Το βυθισμένο χωριό Κάλλιο, στην τεχνητή λίμνη του Μόρνου, έχει αρχίσει και αποκαλύπτεται. Μαζί του αποκαλύπτεται το ζοφερό άμεσο μέλλον, με τη λειψυδρία να απειλεί το λεκανοπέδιο της Αττικής. Σίγουρα η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή, όμως από συνομιλίες της «Α» με τα στελέχη της ΕΥΔΑΠ βγαίνει το συμπέρασμα πως υπάρχει ακόμα χρόνος. Όχι πολύς, αλλά υπάρχει.
Και μέχρι να εξαντληθεί, «η ΕΥΔΑΠ είναι προετοιμασμένη για κάθε ενδεχόμενο», λέει ο πρόεδρος της εταιρείας, Γιώργος Στεργίου. «Εδώ και έναν χρόνο, βλέποντας την καμπύλη των βροχοπτώσεων και τον αποθεμάτων νερού, αποφασίσαμε να ενεργοποιήσουμε την Υλίκη, που εδώ και 15 χρόνια δεν χρησιμοποιούσαμε, αλλά και τις γεωτρήσεις της Μαυροσουβάλας. Με αυτόν τον τρόπο αποφορτίζουμε το σύστημα Ευήνου-Μόρνου. Επιμηκύνουμε τον χρόνο που θα χρειαστεί να κάνουμε μεγάλα έργα για την υδροδότηση της Αθήνας. Κερδίζουμε χρόνο, ώστε όταν το ΥΠΕΝ πάρει την απόφαση για τα έργα που πρέπει να γίνουν στην Αθήνα (πολύ μεγάλα έργα επιπέδου Μόρνου κ.λπ.), να μπορούμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες», εξηγεί.
Το σύστημα Ευήνου-Μόρνου είναι ένα… ανισόπεδο σύστημα δύο «δεξαμενών» που τροφοδοτούν η μία την άλλη. Σε μεγαλύτερο υψόμετρο ο Εύηνος, συσσωρεύει νερό το οποίο διοχετεύεται προς τα κάτω, προς την τεχνητή λίμνη του Μόρνου σε χαμηλότερο ύψος. Ένα σύστημα που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ’90, μετά το πρώτο μεγάλο επεισόδιο λειψυδρίας που έπληξε το λεκανοπέδιο. «Για ένα διάστημα μερικών εβδομάδων σταματήσαμε την τροφοδότηση του Μόρνου από τον Εύηνο, γιατί χάνει μεγαλύτερες ποσότητες νερού λόγω εξάτμισης», λέει ο κ. Στεργίου, εξηγώντας πως στο σημείο οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες και ο υδάτινος πόρος που χάνεται με αυτόν τον τρόπο είναι μεγαλύτερος.
Χάνεται το 24%
Ένα ακόμη πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι οι ποσότητες νερού που χάνονται κατά τη διαδικασία υδροδότησης των νοικοκυριών, λόγω του παλαιού και κακοσυντηρημένου δικτύου. Σήμερα προς το λεκανοπέδιο της Αθήνας οι χαμένες ποσότητες φτάνουν το 24%, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα μπορεί να φτάνει και το 50%. Τα στελέχη της ΕΥΔΑΠ έχουν ήδη επενδυτικό πλάνο για ανανέωση του δικτύου και για χρήση σύγχρονων τεχνολογικών μέσων ώστε να εντοπίζονται οι διαρροές σε πρώτο χρόνο και άμεσα να αντιμετωπίζονται. Πάντως, σήμερα δεν είναι -ακόμα-ορατό το ενδεχόμενο λήψης μέτρων που να αφορούν περιορισμό της κατανάλωσης από τα νοικοκυριά. Η καμπάνια προς τον καταναλωτή είναι σε επίπεδο ευαισθητοποίησης (προτροπές να μην πλένουν το αυτοκίνητο ή το μπαλκόνι με το λάστιχο, να μην αφήνουν τη βρύση να τρέχει κ.λπ.). Με αυτού τους είδους τις μικρές αλλαγές και χωρίς να αλλάξεις πολλά από τον καθημερινό τρόπο ζωής, εξοικονομείς νερό. Άλλωστε, ο μεγαλύτερος φόβος είναι… η μονιμότητα της κατάστασης, όπως έχει πει εδώ και ημέρες στην «Α» ο καθηγητής Γεωλογίας και Φυσικών Καταστροφών Ευθύμης Λέκκας: «Τη λειψυδρία του 1993 εμείς δεν την θεωρούμε ορόσημο, γιατί ήταν -και το ξέραμε- μια παροδική κατάσταση. Σήμερα τα πράγματα είναι πιο επικίνδυνα, γιατί φαίνεται ότι είμαστε πια στο κέντρο της κλιματικής κρίσης», έχει προειδοποιήσει.