Εκκλησιαστική διπλωματία: Η κυβέρνηση «θωρακίζει» τα Πατριαρχεία της Ανατολής

Δροµολογούνται προσλήψεις 600 ιερέων σε υποστελεχωµένες θέσεις-κλειδιά σε Ισραήλ, Αίγυπτο και Τουρκία
10:42 - 14 Ιανουαρίου 2025

Της Μαρίας Γιαχμάκη

Εξακόσιες νέες οργανικές θέσεις για ιερείς στα Ελληνορθόδοξα Πατριαρχεία ετοιµάζεται να «κλειδώσει» η ελληνική κυβέρνηση, δουλεύοντας στρατηγικά για να καλύψει τις ανάγκες των ελληνόφωνων παλαίφατων Πατριαρχείων ανά τον κόσμο µε κληρικούς.

Στόχος της κυβέρνησης είναι να στηρίξει τα Ελληνορθόδοξα Πατριαρχεία σε µια εποχή που οι διεθνείς εξελίξεις και τα γεγονότα τρέχουν, δημιουργώντας µεγάλη ανάγκη για ισχυροποίηση της Εκκλησίας, διατηρώντας παράλληλα τον χαρακτήρα της ελληνορθόδοξης παράδοσης.

Η κυβέρνηση ενισχύει µε αυτόν τον τρόπο το Οικουµενικό Πατριαρχείο, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, το Πατριαρχείο Ιεροσολύµων και την Ιερά Μονή Σινά.

Η απόφαση αυτή στηρίζει και τους Ελληνες κληρικούς εκεί, καθώς πολλοί υπηρετούν χωρίς µισθό, ιατροφαρµακευτική περίθαλψη και τη δυνατότητα συνταξιο δότησης. Η κυβερνητική απόφαση όµως έχει και γεωπολιτική σηµασία, καθώς τα πρεσβυγενή Πατριαρχεία δέχονται πιέσεις από το Πατριαρχείο της Μόσχας µε την επεκτατική πολιτική την οποία ασκεί και
λόγω της οικονοµικής δύναµης που έχει από την υποστήριξη της ρωσικής κυβέρνησης.

Το σχέδιο Χριστόδουλου

Για πολλά χρόνια οι ελληνικές κυβερνήσεις προσπαθούσαν να δηµιουργήσουν ένα σχέδιο που θα µπορούσε να βοηθήσει τα πρεσβυγενή Πατριαρχεία να καλύψουν τα κενά των κληρικών στην περιφέρειά τους, µε αποτέλεσμα να επεξεργάζονται λύσεις οι οποίες δεν ήταν έως τώρα εφικτές.

Από την εποχή που Αρχιεπίσκοπος Αθη νών ήταν ο µακαριστός Χριστόδουλος, το θέµα αυτό απασχολούσε την Εκκλησία, µε την ανάγκη για επίλυση να µεγα λώνει διαρκώς. Το σχετικό µάλιστα αίτη µα των Πατριαρχείων προς τις ελληνικές κυβερνήσεις είχε κατατεθεί πρώτη φορά πριν από 20 χρόνια, το 2004. Οι θέσεις αυτές στα τρία Πατριαρχεία και στη Μονή Σινά όπως φαίνεται θα καλυφθούν από τους υπηρετούντες ιερείς και από νέους που θα προσληφθούν σύµφωνα µε τη νέα αυτή ρύθµιση.

Με τα όσα ίσχυαν έως τώρα, Εκκλησίες έκλειναν και ελληνικές κοινότητες διαλύονταν. Η θέση των πρεσβυγενών Πατριαρχείων επιδεινωνόταν.

Ιερείς που αφιέρωσαν τη ζωή τους στα ιερά προσκυνήματα στους Αγίους Τόπους και κρατούσαν ψηλά την ελληνική σηµαία, φυλάττοντας Θερµοπύλες, όταν έφταναν στη δύση της ζωής τους δεν είχαν ούτε περίθαλψη ούτε σύνταξη ούτε χρήματα.

Οι περισσότεροι από αυτούς µάλιστα τάφηκαν µε τη βοήθεια κάποιων µονών που είχαν καλύτερη οικονοµική κατάσταση στην περιοχή ή γηροκοµήθηκαν µε ελε ηµοσύνες µέχρι τη δύση της ζωής τους.

