Υπερηφάνεια, στρατιωτικές παρελάσεις και… ξύλο

Οι επέτειοι της Επανάστασης του 1821 µέσα από το ιστορικό αρχείο της «Απογευµατινής»
20:19 - 24 Μαρτίου 2025

Τα 204 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση γιορτάζουµε φέτος, στις 25 Μαρτίου. Μία ηµεροµηνία που έχει συνδεθεί άρρηκτα και µε τον Ευαγγελισµό της Θεοτόκου, καθώς συνδυάζει τη θρησκευτική πίστη, την εθνική υπερηφάνεια και τον σεβασµό για την ιστορία της χώρας.

Η 25η Μαρτίου είναι επίσηµη αργία τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο. Οι εορτασµοί περιλαµβάνουν παρελάσεις µαθητικές σε όλη τη χώρα
και στρατιωτική, αλλά και άλλες εκδηλώσεις. Η µεγαλύτερη εκδήλωση είναι η στρατιωτική παρέλαση στην Αθήνα, ενώ την 25η Μαρτίου πραγµατοποιούνται οι µαθητικές παρελάσεις σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, εκτός της Αθήνας όπου πραγµατοποιείται την παραµονή της επετείου. Η µεγάλη στρατιωτική παρέλαση στην Αθήνα πραγµατοποιείται στην πλατεία Συντάγµατος και είναι µια µεγαλειώδης εκδήλωση παρουσία του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας, της κυβέρνησης, των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών, καθώς και πλήθους θεατών.

Κατά τη διάρκεια της παρέλασης, οι Eνοπλες ∆υνάµεις παρουσιάζουν µιαεντυπωσιακή στρατιωτική δύναµη. Στρατιωτικές µονάδες. Στρατός Ξηράς, Πολεµική Αεροπορία και Πολεµικό Ναυτικό παρελαύνουν µε εντυπωσιακή ακρίβεια και πειθαρχία. Πεζοπόρα τµήµατα, μονάδες Πεζικού και άλλων ειδικών δυνάµεωνπερπατούν µε συντονισµένα βήµατα,επιδεικνύοντας τη δύναµη και την ενότητα των ελληνικών στρατευµάτων. Αεροπορικές επιδείξεις. Η Πολεµική Αεροπορία προσφέρει αεροπορικές επιδείξεις µε ελικόπτερα και µαχητικά αεροσκάφη που πετούν στον ουρανό, εντυπωσιάζοντας το κοινό. Οπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος θα πραγµατοποιηθεί δοξολογία στη Μητρόπολη Αθηνών µε την παρουσία του Προέδρου της ∆ηµοκρατίας Κωνσταντίνου Τασούλα.

Η «Απογευµατινή», πάντα πρωτοπόρα στα µεγάλα γεγονότα, κάλυψε πολλούς εορτασµούς της εθνικής µας γιορτής τα παλαιότερα χρόνια. Με αφορµή τη φετινή 204η επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης, η «Κυριακάτικη Απογευµατινή» προβάλλει παλαιότερους εορτασµούς µέσα από το ιστορικό της αρχείο.

1958

«Ο µεγαλοπρεπής εορτασµός της 25ης Μαρτίου εις τας Αθήνας» έγραφε στο κεντρικό θέµα του πρωτοσέλιδού της στις 26 Μαρτίου 1958 η «Απογευµατινή». Μάλιστα το ρεπορτάζ συνοδευόταν από τρεις φωτογραφίες από την παρέλαση. Στην πρώτη απεικονίζονταν ο βασιλιάς Παύλος και η βασίλισσα Φρειδερίκη, µε τα παιδιά τους Κωνσταντίνο, Ειρήνη και Σοφία, στη δεύτερη απεικονίζονταν να παρελαύνουν άνδρες του Βασιλικού Ναυτικού στην Πανεπιστηµίου, ενώ η τρίτη φωτογραφία έδειχνε ένα άρµα µάχης να διέρχεται µπροστά από τον Αγνωστο Στρατιώτη.

