Έκπληξη αλλά και πολλά ερωτήματα προκάλεσε η πρόσφατη αποκάλυψη με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων της «Πανελλήνιας εκστρατείας ενημέρωσης για την ορθή χρήση των αντιβιοτικών και την αξία των εμβολίων» ότι 16 στους 100 Έλληνες πολίτες προμηθεύονται από τα φαρμακεία αντιβιοτικά χωρίς συνταγή. Η συγκεκριμένη αναφορά έγινε στο επιστημονικό φόρουμ που διοργάνωσε το Ελληνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων (ΕΔΔΙΠΥΥ) και η Ελληνική Εταιρεία Χημειοθεραπείας (ΕΕΧ), με την υποστήριξη του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ).
Η «Απογευματινή» αναζητώντας διευκρινίσεις απευθύνθηκε στον πρόεδρο του ΙΣΑ και του ΕΔΔΙΠΥΥ, Γιώργο Πατούλη, ο οποίος απάντησε ότι υπάρχουν πολίτες οι οποίοι λαμβάνουν το αντιβιοτικό τους από το ιδιωτικό φαρμακείο της γειτονιάς τους χωρίς συνταγή και, εν συνεχεία, ασκούν πιέσεις στον γιατρό τους προκειμένου να λάβουν, εκ των υστέρων και κάτω από αμφιβόλου νομιμότητας προϋποθέσεις, την αντίστοιχη συνταγή.
Ωστόσο η πραγματικότητα φαίνεται να είναι πολύ πιο περίπλοκη, και ίσως το ποσοστό των ανθρώπων που προμηθεύονται αντιβιοτικά ή άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα χωρίς συνταγή να είναι κατά πολύ μεγαλύτερο. Κι αυτό γιατί στο διαδίκτυο είναι πολλές οι ιστοσελίδες οι οποίες ανεξέλεγκτα διαφημίζουν ότι έχουν τη δυνατότητα να πωλούν αντιβιοτικά αλλά και άλλα υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως αντικαταθλιπτικά κ.ά., χωρίς την προσκόμιση αντίστοιχης ιατρικής συνταγής.
Μάλιστα, όπως επισημαίνουν στην «Α» αστυνομικοί της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, πρόκειται για ιστοσελίδες από Κίνα ή Βουλγαρία, που αποστέλλουν σκευάσματα με ονομασίες επωνύμων προϊόντων, τα οποία ωστόσο δεν έχουν έγκριση για την ευρωπαϊκή αγορά, με απρόβλεπτες συνέπειες για τους χρήστες. Ειδικεύονται κυρίως, εκτός από την πώληση αντιβιοτικών, στη διακίνηση αναβολικών, χαπιών για τη στυτική δυσλειτουργία κ.λπ.
Ίχνη αρκετών τέτοιων παρανόμων ιστοσελίδων εντόπισε η «Απογευματινή». Μάλιστα, οι δημιουργοί μίας από αυτές, προκειμένου να προσδώσουν εγκυρότητα στη σελίδα παρουσιάζουν ως συνεργάτη τους μία «φαρμακοποιό» όπως τη χαρακτηρίζουν, η οποία όμως δεν αποτελεί υπαρκτό πρόσωπο. Στο σημείωμα που συνοδεύει τη φωτογραφία της Ι.Κ. αναφέρεται ότι «έχει περισσότερα από 5 χρόνια εμπειρίας ως κλινική ειδικός στην καρδιολογία». Ωστόσο η φωτογραφία της «φαρμακοποιού» δεν είναι πραγματική, καθώς η ίδια φωτογραφία εντοπίζεται σε sites αμφιβόλου περιεχομένου, ενώ το όνομα της γυναίκας αυτής δεν αντιστοιχεί σε φαρμακοποιό αλλά σε πραγματική επιστήμονα, μία Ελληνίδα καρδιολόγο που εργάζεται στο νοσοκομείο της Νέας Υόρκης Memorial. Σε άλλη περίπτωση, σε άλλη ιστοσελίδα διαφημίζεται η συνεργασία με τον… κορυφαίο χειρουργό ουρολόγο, Dr Antaeus Angelopoulos, αλλά η φωτογραφία που συνοδεύει το βιογραφικό του ανήκει στον συγγραφέα βιβλίων αυτοβοήθειας Sam Brooks.
Επικρατεί πλήρης εχεμύθεια
Άλλη ιστοσελίδα αναγράφει χωρίς προσχήματα ότι μπορεί να πωλεί το ευρείας χρήσεως αντιβιοτικό Augmentin χωρίς συνταγή γιατρού και χωρίς να δίνει τη δυνατότητα στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ ΑΕ) να παρακολουθούν τα στοιχεία της ταυτότητας των πολιτών οι οποίοι θα αγοράσουν το εν λόγω αντιβιοτικό. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Το περιεχόμενο της παραγγελίας σας Augmentin είναι αυστηρά εμπιστευτικό. Όλες οι παραγγελίες συσκευάζονται με ασφάλεια χωρίς εξωτερικές ενδείξεις που να αποκαλύπτουν το περιεχόμενο, εξασφαλίζοντας τη μέγιστη διακριτικότητα. Προτεραιότητά μας είναι η ιδιωτικότητα των πελατών μας, και καμία τρίτη πλευρά δεν θα ενημερωθεί για τις λεπτομέρειες της παραγγελίας σας Augmentin». Οι ίδιες ιστοσελίδες πωλούν επίσης και άλλα υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενα φάρμακα, μεταξύ των οποίων αντικαταθλιπτικά, χωρίς ιατρική συνταγή, τονίζοντας φυσικά ότι εξασφαλίζουν κάθε εχεμύθεια για τις παράνομες αυτές συναλλαγές.
Ποιές είναι οι τιμές και ποιός ο τρόπος επικοινωνίας
Οι τιμές που πωλούνται τα αντιβιοτικά είναι σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και 7 φορές πάνω από τις τιμές που ισχύουν στα ράφια των φαρμακείων. Για παράδειγμα, ένα κουτί Augmentin 875+125 mg που στα ιδιωτικά φαρμακεία περιέχει 12 ταμπλέτες, κοστίζει 8,75 ευρώ, όταν στο διαδίκτυο το ίδιο σκεύασμα αλλά με 16 ταμπλέτες πωλείται προς 60,76 ευρώ. Αντιστοίχως τα 32 χάπια κοστίζουν 91,16 ευρώ και τα 48 χάπια 113,96, ενώ κάποιες ιστοσελίδες ενημερώνουν ότι δέχονται και κρυπτονομίσματα. Όσον αφορά την επικοινωνία, οι αριθμοί τηλεφώνου που δημοσιεύει, για παράδειγμα, μία ιστοσελίδα είναι κοινοί με πολλές άλλες παρόμοιου περιεχομένου με διαφορετική ωστόσο ονομασία. Τα ερωτήματα είναι πολλά:
- Πώς και από πού προμηθεύονται οι ιστοσελίδες αυτές τα φαρμακευτικά σκευάσματα; Πώς και ποιους προμηθεύουν;
- Τα κουτιά των φαρμάκων περιέχουν το αυθεντικό φάρμακο ή ψευδεπίγραφο, πλαστό και συνεπώς ακόμη πιο επικίνδυνο για την υγεία των πελατών;
- Συμμετέχουν και ιδιωτικά φαρμακεία της γειτονιάς ή ακόμη και συμβατικές φαρμακαποθήκες στην προμήθεια με φάρμακα των συγκεκριμένων ιστοσελίδων;
- Μήπως απλώς πρόκειται για διαδικτυακές απάτες, για να κλέβουν επιτήδειοι τα χρήματα ασθενών;
Η άγνοια του ΕΟΦ για την ύπαρξη των ιστοσελίδων
Έκπληξη πάντως προκαλεί το γεγονός ότι, ενώ οι συγκεκριμένες ιστοσελίδες είναι εύκολα προσβάσιμες μέσω διαδικτύου σε κάθε πολίτη, φαίνεται πως λειτουργούν εν αγνοία του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), ο οποίος μάλιστα φέρεται να μην είναι σε θέση να τις εντοπίσει, πόσω δε μάλλον να τις αποκλείσει οριστικά, καθώς, σε επικοινωνία μας με επιτελικό στέλεχος του ΕΟΦ, μας ζητήθηκε απλώς και μόνο να ενημερώσουμε αρμοδίως τον ΕΟΦ για τις ως άνω ιστοσελίδες, «προκειμένου ο οργανισμός να επιβάλει τα προβλεπόμενα πρόστιμα».
Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως έγραψε και σε χθεσινό της δημοσίευμα η «Απογευματινή», η Ελλάδα κατέκτησε για 14η χρονιά τη θλιβερή πρωτιά στην υπερκατανάλωση αντιβιοτικών, με αποτέλεσμα οι ανθεκτικές λοιμώξεις να αυξάνονται ανησυχητικά.
