Πέθανε ο Κώστας Σημίτης – Οι σημαντικοί σταθμοί της διαδρομής του

Ο Κώστας Σημίτης υπήρξε μια από τις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας
09:06 - 5 Ιανουάριος 2025

Ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, έφυγε από τη ζωή τα ξημερώματα της Κυριακής σε ηλικία 88 ετών. Σύμφωνα με τον διοικητή του νοσοκομείου Κορίνθου, Γρηγόρη Καρπούζη, ο κ. Σημίτης μεταφέρθηκε από το εξοχικό του στους Αγίους Θεοδώρους στο νοσοκομείο τα ξημερώματα, χωρίς σφυγμό. Ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 8 παρά 10, μετά από ανεπιτυχείς προσπάθειες ανάνηψης.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, συλλυπήθηκε τη σύζυγο του εκλιπόντος, Δάφνη Σημίτη για την απώλειά της, το πρωί της Κυριακής.

Ο Κώστας Σημίτης υπήρξε μια από τις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας, αφήνοντας πίσω του μια πλούσια πολιτική κληρονομιά.

Ποιος ήταν ο Κώστας Σημίτης

Ο Κώστας Σημίτης γεννήθηκε στον Πειραιά στις 23 Ιουνίου 1936. Σπούδασε νομικά και οικονομικά στη Γερμανία και στην Αγγλία, όπου γνώρισε τη σύζυγο του Δάφνη Σημίτη, το γένος Αρκαδίου, με την οποία απέκτησε δύο κόρες, τη Φιόνα και τη Μαριλένα.

Συμμετείχε ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα (1967-1974), το 1970 στη Γερμανία έγινε μέλος του ΠΑΚ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα) και το 1974 ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ, συμβάλλοντας καθοριστικά και στην διατύπωση της «Διακήρυξης της 3ης Σεπτέμβρη». Συμμετείχε στο πρώτο Εκτελεστικό Γραφείο και στην πρώτη Κεντρική Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ.

Στις 18 Ιανουαρίου του 1996 διαδέχτηκε τον Ανδρέα Παπανδρέου στην πρωθυπουργία μετά από ψηφοφορία της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ. Στο 4ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, ο Κώστας Σημίτης εξελέγη πρόεδρος τους ΠΑΣΟΚ έναντι του ‘Ακη Τσοχατζόπουλου. Στο 5ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το Μάρτιο του 1999 επανεκλέχθηκε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Στις εθνικές εκλογές της 9ης Απριλίου 2000 επανεκλέχθηκε πρωθυπουργός, με αύξηση του ποσοστού του ΠΑΣΟΚ και στο 6ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ που ακολούθησε, τον Οκτώβριο του 2001, εκλέχθηκε για τρίτη φορά πρόεδρος του Κινήματος.

Στις 7 Ιανουαρίου 2004, με στόχο την ομαλή πολιτική διαδοχή, ανακοίνωσε την παραίτησή του από την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, παραμένοντας όμως πρωθυπουργός μέχρι τη λήξη και της δεύτερης θητείας του και τη διενέργεια των κοινοβουλευτικών εκλογών στις 7 Μαρτίου 2004.

Ανάμεσα στις σημαντικότερες επιτυχίες της θητείας του θεωρείται η ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ.

Όπως σημειώνεται στην επίσημη ιστοσελίδα του πρώην πρωθυπουργού, «επί πρωθυπουργίας του επεδίωξε τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας, ιδιαίτερα για τη σταθεροποίηση και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας καθώς και την ενδυνάμωση της θέσης της Ελλάδας στην Ευρώπη και στον διεθνή περίγυρο της». Μετά το πέρας της πρωθυπουργικής θητείας και ως μέλος του Ελληνικού Κοινοβουλίου συνέχισε να παρεμβαίνει στην δημόσια ζωή με ομιλίες και αρθογραφία.

Από τον αντιδικτατορικό αγώνα, στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις 

Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, ο Σημίτης ίδρυσε τον Όμιλο Πολιτικής Έρευνας «Αλέξανδρος Παπαναστασίου», που αποτέλεσε τη βάση για την αντιδικτατορική οργάνωση «Δημοκρατική Άμυνα».

Η δράση του τον οδήγησε σε εξορία, ενώ η σύζυγός του, Δάφνη, κρατήθηκε σε απομόνωση για δύο μήνες από το καθεστώς. Το 1974, συμμετείχε στην ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, συμβάλλοντας καθοριστικά στη διαμόρφωση της ιδεολογίας και της οργανωτικής του δομής. Διετέλεσε μέλος της πρώτης Κεντρικής Επιτροπής και του Εκτελεστικού Γραφείου.

Η ένταξη στο ευρώ

Στις 19 Ιουνίου 2000 στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Σάντα Μαρία ντα Φέιρα, αποφασίστηκε η υιοθέτηση του ευρωπαϊκού νομίσματος Ευρώ από την Ελλάδα.