1962

H «Α» της 26ης Μαρτίου 1962 είχε εκτενές ρεπορτάζ από τους εορτασµούς της 25ης Μαρτίου. Στο πρωτοσέλιδό της έγραφε: «Με εξαιρετικήν λαµπρότητα και µε εκδηλώσεις υπερηφάνειας εωρτάσθη χθες εις Αθήνας η 25η Μαρτίου», ενώ πρόβαλλε εικόνες από τους εορτασµούς. Σε πρώτο πλάνο η χειραψία του τότε βασιλιά Παύλου και της βασίλισσας Φρειδερίκης µε τον τότε Αρχιεπίσκοπο, υπό το βλέµµα του Κωνσταντίνου Καραµανλή, η παρέλαση αρµάτων µάχης στην Πανεπιστηµίου, αλλά και ο «Εθνάρχης» µε τη σύζυγό του Αµαλία Μεγαπάνου. Επιπλέον προβάλλονταν φωτογραφίες του µετέπειτα τέως βασιλιά Κωνσταντίνου και της αδερφής τουΣοφίας, ο ηγέτης της Ενώσεως Κέντρου Γεώργιος Παπανδρέου, αλεξιπτωτιστές και µαθητές της Σχολής Ευελπίδων τη στιγµή που παρήλαυναν. Στις εσωτερικές σελίδες της εφηµερίδας υπήρχε εκτενές ρεπορτάζ µε όλες τις λεπτοµέρειες.

1963

Στις 26 Μαρτίου 1963 η «Α» αφιέρωσε όλο το πρωτοσέλιδό της στην παρέλαση για τα 142 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. «Τριακόσιαι χιλιάδες
λαού της πρωτευούσης παρακολούθησαν χθες την στρατιωτικήν παρέλασιν επί τη Εθνική Επετείω της 25ης Μαρτίου». Στο πρωτοσέλιδο παρουσιάζονταν φωτογραφίες µε την τότε βασιλική οικογένεια. Παρόντες επίσης ήταν και µέλη της βασιλικής οικογένειας της ∆ανίας. Παράλληλα προβαλλόταν φωτογραφία στην οποία απεικονιζόταν ο βασιλιάς Παύλος, ο διάδοχος Κωνσταντίνος αλλά και οι πρίγκιπες Πέτρος και Μιχαήλ. Επίσης η «Α» πρόβαλλε εικόνα µε έναν από τους αντιαρµατικούς πυραύλους τύπου «Νίκη» της Βασιλικής Αεροπορίας, αλλά και την άφιξη της βασιλικής οικογένειας στη Μητρόπολη.

1964

Η παρέλαση της 25ης Μαρτίου 1964 ήταν ιστορική, καθώς ήταν η πρώτη που έγινε υπό την παρουσία του Κωνσταντίνου, ο οποίος λίγες µέρες πριν
είχε διαδεχθεί τον βασιλιά Παύλο που είχε καταλήξει από καρκίνο. «Με εξαιρετική λαµπρότητα και πρωτοφανή συµµετοχή του λαού εωρτάσθη χθες η
Εθνικής Επέτειος εις τας Αθήνας – Ενθουσιώδεις εκδηλώσεις υπέρ του νέουΒασιλέως Κωνσταντίνου», έγραφε στο πρωτοσέλιδό της η «Α». Σε πρώτο πλάνο η εφηµερίδα παρουσίαζε τον Κωνσταντίνο έφιππο, αλλά και την άφιξή του στη Μητρόπολη και τη χειραψία του µε τον Γεώργιο Παπανδρέου, καθώς και τους αντιαρµατικούς πυραύλους τύπου «Νίκη» της Βασιλικής Αεροπορίας.

1965

Το πρωτοσέλιδο της «Α» στις 26 Μαρτίου 1965 ήταν αφιερωµένο στην παρέλαση. «Επί τη επετείω της 25ης Μαρτίου 1821 – Από την χθεσινήν µεγαλειώδη παρέλασιν» έγραφε χαρακτηριστικά η εφηµερίδα. Σε αυτό παρουσιάζονταν εικόνες µε τον έφιππο Κωνσταντίνο, την τότε βασίλισσα Αννα Μαρία και την τότε διάδοχο πριγκίπισσα Ειρήνη και τους αντιαρµατικούς πυραύλους τύπου «Νίκη» της Βασιλικής Αεροπορίας. Μάλιστα στο πρωτοσέλιδο ρεπορτάζ αναφερόταν ότι τα περισσότερα χειροκροτήµατα απέσπασαν οι βατραχάνθρωποι, αλλά και η παρέλαση ίλης αρµάτων µάχης. Σηµειώνεται ότι ξεχωριστή αναφορά είχε γίνει στην παρουσία του τότε εξόριστου Σαουδάραβα βασιλιά Ιµπν Σαούντ.

