Στο πόρισμα της ΝΔ που κατατέθηκε στην Εξεταστική Επιτροπή για τα αίτια του δυστυχήματος των Τεμπών, το οποίο ξεπερνά τις 700 σελίδες, αναλύονται διεξοδικά οι λόγοι που οδήγησαν στην τραγωδία. Το κεντρικό συμπέρασμα που προκύπτει από το σύνολο των δεδομένων είναι ότι ο Γενικός Κανονισμός Κινήσεως (ΓKK) παραβιάστηκε επτά φορές με αποτέλεσμα να σημειωθεί το τραγικό δυστύχημα.
«Όπως επιβεβαιώθηκε από όλους τους μάρτυρες που κατέθεσαν ενώπιον της Επιτροπής, εάν είχαν τηρηθεί απαρέγκλιτα οι κανόνες του ΓΚΚ το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί. Στο πόρισμα αναφέρεται ρητά ότι δεν υπήρξε η παραμικρή προσπάθεια συγκάλυψης, ενώ οι επιχειρησιακές παρεμβάσεις στον χώρο της μοιραίας σύγκρουσης έγιναν με απόφαση των αρμόδιων επιχειρησιακών συλλογικών οργάνων με γνώμονα την ανάγκη μετακίνησης των κατεστραμμένων συρμών. Για το θέμα διεξάγεται παράλληλα έρευνα της Δικαιοσύνης για τις επεμβάσεις των φορέων», αναφέρει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία και τονίζει πως δεν υπήρξε καμία προσπάθεια συγκάλυψης με παρεμβάσεις στον χώρο της μοιραίας σύγκρουσης.
Τα 7 σημεία στα οποία παραβιάστηκε ο ΓΚΚ είναι τα εξής:
- Ο σταθμάρχης Λάρισας δεν χρησιμοποίησε τον απολύτως λειτουργικό πίνακα τηλεχειρισμού για να κάνει αυτόματη χάραξη διαδρομής, αλλά έβαλε τη μοιραία αμαξοστοιχία ανάποδα στη γραμμή καθόδου.
- Ο σταθμάρχης Λάρισας δεν παρακολουθούσε τον πίνακα τηλεχειρισμού, όπου ήταν συνεχώς ευκρινής η εσφαλμένη αλλαγή τροχιάς.
- Ο σταθμάρχης Λάρισας δεν ενημέρωσε τον μηχανοδηγό με την παράδοση σε αυτόν του εντύπου 1001, το οποίο απαιτείται σε κάθε περίπτωση ανωμαλίας ή κινδύνου στη γραμμή.
- Οι μηχανοδηγοί της μοιραίας αμαξοστοιχίας IC62 εισήλθαν σε γραμμή καθόδου χωρίς έντυπο 1001 (σ.σ.: απαιτείται σε κάθε περίπτωση ανωμαλίας ή κινδύνου στη γραμμή).
- Οι μηχανοδηγοί δεν ακινητοποίησαν το τρένο ως ώφειλαν.
- Οι μηχανοδηγοί δεν επικοινώνησαν με τον σταθμάρχη Λάρισας για να διευκρινίσουν ότι η αμαξοστοιχία έχει μπει ανάποδα στη γραμμή καθόδου.
- Οι μηχανοδηγοί δεν έκαναν αναγγελία αναφορικά με τη θέση της αμαξοστοιχίας καθώς περνούσαν από τους ενδιάμεσους σταθμούς.
Να ενισχυθεί ο ΟΣΕ
Όπως επιβεβαιώθηκε από όλους τους μάρτυρες που κατέθεσαν ενώπιον της Επιτροπής, εάν είχαν τηρηθεί απαρέγκλιτα οι κανόνες του ΓΚΚ από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί. Μάλιστα, έστω μία από αυτές τις παραβιάσεις του ΓΚΚ αν δεν είχε συμβεί, θα μπορούσε να αποτραπεί το δυστύχημα. Σημειωτέον ότι ο ΓΚΚ του ΟΣΕ, ο οποίος εφόσον τηρείται πιστά εγγυάται την ασφαλή κυκλοφορία στο σιδηροδρομικό δίκτυο, είναι νομικά δεσμευτικός και χαρακτηρίστηκε από ειδικούς που κατέθεσαν στην Επιτροπή ως «ο ΚΟΚ του σιδηροδρόμου», «οι 10 εντολές του Μωυσή», ακόμα και «Ευαγγέλιο» για τον σιδηρόδρομο. Στο πόρισμα της ΝΔ σημειώνονται ακόμη τα εξής:
– Τα αυτοματοποιημένα συστήματα διαχείρισης κυκλοφορίας -που σήμερα χρησιμοποιούνται σε μικρό μέρος του ευρωπαϊκού δικτύου-, αναβαθμίζουν την ασφάλεια αλλά δεν εκμηδενίζουν τον κίνδυνο.
