Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας σήμερα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπενθυμίζει ότι διεθνώς περισσότεροι από 700.000 άνθρωποι κάθε χρόνο δίνουν τέλος στη ζωή τους. Μάλιστα για κάθε αυτοκτονία υπολογίζονται 20 απόπειρες αυτοκτονίας.
Σύμφωνα πάντα με τον ΠΟΥ, η αυτοκτονία μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής και σε όλες τις περιοχές του κόσμου. Το 2019 η αυτοκτονία ήταν η τέταρτη κύρια αιτία θανάτου στις ηλικίες μεταξύ των 15 και 29 ετών παγκοσμίως και το 77% όλων των αυτοκτονιών συνέβη σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Σχεδόν το 20% των αυτοκτονιών παγκοσμίως έγινε με αυτοδηλητηρίαση από φυτοφάρμακα. Επισημαίνεται ότι από την αρχή της χρονιάς μέχρι σήμερα παγκοσμίως καταγράφηκαν 738.753 αυτοκτονίες.
Ενώ η σχέση μεταξύ αυτοκτονίας και καταστάσεων ψυχικής υγείας, ιδίως κατάθλιψης και διαταραχών χρήσης αλκοόλ, καθώς και μιας προηγούμενης απόπειρας αυτοκτονίας είναι καλά εδραιωμένη σε χώρες υψηλού εισοδήματος, πολλές αυτοκτονίες συμβαίνουν παρορμητικά σε στιγμές κρίσης. Άλλοι παράγοντες κινδύνου για αυτοκτονία περιλαμβάνουν εμπειρία απώλειας, μοναξιά, διακρίσεις, διάλυση σχέσης, οικονομικά προβλήματα, χρόνιο πόνο και ασθένεια, βία, κακοποίηση και σύγκρουση ή άλλες ανθρωπιστικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΤΙΓΜΑ
Ο ΠΟΥ επισημαίνει επίσης ότι το κοινωνικό στίγμα γύρω από τις καταστάσεις ψυχικής υγείας και την αυτοκτονία σημαίνει ότι πολλοί άνθρωποι που σκέφτονται να αυτοκτονήσουν δεν αναζητούν βοήθεια. Οι αυτοκτονίες και οι απόπειρες αυτοκτονίας έχουν ένα κυματοειδές αποτέλεσμα που επηρεάζει τις οικογένειες, τους φίλους, τους συναδέλφους, τις κοινότητες και τις κοινωνίες.
Σύμφωνα με τα σχετικά στατιστικά στοιχεία, τα οποία διατηρεί η μη κυβερνητική οργάνωση «Κλίμακα» για τις αυτοκτονίες, στην Ελλάδα παρατηρούνται τα εξής:
– Η εικοσιτετράωρη τηλεφωνική γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία, 1018, δέχθηκε 20.750 κλήσεις το 2023.
– Το 2021 αυτοκτόνησαν 467 άνθρωποι (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ).
– Περισσότερο από το 25% των αυτοκτονιών δεν καταγράφεται.
– Οι μη θανατηφόρες απόπειρες είναι έως και 20 φορές περισσότερες από τις καταγεγραμμένες.
– Τα έτη 2022, 2023 και 2024 τουλάχιστον 1.500 άτομα έβαλαν τέλος στη ζωή τους, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών της «Κλίμακας».
– 100 άτομα έχουν αυτοκτονήσει σε μονάδες Υγείας την τελευταία δεκαετία (2013-2023).
– 56 από αυτές τις αυτοκτονίες είναι καταγεγραμμένες μόνο την τελευταία τετραετία (2019-2023).
– 72 αυτοκτονίες έχουν γίνει σε φυλακές ή κρατητήρια από το 2014 έως σήμερα.
– 78 στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας και 52 των Ενόπλων Δυνάμεων ή στρατεύσιμοι έχουν αυτοκτονήσει από το 2014 έως σήμερα.
– Την ίδια περίοδο έγιναν 57 αυτοκτονίες σε μέσα μαζικής μεταφοράς και 163 σε σημεία γνωστά ως «hotspots αυτοκτονίας».
Μάλιστα η αυτοκτονία αποτελεί τη μοναδική θανατηφόρα ψυχιατρική κατάσταση, με περίπου 500 θανάτους ετησίως στην Ελλάδα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, αφήνοντας πίσω πάνω από 5.000 πενθούντες κάθε χρόνο, επισημαίνει χαρακτηριστικά η «Κλίμακα».
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, στο πλαίσιο του οποίου λειτουργούν η 24ωρη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία – 1018 καθώς και το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών, αποτελεί τη μοναδική μονάδα ψυχικής υγείας στη χώρα μας, η οποία εδώ και περισσότερα από 16 χρόνια αναπτύσσει εξειδικευμένες υπηρεσίες, ερευνητικό και εκπαιδευτικό έργο στα πεδία της αυτοκτονίας και των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών. Η μονάδα λειτουργεί υπό την εποπτεία και τη χρηματοδότηση του υπουργείου Υγείας και αποτελεί τον εθνικό εκπρόσωπο-φορέα στη Διεθνή Ένωση για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας (IASP).
ven.ygeia@gmail.com