Η Μεγάλη Παρασκευή αποτελεί μέρα απόλυτου πένθους για την Χριστιανοσύνη, κατά την οποία κορυφώνεται το Θείο Δράμα, καθώς ο Ιησούς οδηγείται στον Γολγοθά και υφίσταται το μαρτύριο της Σταύρωσης για τη σωτηρία του κόσμου.
Από το πρωί της Παρασκευής, ο Ιησούς στέκεται δέσμιος ενώπιον του Ποντίου Πιλάτου, ο οποίος αν και διαπιστώνει την αθωότητά Του δύο φορές, υποκύπτει στην πίεση του πλήθους και Τον καταδικάζει σε θάνατο. Ο Δεσπότης των πάντων υφίσταται τη μαστίγωση, ταπεινώνεται και χλευάζεται σαν δραπέτης δούλος: φορά κόκκινη χλαμύδα, στεφανώνεται με αγκάθια, δέχεται εμπτυσμούς και χτυπήματα. Στη συνέχεια, σηκώνει τον Σταυρό Του και πορεύεται προς τον Γολγοθά.
Μεγάλη Παρασκευή: Η Αποκαθήλωση και ο Επιτάφιος Θρήνος
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής τελούνται οι Μεγάλες Ώρες και ο Εσπερινός της Αποκαθήλωσης, κατά τον οποίο ο Χριστός αποκαθηλώνεται και τοποθετείται στον Επιτάφιο.
Το βράδυ, ψάλλεται η Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου, ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου, και ακολουθεί η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους. Ημέρα αυστηρής νηστείας και σιωπής, χωρίς Θεία Λειτουργία, ούτε καν την Προηγιασμένων Δώρων.
Έθιμα και παραδόσεις
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι κατά έθιμο αργία. Από το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης έως το πρωί της Παρασκευής, οι πιστοί στολίζουν με ευλάβεια τον Επιτάφιο με λουλούδια. Μετά την Αποκαθήλωση, συρρέουν στους ναούς για να προσκυνήσουν και να περάσουν κάτω από τον Επιτάφιο για ευλογία. Οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα όλη την ημέρα, ενώ η εργασία απαγορεύεται συμβολικά σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.
Η νηστεία της ημέρας είναι άλαδη, ιδιαίτερα αυστηρή. Στην Κρήτη, συνηθίζουν να βράζουν σαλιγκάρια και να πίνουν το ζουμί τους, που έχει πικρή γεύση, σαν χολή – υπενθύμιση του ξυδιού και της χολής που προσέφεραν στον Χριστό. Σε αρκετές περιοχές, φτιάχνουν ομοίωμα του Ιούδα και το καίνε, ενώ πολλοί επισκέπτονται τους τάφους αγαπημένων προσώπων, ενώνοντας το προσωπικό πένθος με το πανανθρώπινο.
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μια μέρα που δεν προσφέρεται για λόγια, αλλά για σιωπή, συλλογή και προσκύνηση. Μια μέρα όπου η ανθρώπινη ιστορία συναντά το Θείο και η θλίψη μετατρέπεται σε ελπίδα, καθώς πλησιάζει η Ανάσταση.
Εγκώμια
Η ζωή εν τάφω
κατετέθης, Χριστέ,
και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο,
συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην.
Άξιον εστί
μεγαλύνειν σε των πάντων κτίστην·
τοις σοις γαρ παθήμασιν έχομεν
την απάθειαν, ρυσθέντες της φθοράς.
Αι γένεαι πάσαι
ύμνον τη ταφή σου
προσφέρουσι, Χριστέ μου.
Ω γλυκύ μου έαρ,
γλυκύτατον μου τέκνον,
που έδυ σου το κάλλος;
Μπορείτε να παρακολουθήσετε live την Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και στη συνέχεια την Αποκαθήλωση:
Διαβάστε επίσης: