Προτού ο Ντόναλντ Τραµπ αναλάβει εκ νέου τα ηνία του Λευκού Οίκου, οι εκτιµήσεις περί επανένταξης ή µη της Τουρκίας στο πρόγραµµα
των F-35 διαδέχονταν η µία την άλλη. Αρκετές φωνές εντός συνόρων προεξοφλούσαν ότι ο νόµος CAATSA θα παρέµενε εµπόδιο στον
αεροπορικό εκσυγχρονισµό της γείτονος ακόµα και επί Τραµπ. Ωστόσο, µετά την εκλογή του νέου προέδρου, καλά πληροφορηµένες πηγές έλεγαν στην «A» ότι ενδέχεται η Τουρκία να πάψει να υφίσταται τις συνέπειες της αγοράς των ρωσικών S-400. Ενώ και Αµερικανοί
αναλυτές, όπως ο Τζον Συτιλίδης, µε πολυετή εµπειρία στο State Department, µέσω άρθρων και συνεντεύξεων στην υπογράφουσα προφητικά δήλωναν ότι το αµερικανικό Πεντάγωνο ίσως αφήσει ένα «παράθυρο» για επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραµµα.
Παρασκηνιακές διαβουλεύσεις
Σύµφωνα µε πληροφορίες από Αγκυρα και Ουάσινγκτον, οι διαβουλεύσεις για το θέµα συνεχίζονται. «Προσώρας, δεν µιλάµε για done
deal», ανέφερε γνώστης των εξοπλιστικών θεµάτων, από την καρδιά της αµερικανικής πρωτεύουσας. Το ίδιο κλίµα επικρατεί και στη γείτονα. Παρατηρείται, δηλαδή, µια κινητικότητα επί του συγκεκριµένου ζητήµατος, που στερεί το προνόµιο της σιγουριάς από εκείνους που µε
βεβαιότητα διατείνονταν ότι οι Αµερικανοί δεν θα ανοίξουν εκ νέου την πόρτα στην Τουρκία για το µαχητικό πέµπτης γενιάς (για το οποίο η
γείτονα υπήρξε συµπαραγωγός χώρα). Μολονότι, δηλαδή, οι ΗΠΑ µέχρι πρότινος επιχειρούσαν τη διατήρηση του τεχνολογικού προβαδίσµατος της Ελλάδας έναντι του ποσοτικού της Τουρκίας, µέσω της απόκτησης F-35 από την ελληνική πλευρά και µέσω της αναβάθµισης των τουρκικών F-16 σε επίπεδο Viper, τώρα τα πράγµατα δείχνουν πιο ρευστά.
Σύµφωνα µε την εφηµερίδα «Milliyet», µάλιστα, µετά την πολιτική αλλαγή στις ΗΠΑ έχουν επιταχυνθεί οι επαφές µεταξύ Τούρκων
και Αµερικανών αξιωµατούχων για τα F-35.«Μετά την αλλαγή που επήλθε στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ υποστηρίζεται ότι το τελευταίο διάστηµα έχει επιταχυνθεί εκ νέου η κινητικότητα µεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ για τα F-35. Σε περίπτωση που οι εν εξελίξει διαπραγµατεύσεις ολοκληρωθούν θετικά και η κυβέρνηση Τραµπ επαναφέρει την Τουρκία στο πρόγραµµα των F-35, η Τουρκία θα ανακατευθύνει την προηγούµενη πληρωµή που είχε κάνει ύψους 1,4 δισεκατοµµυρίου δολαρίων για
την αγορά των µαχητικών».
Το φιλοκυβερνητικό τουρκικό έντυπο ανέφερε εξάλλου ότι «σε περίπτωση που η Τουρκία συµπεριληφθεί εκ νέου στο πρόγραµµα των F-35,
πέρα από τα αεροσκάφη θα µπορούσε να υπογράψει και µια σηµαντική συµφωνία που θα περιλαµβάνει την αγορά ανταλλακτικών και πυροµαχικών αξίας 20 δισεκατοµµυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ. Το περασµένο έτος αναθεωρήθηκε η διαδικασία προµήθειας των F-16 και η
Τουρκία µείωσε το σχέδιο προµήθειας των F-16, παραιτούµενη από τα 79 κιτ εκσυγχρονισµού και ζήτησε µόνο 40 νέα αεροσκάφη. Υστερα
από αυτή την αναθεώρηση, η συνολική αξία της συµφωνίας µειώθηκε από τα 23 δισεκατοµµύρια δολάρια στα 7 δισεκατοµµύρια δολάρια».
