Βλυχάδα, όπως… Σαρακήνικο

Το όργιο της άµετρης ανέγερσης ξενοδοχείων δεν σταµατά στην καλντέρα της Σαντορίνης, αλλά επηρεάζει την επίσης ηφαιστειογενή περιοχή του Νότου, µε µια υπόθεση που θυµίζει το σκάνδαλο στη Μήλο
08:51 - 17 Φεβρουαρίου 2025

Το µείζον ζήτηµα της δόµησης στο νησί της Σαντορίνης, εν µέσω των χιλιάδων σεισµικών δονήσεων, έρχεται στην επιφάνεια. Την ώρα που οι κάτοικοι αγωνιούν για την επερχόµενη καλοκαιρινή τουριστική σεζόν, το βιος τους, αλλά πολύ περισσότερο για την υγεία τους, ο φακός του κοινωνικού ενδιαφέροντος αναδεικνύει ένα προς ένα τα ζητήµατα τα οποία περνούσαν έως και απαρατήρητα τα προηγούµενα χρόνια.

Το µεγάλο σκάνδαλο µε την τουριστική αξιοποίηση του θρυλικού Σαρακήνικου της Μήλου, µέσω της κατασκευής ξενοδοχειακής µονάδας, έρχεται ως τραγική ειρωνεία να αναδείξει το… Σαρακήνικο της Σαντορίνης, τη Βλυχάδα. ∆εν είναι διόλου τυχαίο πως εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες µία δικαστική διαµάχη εξελίσσεται µε σκοπό την παύση οποιασδήποτε ανθρώπινης παρέµβασης στο σπανιότατο τοπίο της περιοχής.

Ιδιαίτερη µορφολογία

Στα νότια του νησιού, εκ διαµέτρου αντίθετα από τη µαγευτική και πολυδιαφηµισµένη βορινή Οία, εκτείνεται στη νότια ακτή του νησιού µία παραλία µε µέτωπο 2 χιλιοµέτρων. Απολύτως προσβάσιµη µε τα κατάλληλα εφόδια και όχηµα, δέχεται χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, που θέλουν να απολαύσουν ένα απόκοσµο τοπίο. Τα πετρώµατα, τα οποία αγκαλιάζουν την ακτή, είναι µοναδικά στον κόσµο. Είναι σαφώς ηφαιστειογενή µε απαράµιλλη µορφολογία, συνθέτοντας µία εικόνα µοναδική. Οπως γίνεται αντιληπτό, δεν είναι µονάχα το αισθητικό κοµµάτι που απαγορεύει οποιαδήποτε σκέψη για ανθρώπινη παρέµβαση, καθώς η τοποθεσία αποτελεί και πεδίο επιστηµονικής µελέτης ηφαιστειακής δραστηριότητας. Είναι σαφές πως αποτελεί µέρος της ταυτότητας και της φυσιογνωµίας της Σαντορίνης, καθώς εκτιµάται πως τα πετρώµατα και οι σχηµατισµοί τους προέκυψαν από την έκρηξη του ηφαιστείου κατά τη Μινωική περίοδο, ήτοι εδώ και 3,5 χιλιετίες.

Πολλαπλά µέτωπα από το 2009

Το ανθρώπινο χέρι έχει «αγγίξει» τουλάχιστον τρεις φορές αυτή τη σπάνια τοποθεσία και τους σχηµατισµούς πετρωµάτων τα τελευταία 16 χρόνια, µε τις υποθέσεις να επανέρχονται ξανά και ξανά στα δικαστήρια, φτάνοντας βεβαίως µέχρι και στο Συµβούλιο της Επικρατείας. Μεγάλος πρωταγωνιστής σε αυτή τη διαµάχη µε την τοπική κοινωνία είναι µια ξενοδοχειακή επιχείρηση, η οποία από το 2009 µέχρι και σήµερα κωλυσιεργεί, µε τις οικοδοµικές άδειες να… άγονται και να φέρονται από τα επιχειρήµατα των αντιδίκων στις δικαστικές αίθουσες. Συνολικά τρεις φορές έχει εκδοθεί και έχει ανακληθεί η οικοδοµική άδεια, σε διάφορες µορφές της, µε τον όµιλο εταιρειών του επιχειρηµατία να κάνει λόγο για ένα επενδυτικό σχέδιο ύψους 11 εκατοµµυρίων ευρώ.

Εξίσου σηµαντική πίεση ασκεί και άλλη µία εταιρεία. Σύµφωνα δε µε το σχέδιό της, το ύψος της επένδυσης ξεπερνά τα 67 εκατοµµύρια ευρώ, καλύπτοντας βεβαίως µία έκταση περίπου 100 στρεµµάτων, συνολικής δόµησης 16.500 τ.µ. Μάλιστα το ίδιο σχέδιο προβλέπει να αναπτυχθούν χώροι φιλοξενίας δυναµικότητας 166 κλινών και πάνω από 80 πισίνες. Το σχέδιο πήρε έγκριση χορήγησης κινήτρων στις 21 ∆εκεµβρίου του 2023 για την υλοποίηση της στρατηγικής επένδυσης, η οποία εκδόθηκε στο ΦΕΚ.
Μέτωπο «αντίστασης» συνέστησαν µία σειρά από περιβαλλοντικές οργανώσεις, αλλά κυρίως η ΕΛΛ.ΕΤ. (Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισµού), η οποία διαχρονικά µε διάφορες ενέργειες µπλοκάρει την πορεία των εργασιών, αν και στο περιθώριο των διαµαχών τα έργα προχωρούν, χωρίς βεβαίως να ολοκληρώνονται.

Αντίστοιχη στάση έχει διατηρήσει και ο δήµαρχος Θήρας, Νίκος Ζώρζος, επικαλούµενος περιβαλλοντικούς λόγους. ∆εν είναι τυχαίο άλλωστε πως µόλις το περασµένο καλοκαίρι δήλωνε πως το νησί της Σαντορίνης «δεν αντέχει ούτε ακόµη µία κλίνη», µε δεδοµένο άλλωστε πως το νησί αριθµεί ήδη 60.000…

Υστατη (;) µάχη στο ΣτΕ

Τον περασµένο Νοέµβριο εκδικάστηκε η προσφυγή στο Συµβούλιο της Επικρατείας για την άρση ανάκλησης οικοδοµικής άδειας. Σύµφωνα µε πληροφορίες, αναµένεται ακόµη να καθαρογραφεί η απόφαση, η οποία θα κρίνει το ποσοστό της αλλαγής του τοπίου. Αν και η ισχύς των αποφάσεων του Ανώτατου ∆ικαστηρίου αγγίζουν τον µέγιστο βαθµό, ουδείς µπορεί να εκφράσει τη βεβαιότητα πως αυτή ήταν και η τελευταία παρόµοια µάχη για την περιοχή της Βλυχάδας. Αλλωστε, κάθε διοικητική πράξη, όπως η οικοδοµική άδεια που ανακλήθηκε από το ∆ιοικητικό Εφετείο Πειραιά, κάλλιστα µπορεί να εξεταστεί από το Ανώτατο ∆ικαστήριο.

Εντύπωση πάντως προξενεί πως ακόµη και στο υπό εξέταση Ειδικό Πολεοδοµικό Σχέδιο Θήρας, η περιοχή στην οποία βρίσκεται η Βλυχάδα δεν χαρακτηρίζεται σε κανένα από τα υπό εξέταση σενάρια ως προστατευόµενος φυσικός χώρος, αν και η µορφολογία της περιοχής «επιβάλλει» έναν τέτοιο χαρακτηρισµό.

Κυριακάτικη Απογευματινή