Ο ιός κοξάκι, που ανήκει στην οικογένεια των εντεροϊών, είναι μία από τις πιο συχνές αιτίες λοιμώξεων, κυρίως σε μικρά παιδιά. Ο ιός αυτός χωρίζεται σε δύο βασικές ομάδες, την ομάδα Α και την ομάδα Β, με κάθε ομάδα να περιλαμβάνει διάφορους ορότυπους.
Παρά το γεγονός ότι οι λοιμώξεις από τον ιό κοξάκι είναι γενικά ήπιες και συνήθως αυτοπεριορίζονται, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν σοβαρότερες επιπλοκές. Οι πιο επικίνδυνοι πληθυσμοί είναι τα βρέφη, τα παιδιά με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα και γενικότερα άτομα που είναι πιο ευάλωτα σε λοιμώξεις.
Η κ. Σοφία Παπανικολάου, Επιμελήτρια Παιδίατρος, εξήγησε ότι ο ιός κοξάκι πλήττει κυρίως τα παιδιά κάτω των 10 ετών, γι’ αυτό και συχνά αναφέρεται ως η «νόσος του παιδικού σταθμού» ή «του σχολείου». Η διάρκεια της νόσου είναι συνήθως 3-6 ημέρες, ενώ η μετάδοσή της γίνεται πολύ εύκολα, γεγονός που καθιστά τη σωστή υγιεινή και πρόληψη κρίσιμη για την αποφυγή της εξάπλωσης. Η παιδίατρος προειδοποιεί για τη σημασία της ενημέρωσης σχετικά με τους τρόπους μετάδοσης του ιού, τα συμπτώματα, καθώς και την πρόληψη και θεραπεία του.
Πώς μεταδίδεται ο ιός κοξάκι
Η μετάδοση του ιού κοξάκι γίνεται κυρίως μέσω:
- Της κοπρανοστοματικής οδού
- Των σταγονιδίων από τον βήχα, το φτέρνισμα ή το γέλιο
- Των μολυσμένων αντικειμένων
- Της επαφής με δερματικές βλάβες
Επιπλέον, μπορεί να μεταδοθεί από τη μητέρα στο έμβρυο ή στο νεογνό, όπου η λοίμωξη μπορεί να αποδειχθεί σοβαρή.
Συμπτώματα και κλινική εικόνα
Οι λοιμώξεις από τον ιό κοξάκι παρουσιάζουν ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, από ήπια έως σοβαρά.
- Ήπιες περιπτώσεις: Πυρετός, εξάνθημα, φαρυγγαλγία ή γαστρεντερικές διαταραχές.
- Λοιμώξεις του αναπνευστικού: Κοινό κρυολόγημα, βρογχιολίτιδα ή βρογχοπνευμονία.
- Νόσος χεριών-ποδιών-στόματος: Φυσαλιδώδεις βλάβες στο στόμα, τα χέρια και τα πόδια, συνοδευόμενες από πυρετό.
- Πλευροδυνία: Αιφνίδιος πόνος στον θώρακα με πυρετό.
- Αιμορραγική επιπεφυκίτιδα: Ερυθρότητα, πόνος και δακρύρροια.
Σπανιότερα, ο ιός Coxsackie μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως μυοκαρδίτιδα, περικαρδίτιδα, άσηπτη μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα.
Διάγνωση και θεραπεία
Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στην κλινική εικόνα. Οι εργαστηριακές εξετάσεις που απαιτούνται σπάνια, κυρίως σε πιο σοβαρές περιπτώσεις. Η θεραπεία είναι υποστηρικτική και περιλαμβάνει:
- Αντιπυρετικά και αναλγητικά
- Επαρκή ενυδάτωση
- Μαλακές και δροσερές τροφές για την ανακούφιση από τον πόνο στο στοματοφάρυγγα
Η νόσος υποχωρεί συνήθως σε 2-10 ημέρες, με πλήρη ανάρρωση του ασθενούς.
Πότε να ζητήσετε ιατρική βοήθεια
Είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με τον γιατρό εάν το παιδί παρουσιάζει:
- Αδυναμία λήψης υγρών ή τροφής
- Επιμονή ή επίδειξη των συμπτωμάτων
- Έντονη κεφαλαλγία, λήθαργο ή δυσκολία στην αναπνοή
Μέτρα πρόληψης
Η τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής είναι το κλειδί για την πρόληψη της μετάδοσης:
- Σχολαστικό πλύσιμο χεριών πριν το φαγητό και μετά τη χρήση της τουαλέτας.
- Κάλυψη στόματος και μύτης κατά το φτέρνισμα ή τον βήχα.
- Τακτικός αερισμός των χωρών.
- Απομάκρυνση του παιδιού από σχολικές δραστηριότητες έως την υποχώρηση των συμπτωμάτων.
Πιθανότητες επανεμφάνισης
Μια προηγούμενη λοίμωξη προσφέρει ανοσία μόνο στο συγκεκριμένο ορότυπο του ιού, επομένως είναι πιθανή η μόλυνση από διαφορετικό στέλεχος στο μέλλον. Η ενημέρωση και η πρόληψη παραμένουν τα ισχυρότερα όπλα για τη διατήρηση της υγείας των παιδιών.
«Συνοψίζοντας, η λοίμωξη από ιούς κοξάκι είναι συχνή στα παιδιά και ιδιαίτερα στη νηπιακή ηλικία, συνήθως διαδραματίζονται ήπια και χωρίς επιπλοκές, αλλά ενίοτε μπορεί να είναι πιο σοβαρή και να μην το παιδί στο νοσοκομείο», καταλήγει η κ. Παπανικολάου.