Από το 1992 και κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου γιορτάζεται επισήμως η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, όπως έχει οριστεί από την Παγκόσμια Ομοσπονδία για την Ψυχική Υγεία. Σύμφωνα μάλιστα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ψυχική υγεία είναι η κατάσταση ευημερίας, όπου κάθε άτομο συνειδητοποιεί τις δικές του δυνατότητες, μπορεί να αντεπεξέλθει στις φυσιολογικές πιέσεις της ζωής, να εργαστεί και να συμμετέχει παραγωγικά και γόνιμα στην κοινότητα και όχι απλώς η απουσία μιας ασθένειας. Από τον επιστημονικό ορισμό όμως η εργασιακή πραγματικότητα απέχει παρασάγγας.
Νο2 ΠΡΟΒΛΗΜΑ
«Το 27% των εργαζομένων υποφέρει από στρες, άγχος και κατάθλιψη, που οφείλονται στο εργασιακό περιβάλλον ή επιδεινώνονται από αυτό, καθιστώντας τα προβλήματα ψυχικής υγείας ως το δεύτερο πιο συχνό πρόβλημα υγείας που σχετίζεται με την εργασία». Αυτά αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, η οποία είναι αφιερωμένη στην ψυχική υγεία στους χώρους εργασίας.
Μάλιστα συμπληρώνει: «Σημαντική πρόκληση παραμένει η υποστήριξη των εργαζομένων που βιώνουν μια ψυχική καταπόνηση προκειμένου να παραμείνουν στην εργασία τους ή να επιστρέψουν σε αυτή μετά από απουσία λόγω νοσηλείας ή αναρρωτικής άδειας. Όσον αφορά στα άτομα με χρόνιες ψυχικές διαταραχές, η απόκτηση επαγγελματικών δεξιοτήτων, η εύρεση εργασίας ανάλογης των προσόντων τους και η υποστήριξή τους, ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν σε αυτήν, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις για να επιτευχθεί, πέραν της ύφεσης των συμπτωμάτων, και ο στόχος της ανάρρωσης-ανάκαμψης».

Με αφορμή τη σημερινή μέρα, ο διακεκριμένος Έλληνας καθηγητής Ψυχιατρικής και Ψυχοθεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Μπικόκα του Μιλάνου, Αντώνης Ντακανάλης, εξηγεί στην «Απογευματινή» ότι «σήμερα ένας εργαζόμενος στους πέντε διεθνώς υποφέρει από κάποια ψυχική νόσο και, δυστυχώς, μόνο ένας στους τέσσερις πάσχοντες θα απευθυνθεί σε ειδικό Ψυχικής Υγείας. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι από τους 100 εργαζομένους μιας επιχείρησης οι 20 νοσούν και από αυτούς μόνο οι 5 θα απευθυνθούν σε ειδικό, ενώ οι υπόλοιποι 15 γιατροπορεύονται μόνοι τους, κυρίως λόγω άγνοιας και στίγματος, πάσχουν και δυσλειτουργούν. Αυτή η δυσλειτουργία δεν επηρεάζει μόνο τον πάσχοντα αλλά και το περιβάλλον του, οικογενειακό και εργασιακό».
Ο Αντώνης Ντακανάλης αναφέρει επίσης τα εξής, ιδιαίτερα για την Ελλάδα: «Σύμφωνα μάλιστα με τα στοιχεία διεθνών οργανισμών (ΟΟΣΑ), στην Ελλάδα το άγχος και η κατάθλιψη έχουν ποσοστά που είναι έως και τέσσερις μονάδες πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης. Είτε πρόκειται για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της πανδημίας και του εγκλεισμού, είτε για αυξανόμενες οικονομικές προκλήσεις, είτε για τις δυσμενείς εργασιακές συνθήκες (εξαντλητικά ωράρια, ανεπαρκείς αποδοχές, τοξικοί προϊστάμενοι και άλλα), οι εργαζόμενοι βρίσκονται υπό σημαντική πίεση. Τα παραδοσιακά όρια μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής απαλείφονται και μαζί τους η αντίληψη ότι η ψυχική υγεία είναι αποκλειστικά προσωπικό και όχι οργανωτικό ζήτημα. Τα προβλήματα ψυχικής υγείας που δεν αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της εργασιακής δέσμευσης, ικανοποίησης και αποδοτικότητας, τη λήψη λανθασμένων ή παρακινδυνευμένων αποφάσεων, το αρνητικό κλίμα στο εργασιακό περιβάλλον και την αύξηση των απουσιών από τον χώρο εργασίας».
ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
Την ίδια στιγμή, στη διοργάνωση πολυποίκιλων δράσεων, με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, καλούνται από το υπουργείο Παιδείας όλες οι σχολικές μονάδες της χώρας μας, με εγκύκλιο, την οποία υπογράφει και εξέδωσε η υφυπουργός Παιδείας, Ζέττα Μακρή. Οι δράσεις θα υλοποιηθούν από σήμερα έως την επόμενη Παρασκευή 18 Οκτωβρίου, έως τέσσερις διδακτικές ώρες, με απόφαση του συλλόγου διδασκόντων.
Συγκεκριμένα, η κυρία Μακρή καλεί τους συλλόγους διδασκόντων να υλοποιήσουν δράσεις α) προαγωγής της κοινωνικής και συναισθηματικής ευεξίας των παιδιών και των εφήβων και β) ευαισθητοποίησης των μελών της σχολικής κοινότητας επί της σημασίας της ψυχικής υγείας.