισης (optical proximity fuze).
Διαθέτει πυραυλοκινητήρα στερεών καυσίμων αρχικής προώθησης (solid-propellant booster) τον οποίο απορρίπτει εν συνεχεία και ενεργοποιεί έναν κινητήρα τζετ με τον οποίο περιπλανιέται σε μια περιοχή ψάχνοντας για στόχους. Ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο χαρακτηριστικό του είναι ότι ακριβώς επειδή χρησιμοποιεί παθητικό σύστημα εντοπισμού στόχου, αλλά και έχει κινητήρα τζετ, πιθανώς δεν γίνεται αντιληπτό από συστήματα αυτοπροστασίας ελικοπτέρων και αεροσκαφών σταθερής πτέρυγας ώστε να εκτοξεύσουν θερμοβολίδες (flares) παραπλάνησης.
Αυτό το νέας φιλοσοφίας όπλο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αντιαεροπορικός πύραυλος cruise. Αποτελεί καινοτομική προσέγγιση στην αεράμυνα, Ο οίκος Jane’s εκτιμά ότι οι πύραυλοι αυτοί αποτελούν σοβαρή απειλή μόνον εναντίον αργά κινούμενων αεροπλάνων και ελικοπτέρων, αν και η Ansar Allah αναφέρει ότι επιτυγχάνουν μέγιστη ταχύτητα 200 μέτρων ανά δευτερόλεπτο.
Ο αντιαεροπορικός πύραυλος MiraJ, που αναπτύχθηκε από τον πύραυλο Badr P1, χρησιμοποιεί υπέρυθρη κάμερα και καθοδήγηση από ραντάρ. Εφοδιασμένος με ηλεκτροπτικό αισθητήρα και εκτοξευτή τοποθετημένο σε τρέιλερ με ραντάρ, δείχνει να είναι αυτό που χρησιμοποιούσαν τα αυτοκινούμενα συστήματα αεράμυνας ZSU-23-4. Τα πυροβόλα καθοδηγούνταν από ραντάρ επιτήρησης P-19 και δύο τύπους κινητών ηλεκτροπτικών συστημάτων εντοπισμού και ιχνηλάτησης εναέριων στόχων (detection and tracking).
*__Εκπομπή μας στον 90,1 FM Παραπολιτικά με τον συνεργάτη μας Κώστα Γρίβα, καθηγητή Γεωπολιτικής της Σχολής Ευελπίδων