Αντίθεση
∆ύο ήταν οι χώρες που στύλωναν τα πόδια και εξέφραζαν αντιρρήσεις ως προς την επανένταξη της Τουρκίας στο πρόγραµµα: το Ισραήλ και
η Ελλάδα. Τούτο διότι αµφότερες απειλούνται άµεσα από τη γείτονα. «Καθώς συνεχίζεται η διπλωµατία για τα F-35 µεταξύ της Τουρκίας και
των ΗΠΑ, είναι γνωστό ότι το Ισραήλ και η Ελλάδα ασκούν πιέσεις στην Ουάσινγκτον κατά της πιθανής πώλησης. Και οι δύο χώρες αντιτίθενται στην πώληση των F-35 στην Τουρκία, προκειµένου να διατηρηθεί η τρέχουσα στρατηγική ισορροπία στην περιοχή», έγραφε προ ηµερών η «Hurriyet».
Ενώ δεν είναι και λίγες οι περιπτώσεις που ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαµίν Νετανιάχου, έχει µοιραστεί τον προβληµατισµό του µε
τον «πλανητάρχη». Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα πάντως προχωρά µε ασυνήθιστα γρήγορους ρυθµούς το εξοπλιστικό της πρόγραµµα, µε «πυξίδα» την καινοτοµία και µε στόχο τον εκσυγχρονισµό των Ενόπλων ∆υνάµεων, στο πλαίσιο της λεγόµενης «Ατζέντας 2030».
«Πρέσινγκ» στη Γερµανία
Ασχετα µε το πώς θα εξελιχθούν οι διαβουλεύσεις για τα F-35, οι Τούρκοι εντείνουν τις πιέσεις προς τη Γερµανία για τα Eurofighter,
ούτως ώστε να αλλάξει το αεροπορικό ισοζύγιο στην Ανατολική Μεσόγειο. Κοινώς, να µη γέρνει εντελώς υπέρ της Ελλάδας. Μέχρι και
ο Εκρέµ Ιµάµογλου ανήρτησε σχετικό µήνυµα, µέσα από τη φυλακή όπου βρίσκεται µετά τη σύλληψή του, µε αφορµή τις αναφορές για
µπλόκο του Βερολίνου στην πώληση των ευρωπαϊκών µαχητικών στην Αγκυρα. «Απ’ όσο ενηµερώθηκα, η γερµανική κυβέρνηση άσκησε βέτο στην πώληση του µαχητικού αεροσκάφους Eurofighter στην Τουρκία, το οποίο οι αεροπορικές µας δυνάµεις είχαν απεγνωσµένα ανάγκη και το περιµέναµε πολύ καιρό», ανέφερε σε σχετική ανάρτησή του στο Χ ο φυλακισµένος ηγέτης της αντιπολίτευσης και συνέχισε:
«Θα ήθελα να απευθυνθώ στη νέα κυβέρνηση που ετοιµάζεται να αναλάβει τη Γερµανία: Η Τουρκία δεν είναι µόνο του Ερντογάν,
η Τουρκία είναι µεγαλύτερη από τον Ερντογάν.
Οι κυβερνήσεις έρχονται και φεύγουν. Τα εθνικά συµφέροντα της Τουρκίας είναι πιο πολύτιµα είτε από τον Ερντογάν είτε από τον Ιµάµογλου. Σας προτρέπω να ανακαλέσετε αυτήν την απόφαση. Το τέλος της διακυβέρνησης Ερντογάν είναι ορατό. Η νέα κυβέρνηση της Τουρκίας θα συνεργαστεί µε την Ευρωπαϊκή Ενωση και όλους τους συµµάχους µας, συµπεριλαµβανοµένης της Γερµανίας, στο πλαίσιο των αµοιβαίων συµφερόντων µας, του κράτους δικαίου και των αρχών της δηµοκρατίας που βασίζεται στα ανθρώπινα δικαιώµατα. ∆εν έχουµε την παραµικρή αµφιβολία ότι υπό τη διακυβέρνησή µας η Τουρκία θα γίνει πλήρες µέλος της Ε.Ε.», κατέληξε ο Ε. Ιμάμογλου.
Κυριακάτικη Απογευματινή
