Τα μάτια λένε αλήθεια και για το Αλτσχάιμερ

Τα τεστ όρασης μπορούν να οδηγήσουν σε διάγνωση της άνοιας ακόμα και 12 χρόνια προτού εμφανιστεί
17:32 - 7 Αυγούστου 2024

Τα μάτια μπορούν να αποκαλύψουν πολλά για την υγεία του εγκεφάλου μας, σύμφωνα με νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο «Science Alert». Πράγματι, τα προβλήματα με τα μάτια μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα σημάδια γνωστικής έκπτωσης. Η εν λόγω μελέτη δείχνει ότι η απώλεια της οπτικής ευαισθησίας μπορεί να προβλέψει την άνοια ακόμη και 12 χρόνια πριν διαγνωστεί η νόσος!

Η έρευνα

Η έρευνα βασίστηκε σε 8.623 υγιείς ανθρώπους στο Νόρφολκ της Αγγλίας, οι οποίοι παρακολουθήθηκαν για πολλά χρόνια. Μέχρι το τέλος της μελέτης, 537 συμμετέχοντες είχαν αναπτύξει άνοια, οπότε μπορούσαμε να δούμε ποιοι παράγοντες μπορεί να προηγήθηκαν αυτής της διάγνωσης. Στην αρχή της μελέτης, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να κάνουν ένα τεστ οπτικής ευαισθησίας. Για τη δοκιμή, έπρεπε να πατήσουν ένα κουμπί μόλις έβλεπαν ένα τρίγωνο να σχηματίζεται σε ένα πεδίο κινούμενων κουκκίδων. Τα άτομα που θα αναπτύξουν άνοια έβλεπαν πολύ πιο αργά αυτό το τρίγωνο στην οθόνη από τα άτομα που θα παρέμεναν χωρίς άνοια.

Γιατί λοιπόν μπορεί να συμβαίνει είναι αυτό; Τα οπτικά προβλήματα ενδέχεται να αποτελούν πρώιμο δείκτη γνωστικής εξασθένησης καθώς οι τοξικές πλάκες αμυλοειδούς που σχετίζονται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ μπορεί πρώτα να επηρεάσουν περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την όραση, με τμήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μνήμη να καταστρέφονται καθώς εξελίσσεται η ασθένεια. Έτσι, τα τεστ όρασης μπορεί να βρουν ελλείμματα πριν από τα τεστ μνήμης.

Οπτική επεξεργασία

Υπάρχουν πολλές άλλες πτυχές της οπτικής επεξεργασίας που επηρεάζονται στη νόσο του Αλτσχάιμερ, όπως η ικανότητα να βλέπεις περιγράμματα αντικειμένων (ευαισθησία αντίθεσης) και να διακρίνεις ορισμένα χρώματα (η ικανότητα να βλέπεις το μπλε-πράσινο φάσμα επηρεάζεται νωρίς στην άνοια), και αυτά μπορούν να επηρεάσουν τις ζωές των ανθρώπων χωρίς να το αντιληφθούν αμέσως. Ένα άλλο πρώιμο σημάδι του Αλτσχάιμερ είναι το έλλειμμα στον «ανασταλτικό έλεγχο» των κινήσεων των ματιών, όπου τα ερεθίσματα που αποσπούν την προσοχή φαίνεται να κρατούν την προσοχή πιο εύκολα. Τα άτομα με Αλτσχάιμερ φαίνεται να έχουν πρόβλημα στο να αγνοούν ερεθίσματα που αποσπούν την προσοχή, τα οποία μπορεί να εμφανίζονται ως ζητήματα ελέγχου της κίνησης των ματιών.

Εάν η άνοια καθιστά δυσκολότερη την αποφυγή ερεθισμάτων που αποσπούν την προσοχή, τότε αυτά τα προβλήματα θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο ατυχημάτων στην οδήγηση, κάτι που αυτή τη στιγμή ερευνάται στο Πανεπιστήμιο Loughborough. Καθώς η οπτική ευαισθησία σχετίζεται με την απόδοση της μνήμης, ακόμη και με τη χρήση μη οπτικών δοκιμών, υπό μελέτη βρίσκεται επίσης το ενδεχόμενο, οι άνθρωποι κάνοντας περισσότερες κινήσεις των ματιών, να βοηθηθούν στη βελτίωση της μνήμης.

Προηγούμενες έρευνες για το θέμα παρήγαγαν μεικτά αποτελέσματα, αλλά ορισμένες μελέτες διαπίστωσαν ότι η κίνηση των ματιών μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη. Ίσως αυτό εξηγεί γιατί διαπιστώνεται ότι οι άνθρωποι που βλέπουν περισσότερη τηλεόραση και διαβάζουν περισσότερο έχουν καλύτερη μνήμη και χαμηλότερο κίνδυνο για ανάπτυξη άνοιας, σε σχέση με εκείνους οι οποίοι δεν το κάνουν.