Η πρώτη αποτίμηση της επαναφοράς της κοινωφελούς εργασίας, ως εναλλακτικού τρόπου έκτισης της ποινής, έχει θετικό πρόσημο σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης. Σημειωτέον ότι ο θεσμός είχε καταργηθεί, αλλά επανήλθε σε ισχύ πρόσφατα από την κυβέρνηση.
Ήδη, από την 1η Μαΐου 2024 παρέχεται κοινωφελής εργασία από 243 καταδικασθέντες, βάσει δικαστικής απόφασης που τους επέβαλε την παροχή της, αλλά και ύστερα από αίτηση των ιδίων. Η κοινωφελής εργασία παρέχεται σε φορείς κοινής ωφέλειας που έχουν δεσμευτεί μέσω της πρότυπης ψηφιακής πλατφόρμας του υπουργείου Δικαιοσύνης.
Έως σήμερα έχουν ενταχθεί 216 φορείς του Δημοσίου, ανάμεσά τους ΟΤΑ πρώτου βαθμού και Περιφέρειες, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, δικαστήρια και Εφορείες Αρχαιοτήτων. Μεταξύ αυτών, είναι ο Δήμος Αθηναίων, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, η Εισαγγελία Πρωτοδικών Ιωαννίνων, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Γενικό Νοσοκομείο Διδυμοτείχου, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου Κρήτης, το Πρωτοδικείο Χαλκίδας, ο Δήμος Καστοριάς, ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων και άλλοι φορείς του Δημοσίου, καλύπτοντας γεωγραφικά όλες τις περιοχές της χώρας. Οι φορείς αυτοί προσφέρουν 2.863 θέσεις απασχόλησης σε τομείς καθαριότητας, πράσινου, φύλαξης κ.ά.
Σχεδόν 30 χρόνια μετά
«Η εφαρμογή του θεσμού της κοινωφελούς εργασίας υπηρετεί δύο ζητούμενα: την πρόληψη και αποτροπή της παραβατικότητας και την αναμόρφωση και την ομαλή επανένταξη του παραβάτη μέσω της παροχής εργασίας σε τομείς κοινωνικού ενδιαφέροντος και προσφοράς, όπως νοσοκομεία, κοινωνικές υπηρεσίες των ΟΤΑ κ.ά. Τον εναλλακτικό αυτό τρόπο έκτισης των μικρών ποινών, που θεσμοθετήθηκε στην Ελλάδα το 1997, αλλά 27 χρόνια παρέμενε μέτρο ανενεργό, η κυβέρνηση αναμόρφωσε θεσμικά και κυρίως έθεσε σε εφαρμογή προς όφελος της Δικαιοσύνης και των πολιτών», τονίζει ο αρμόδιος υπουργός, Γιώργος Φλωρίδης, σχετικά με τον θεσμό της κοινωφελούς εργασίας.
Τι προβλέπεται
Συγκεκριμένα, η παροχή Κοινωφελούς Εργασίας, όπως προβλέπεται στον Ποινικό Κώδικα και εφαρμόζεται από την 23η Φεβρουαρίου 2024, επιβάλλεται από το δικαστήριο ως κύρια ποινή σε πλημμελήματα για τα οποία προβλέπεται ποινή φυλάκισης έως 2 έτη, αλλά και ως εναλλακτικός τρόπος έκτισης ποινής φυλάκισης, αν το δικαστήριο κρίνει ότι ο εγκλεισμός του καταδικασθέντος σε σωφρονιστικά καταστήματα δεν θα είναι αναγκαίος για να τον αποτρέψει από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων.
«Ο συγκεκριμένος τρόπος έκτισης ποινών γίνεται προς όφελος της κοινότητας που υπέστη την εγκληματική προσβολή, καθότι επιδιώκεται να καταδειχθεί στον μεν δράστη το κοινωνικά επιβλαβές της πράξης του, στη δε κοινωνία ότι υπάρχει και άλλη λύση για την καταστολή της παραβατικότητας. Η Δικαιοσύνη στοχεύει στην αντιμετώπιση του καταδικασθέντα με την παιδαγωγική προσέγγιση της συμμετοχής του σε κοινωφελείς δραστηριότητες, με σκοπό την κοινωνική του επανένταξη και την καλλιέργεια των δεξιοτήτων και ενδιαφερόντων του, ταυτόχρονα σε ένα υγιές και μη ανταγωνιστικό επαγγελματικό πεδίο», επισημαίνει από την πλευρά του, ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Ιωάννης Μπούγας.
Το πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα καθώς και οι φορείς στους οποίους παρέχεται η κοινωφελής εργασία ρυθμίζεται ειδικότερα με Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών. Η έγκριση των υπό ένταξη φορέων στην ψηφιακή εφαρμογή με την ταυτόχρονη πιστοποίηση της συνδρομής των προϋποθέσεων του νόμου προς τούτο γίνεται από συσταθείσα κατά τις προβλέψεις της ΚΥΑ επιτροπή παρακολούθησης στην οποία προεδρεύει ο εκάστοτε εισαγγελέας Εκτέλεσης Ποινών Αθηνών και έχει αντικείμενο τη γενικότερη εποπτεία της εύρυθμης λειτουργίας του θεσμού.