Ο Κώστας Σημίτης, στη δεύτερη περίοδο της πρωθυπουργίας του (2000-2003), ήταν και τα πρώτα χρόνια της Ελλάδας στο ευρώ. Την 1η Ιανουαρίου 2002 τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα ευρώ τέθηκαν σε κυκλοφορία ταυτόχρονα με τις υπόλοιπες 11 χώρες.

Τα οφέλη από την ένταξη στο ευρώ έγιναν αισθητά τα πρώτα αυτά χρόνια. Επίσης σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι επενδύσεις για την προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα. Η ένταξη στο ευρώ έφερε μαζί με το νέο νόμισμα αυξημένη αξιοπιστία αλλά και σημαντικούς περιορισμούς στη μακροοικονομική πολιτική της χώρας. Η νομισματική πολιτική είναι πλέον αποκλειστική ευθύνη της ΕΚΤ. Η δημοσιονομική πολιτική όφειλε να τηρεί της δεσμεύσεις του Συμφώνου Σταθερότητας για χαμηλά δημοσιονομικά ελλείμματα και μειούμενο δημόσιο χρέος.

Ίμια, εξωτερική πολιτική και ευρωπαϊκή πορεία

Από τις 25 Δεκεμβρίου του 1996, με αφορμή ένα ναυτικό ατύχημα, είχε αρχίσει να εξελίσσεται η κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου η Άγκυρα δήλωσε ότι τα Ίμια ανήκουν στην Τουρκία και μια τουρκική φρεγάτα πλησίασε τις βραχονησίδες. «Την Τρίτη 30.1 το πρωί συγκαλώ τα αρμόδια για το θέμα μέλη της Κυβερνητικής Επιτροπής (…) Την ίδια ημέρα η ΕΥΠ ενημερώνει το ΓΕΝ ότι εντοπίστηκε σήμα από τουρκική πηγή προς τουρκικό πλοίο στην περιοχή με οδηγία να φωτογραφηθεί και αν βιντεοσκοπηθεί μια νησίδα των Ιμίων. Πρόκειται για εκείνη που στη συνέχεια θα καταληφθεί από τους Τούρκους».

Το απόγευμα της Τρίτης συνεχίζεται στη Βουλή η συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, οι πληροφορίες λένε ότι ο τουρκικός στόλος βγήκε από τα Δαρδανέλια, και ο Μπιλ Κλίντον καλεί τον Έλληνα Πρωθυπουργό. «Ο πρόεδρος Κλίντον με πληροφορεί ότι ανησυχεί μήπως η κρίση στα Ίμια οδηγήσει σε θερμό επεισόδιο μεταξύ των δύο χωρών και συμβουλεύει να πάρουμε τα αναγκαία μέτρα ώστε να αποφευχθεί μια πολεμική σύγκρουση. Από τη συνομιλία μας σχημάτισα την εντύπωση ότι η ενημέρωσή του ήταν ελλιπής (…) Του απάντησα ότι Ίμια ανήκουν στην Ελλάδα» είχε δηλώσει ο Κώστας Σημίτης.

Την Τετάρτη ενημέρωσε τη Βουλή και ευχαρίστησε τους Αμερικανούς για τη συμβολή τους, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων ακόμα και από ένα κομμάτι του ΠΑΣΟΚ που αμφισβήτησε την ικανότητα της κυβέρνησης να χειρίζεται τα εθνικά θέματα.

Κώστας Σημίτης: Τέλος θητείας και αποχώρηση από την πολιτική

Ο Σημίτης ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ τον Ιανουάριο του 2004, παραδίδοντας τη θέση στον Γιώργο Παπανδρέου. Παρέμεινε ενεργός στη δημόσια ζωή, συγγράφοντας βιβλία και αρθρογραφώντας για την πολιτική και την οικονομία. Το 2008, η αποπομπή του από την κοινοβουλευτική ομάδα λόγω διαφωνιών για τη Συνθήκη της Λισσαβώνας σηματοδότησε το τέλος της άμεσης πολιτικής του παρουσίας.\

Η τελευταία ομιλία του

Τελευταία ομιλία του Κώστα Σημίτη στο Ζάππειο, στην εορταστική εκδήλωση για τα 50 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ.

«Σήμερα περισσότερο από ποτέ ο προοδευτικός κόσμος ζητάει απαντήσεις και κυρίως μια διέξοδο για να μπορέσει να ελπίσει ξανά. Το ΠΑΣΟΚ οφείλει να πρωταγωνιστήσει στις εξελίξεις αυτές προσφέροντας το όραμα και το σχέδιο για την ανασυγκρότηση της χώρας προς μια προοδευτική κατεύθυνση. Είναι μια ευκαιρία. Οι ευκαιρίες δεν είναι άπειρες. Εδώ και τώρα λοιπόν προχωράμε μπροστά με γνώση, δύναμη και τόλμη. Θα πετύχουμε» ανέφερε μεταξύ άλλων ο πρώην Πρωθυπουργός.

Το παρόν έδωσαν όλοι οι πρώην Πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ και στα πηγαδάκια συζητήθηκε το γεγονός ότι ο πρώην Πρωθυπουργός κέρδισε τη μάχη του χειροκροτήματος.