  • Στρατηγικός στόχος της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση µε προσωπικό των Εκκλησιών που βρίσκονται υποστελεχωµένες σε Ισραήλ, Αίγυπτο και Τουρκία

Αλλοι κληρικοί, που για δεκαετίες ολόκληρες αφιερώθηκαν στις κοινότητες της οµογένειας σε διάφορα µέρη του χάρτη, όταν γυρνούσαν στην Ελλάδα έµεναν ξεκρέµαστοι.
Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα Πατριαρχεία σε Κωνσταντινούπολη, Αλεξάνδρεια και Ιερουσαλήµ, καθώς και το Σινά, να έχουν τεράστια κενά σε θέσεις ιερέων, µην µπο ρώντας να καλύψουν ούτε τις κοινότητες που για µεγάλα χρονικά διαστήµατα έµειναν χωρίς ιερέα.

Στο Πατριαρχείο Ιεροσολύµων σηµαντικά ιστορικά προσκυνήµατα µένουν χωρίς ιε ρέα και πολλές φορές, ενώ οι ανάγκες για την τέλεση Ιερών Ακολουθιών είναι τερά στιες, φτάνουν βοηθητικά κληρικοί από όποια Μητρόπολη µπορεί να βοηθήσει από την Ελλάδα και την Κύπρο.

Στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, λόγω ακριβώς των ίδιων κενών, πολλές φορές δεν υπάρχει ιερέας να κηδέψει τους νεκρούς, όπως έγινε πρόσφατα σε ορθό δοξη εκκλησία της Αιθιοπίας, στην Αντίς Αµπέµπα, σύµφωνα µε το ρεπορτάζ.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη τώρα, µετά το τεράστιο πρόβληµα που δηµιουργήθηκε, το οποίο έχει αντίκτυπο ακόµη και στη διπλωµατία των Εκκλησιών, αποφασίζει να ασχοληθεί σοβαρά µε το θέµα και να λύσει το πρόβληµα που ταλανίζει τα Ελληνορθόδοξα Πατριαρχεία που βρίσκονται σε θέσεις-κλειδιά σε περιοχές όπως η Μέση Ανατολή, η Αφρική και η Τουρκία.

Θέλοντας να ξεπεράσει αυτό το πρόβλη µα, το οποίο κοστίζει σε γόητρο αλλά και σε ουσία για την Ορθόδοξη Εκκλη σία, ανακοινώνει σχέδιο σύµφωνα µε το οποίο ανοίγει οργανικές θέσεις για να κα ληφθούν αυτά τα κενά. Το σχέδιο αυτό έχει περάσει από το υπουργικό συµβούλιο, σύµφωνα µε πληροφορίες, αλλά όχι ακόµη από τη Βουλή, γι’ αυτό και η Εκκλησία είναι ακόµη επιφυλακτική αλλά αισιόδοξη. Σηµαντικό όµως είναι το γεγονός ότι έχει δροµολογηθεί.

Η κυβέρνηση, σε συνεργασία µε τα υπουργεία Παιδείας και Εσωτερικών, έχει ολοκληρώσει τον σχετικό σχεδιασµό και εντός του πρώτου τετραµήνου του 2025 θα ψηφιστεί ειδική νοµοθετική ρύθµιση, που θα προβλέπει τη δηµιουργία αυτών των 600 οργανικών θέσεων ιερέων οµογένειας, που θα αποτελούν διακριτή δεξαµενή στελέχωσης των Ορθόδοξων Εκκλησιών ανά τον κόσµο.

Κόντρα µε Μόσχα

Η απόφαση για θεσµοθέτηση των 600 οργανικών θέσεων κληρικών υπηρετεί παράλληλα, σύµφωνα µε κυβερνητικές πηγές, τον ρόλο που καλείται να διαδραµατίσει στη γεωπολιτική των θρησκειών.

Η κίνηση αυτή της ελληνικής κυβέρνησης έχει διπλωµατική αξία, αν σκεφτούµε ότι οι Ρώσοι έβαλαν το πόδι τους στην Αφρι κή, δηµιουργώντας µεγάλο πρόβληµα στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας µε τη λεγόµενη «εισπήδηση». Μετά την απόδοση µάλιστα Αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας από το Οικουµενικό Πατριαρ χείο, ξεκίνησε άγριος πόλεµος του Πατριαρχείου Μόσχας µε την πλήρη υποστήριξη της Ρωσίας, εναντίον του Οικουµενικού Πατριαρχείου και όποιας Εκκλησίας στή ριξε αυτή την πράξη.

Την ίδια ώρα και οι άλλες Εκκλησίες ιδρύουν επισκοπές στη διασπορά, τις οποίες χρηµατοδοτούν οι κυβερνήσεις τους, µε αποτέλεσµα να µειώνεται και η δυναµική των Ελληνορθόδοξων Πατριαρχείων.