 

1966

Η παρέλαση της 25ης Μαρτίου 1966 πραγµατοποιήθηκε εν µέσω περιδίνησης, καθώς η Ελλάδα βρισκόταν στην περίοδο της «Αποστασίας», µε τη µία
κυβέρνηση να διαδέχεται την άλλη. Η «Α» στις 26 Μαρτίου είχε αφιερώσει όλο της το πρωτοσέλιδο στους εορτασµούς, µε την τότε βασιλική οικογένεια
να βρίσκεται σε πρώτο πλάνο. Φυσικά δεν έλειψαν και οι εικόνες µε τον οπλισµό των Ενόπλων ∆υνάµεων. Ακόµη, στις εσωτερικές σελίδες γινόταν αναφορά στην αποτυχηµένη προσπάθεια της Ενώσεως Κέντρου να εκµεταλλευτεί τους εορτασµούς.

1968

Η «Α» στο φύλλο της 26ης Μαρτίου 1968 παρουσίασε στο πρωτοσέλιδό της δύο φωτογραφίες από την παρέλαση. Στην πρώτη απεικονίζονταν άρµατα µάχης Μ47 και Μ48 να κινούνται σε σχηµατισµούς στην οδό Πανεπιστηµίου, ενώ στη δεύτερη φαινόταν η σύζυγος του αντιβασιλέα Γεωργίου Ζωιτάκη, να βλέπει την παρέλαση από τα Προπύλαια. «Η χθεσινή επιβλητική παρέλασις» ήταν ο τίτλος της εφηµερίδας.

1976

Πλέον βρισκόµαστε στη Μεταπολίτευση και στις 26 Μαρτίου 1976 η «Α» έγραφε για τα νέα όπλα των Ενόπλων ∆υνάµεων που παρουσιάστηκαν στην παρέλαση. Στις εσωτερικές σελίδες της εφηµερίδας υπήρχε ρεπορτάζ το οποίο ανέφερε ότι χιλιάδες λαού έδωσαν το «παρών» στην παρέλαση, ενώ γινόταν λόγος για σπάσιµο του πάγου ανάµεσα στον λαό και τον Στρατό.

1979

Η παρέλαση της 25ης Μαρτίου 1979 αµαυρώθηκε από επεισόδια που σηµειώθηκαν σε 15 δήµους ανάµεσα σε αριστερούς και ακροδεξιούς. Η «Α» παρουσίασε µε λεπτοµέρειες τα γεγονότα, δείχνοντας µάλιστα και εικόνες από τα επεισόδια. Πάντως στις εσωτερικές σελίδες υπήρχε ρεπορτάζ το οποίο ανέφερε ότι η παρέλαση είχε εντυπωσιάσει τους ξένους καλεσµένους που ήταν παρόντες.

1983

Στις 25 Μαρτίου 1983 σηµειώθηκαν εκτεταµένα επεισόδια µεταξύ ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ και της Νέας ∆ηµοκρατίας πέριξ της Μητρόπολης, µε
τους εορτασµούς να περνούν σε δεύτερη µοίρα. Η «Α», µαζί µε τις φωτογραφίες από τα επεισόδια, αναφερόταν στην οργή του τότε Προέδρου
της ∆ηµοκρατίας, Κωνσταντίνου Καραµανλή.

1985

Η παρέλαση της 25ης Μαρτίου 1985 πραγµατοποιήθηκε λίγες µέρες πριν από την κρίσιµη τρίτη ψηφοφορία για την εκλογή Προέδρου της ∆ηµοκρατίας. Το πολιτικό κλίµα εκείνη την περίοδο ήταν τεταµένο, µε το ρεπορτάζ της «Α» να κάνει λόγο για «πράσινη αίσχη» στην Επέτειο και για πολιτική κρίση.

1987

Το ρεπορτάζ της «Α» για την παρέλαση της 25ης Μαρτίου του 1987 αναφερόταν σε «πράσινα» αίσχη, προσθέτοντας ότι το τότε κυβερνών κόµµα µε
τη στάση του δίχασε Εθνος – Εκκλησία.Σηµειώνεται ότι εκείνη την περίοδο κυβέρνηση και Εκκλησία βρίσκονταν σε
τροχιά σύγκρουσης για την εκκλησιαστική περιουσία.

1993

Στις 26 Μαρτίου 1993 οι εορτασµοί για την Επανάσταση του 1821 πραγµατοποιήθηκαν εν µέσω συζητήσεων για το ονοµατολογικό των Σκοπίων. Για πανίσχυρη Ελλάδα µιλούσε στο πρωτοσέλιδό της η «Α», ενώ στις εσωτερικές σελίδες υπήρχε αναλυτικό δισέλιδο ρεπορτάζ από τους εορτασµούς, µε τον κόσµο -όπως έγραφε- να εκφράζει τον θαυµασµό του για τους Μακεδονοµάχους ππου είχαν παρελάσει στο κέντρο της Αθήνας.

Εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»