– Η εκτέλεση των συμβάσεων για την εγκατάσταση συστημάτων διαχείρισης κυκλοφορίας στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο υπήρξε επί μεγάλη χρονική περίοδο προβληματική.
– Η διάσπαση του ΟΣΕ το 1996 με τη δημιουργία των θυγατρικών του εταιρειών ΕΡΓΟΣΕ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ συνέτεινε στην προβληματικότητα εκτέλεσης των σιδηροδρομικών έργων.
– Η υλοποίηση των συμβάσεων για τα αυτοματοποιημένα συστήματα επισπεύστηκε σημαντικά επί υπουργίας Καραμανλή, ενώ ειδικά το έργο της 717 θα είχε καθυστερήσει κατά πολύ ακόμα, αν δεν είχε δοθεί παράταση αλλά είχε διαλυθεί και επαναπροκηρυχθεί.
– Οι μηχανισμοί ελέγχου ασφαλείας των σιδηροδρομικών μεταφορών πρέπει να ενισχυθούν. Η ΡΑΣ αποτελεί τον πυλώνα ασφάλειας τόσο κατά την κοινοτική όσο και την εθνική νομοθεσία στα ζητήματα ασφάλειας του σιδηροδρόμου. Εφόσον είχε διαπιστώσει πολύ σοβαρά κενά ή ελλείψεις μπορούσε να προχωρήσει ακόμη και σε αναστολή της λειτουργίας του σιδηροδρόμου.
– Ο ΟΣΕ πρέπει να ενισχυθεί τόσο χρηματοδοτικά όσο και με ανθρώπινο δυναμικό.
– Τα αίτια του δυστυχήματος πρέπει να διερευνηθούν ψύχραιμα, μακριά από πολιτική εκμετάλλευση, για να αποδοθεί δικαιοσύνη, όπως επιθυμεί η ελληνική κοινωνία.
Πρόταση για Προανακριτική από το ΠΑΣΟΚ
Την πρόταση για σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής επαναφέρει το ΠΑΣΟΚ, το οποίο δεν κατέθεσε πόρισμα στην Εξεταστική Επιτροπή για την τραγωδία των Τεμπών επειδή -όπως τονίζουν οι «πράσινοι» βουλευτές- δεν παρέλαβαν ολόκληρη τη δικογραφία, ούτε εξετάστηκαν ουσιώδεις μάρτυρες στην Επιτροπή. Το ΠΑΣΟΚ εξαπέλυσε σφοδρά πυρά της κατά της ΝΔ με κατηγορίες ότι «στέρησε από την Εξεταστική Επιτροπή και κατ’ επέκταση από την ελληνική κοινωνία κρίσιμα αποδεικτικά μέσα, τα οποία με επαγωγικό τρόπο θα οδηγούσαν στην αποκάλυψη στοιχείων σε σχέση με πράξεις και παραλείψεις προσώπων που σχετίζονται με την τραγωδία των Τεμπών, ανάμεσα στα οποία βρίσκονται και συνδεδεμένα με την κυβερνητική πλειοψηφία πολιτικά πρόσωπα, τα οποία και προσπαθεί να προστατέψει». Τονίζεται ότι η κυβερνητική επιλογή για συγκάλυψη, μέσω της μη ουσιαστικής διερεύνησης της υπόθεσης και ιδίως του ενδεχόμενου ύπαρξης ποινικών ευθυνών σε πολιτικά πρόσωπα, δεν είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτή όχι μόνο από το ΠΑΣΟΚ, αλλά πρωτίστως από την κοινωνία.