Στην Αφρική ο µισθός των ιερέων είναι περίπου 200 ευρώ τον µήνα, χωρίς ασφάλεια και σύνταξη, ενώ η Ρωσική Εκκλησία δίνει 1.000 ευρώ µε ασφάλεια, καθώς και διπλωµατικό διαβατήριο, κάτι το οποίο γενικά οι κληρικοί των Πατριαρχείων µας στερούνται.

  • Προσλήψεις 600 ιερέων στα Ελληνορθόδοξα Πατριαρχεία  της Ανατολής

«Εισβολή» Ισλάµ στην Αφρική

Σε φτωχά χωριά και πόλεις µάλιστα της Αφρικής, λόγω της απουσίας ιερέων, άλλες θρησκείες όπως το Ισλάµ προσηλυτίζουν µε λίγα χρήµατα ολόκληρες οικογένειες προκειµένου να τους εξισλαµίσουν.

Ωστόσο φαίνεται ότι ο κρατικός προϋπο λογισµός δεν θα επιβαρυνθεί από αυτό το σχέδιο, διότι από τις 600 θέσεις κάποιοι είναι ήδη διορισµένοι.

Υστερα απ’ αυτό το σχέδιο, πάντως, οι ανάγκες των Ορθόδοξων Εκκλησιών δεν θα καλύπτονται από οργανικό προσωπι κό των ελληνικών µητροπόλεων. Από τη στιγµή που θα ψηφιστεί η σχετική ρύθµι ση, ανά έτος θα προσλαµβάνονται 50 έως 70 κληρικοί µόνο γι’ αυτές τις θέσεις, µε στόχο σε βάθος χρόνου να καλυφθούν και οι 600 οργανικές, αφού έως τώρα περίπου 150-200 ήδη είναι καλυµµένες.

Εν τω µεταξύ φαίνεται ότι η Αποστολική ∆ιακονία είναι αυτή που θα έχει τη δυνατότητα να αναλάβει τη µισθοδοσία, σύµ φωνα µε την εικόνα του σχεδίου που χαράσσεται.

Πρόσφατα είχε υπογραφεί και µνηµόνιο συνεργασίας ανάµεσα στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, στο υπουργείο Παιδείας και στην Εκκλησία της Ελλάδος, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να έρχονται νέοι από την Αφρική στην Ελλάδα για σπουδές στα εκκλησιαστικά σχολεία και στις ΣΜΥΚ (Σχολές Μαθητείας Υποψήφιων Κληρικών), πράγµα που δείχνει τη διάθε ση της κυβέρνησης να δηµιουργήσει τις συνθήκες για το επόµενο βήµα. Αλλωστε, από τις 7 Ιανουαρίου 2025 ξεκίνησε η λειτουργία της ΣΜΥΚ Ριζαρείου και Βελλά.

Ωστόσο πολλαπλές είναι οι ενέργειες της κυβέρνησης για την υποστήριξη των Πατριαρχείων, αφού το Πατριαρχείο Ιεροσο λύµων επισκέφθηκε στις 8 ∆εκεµβρίου η Ελληνίδα υφυπουργός Εξωτερικών, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, όπου συναντή θηκε µε τον Πατριάρχη Ιεροσολύµων Θεόφιλο.

Οι δυο τους συζήτησαν τα σοβαρά θέµα τα που απασχολούν το Πατριαρχείο και υπήρξε η κοινή τους δέσµευση για τη διαφύλαξη της χριστιανικής παρουσίας στους Αγιους Τόπους, άρα και ενίσχυση του ανθρώπινου δυναµικού (κληρικών) σε µια περιοχή που πραγµατικά τα ελληνορ θόδοξα προσκυνήµατα κινδυνεύουν.

Την ηµέρα των Αγίων Θεοφανίων µάλιστα ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος συναντήθηκε µε τον Οικουµενικό Πατριάρχη Βαρθολοµαίο στο Φανάρι, καταγράφοντας έτσι µια σηµαντική στιγµή, αφού ο κ. Σκέρτσος µε τον υπουργό παιδείας Κ. Πιερρακάκη και τον υπουργό Εσωτερι κών Θ. Λιβάνιο ουσιαστικά έλυσαν το µα κροχρόνιο αίτηµα του Πατριαρχείου, που είχε να κάνει µε τη δηµιουργία αυτών των οργανικών θέσεων ιερέων στα Ορθόδοξα Πατριαρχεία του κόσµου.

Πηγή: Κυριακάτικη Απογευματινή