Ανοίγει ο δρόμος για να έλθουν στην Ελλάδα κορυφαία ξένα πανεπιστήμια δημιουργώντας παραρτήματα που θα λειτουργούν ως μη κρατικά ΑΕΙ και θα χορηγούν ισότιμα πτυχία με τα δημόσια πανεπιστήμια.
Νομοσχέδιο το οποίο θα καθορίζει τις προϋποθέσεις για την ίδρυση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στη χώρα καθώς και εγκρίσεις για τη δημιουργία τους από τις αρχές του 2024 ετοιμάζει το υπουργείο Παιδείας. Το νέο θεσμικό πλαίσιο προβλέπει τη θέσπιση αυστηρών κριτηρίων από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης για την ίδρυση και τη λειτουργία των παραρτημάτων ως μη κρατικών πανεπιστημίων, τα οποία θα λειτουργούν πλήρως και θα χορηγούν πτυχία ισότιμα με αυτά των δημόσιων.
Στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου αυτή την εβδομάδα ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης αναμένεται να παρουσιάσει το σχετικό νομοσχέδιο για τα μη κρατικά πανεπιστήμια υπό τον σημειολογικό τίτλο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο»: Απελευθέρωση από την κρατική γραφειοκρατία και το κρατικό μονοπώλιο είναι ο πυρήνας του νομοσχεδίου «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» σε συνδυασμό με τα κριτήρια ίδρυσης και λειτουργίας των μη κρατικών πανεπιστημίων.
Το υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία µε την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης, που είναι αρµόδια για την τήρηση των κριτηρίων, θέτει υψηλά στάνταρ ίδρυσης και λειτουργίας των νέων ιδρυμάτων. Τα µη κρατικά πανεπιστήµια σε πρώτη φάση θα είναι παραρτήµατα ξένων πανεπιστημίων, καθώς αυτή είναι η φόρµουλα που µπορεί τη δεδοµένη στιγµή να θεσπιστεί µε βάση την ερµηνεία του άρθρου 28 του Συντάγµατος για τις διακρατικές συμφωνίες, σε συνάρτηση µε το Ενωσιακό και το ∆ιεθνές ∆ίκαιο.
Η ίδρυση και η λειτουργία παραρτημάτων στη χώρα θα πραγματοποιούνται από ξένα πανεπιστήμια ως συνεργαζόμενα με ελληνικούς ιδιωτικούς ή κρατικούς φορείς, ενώ θα αποκλείονται αυτοτελείς εγχώριες πρωτοβουλίες ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων χωρίς τη συνεργασία ξένου ΑΕΙ με διακρατική συμφωνία.
Τίτλος σπουδών
Το πτυχίο του ιδιωτικού πανεπιστηµίου θα αναγνωρίζεται ως τίτλος σπουδών και για διορισµό στο ∆ηµόσιο, εφόσον το πανεπιστήµιο πληροί τα κριτήρια. Με τον τρόπο αυτό διευρύνεται η δυνατότητα του κράτους στην επιλογή ανθρώπινου δυναµικού υψηλών προσόντων.
Ο υπουργός Παιδείας δηλώνει ότι «ναυαρχίδα» της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης είναι τα δημόσια πανεπιστήμια, ενισχύοντάς τα με αύξηση της τακτικής χρηματοδότησης κατά 11.000.000 ευρώ. Επίσης θα χρηματοδοτηθούν με 130.000.000 ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, κυρίως για ερευνητικό εξοπλισμό, με 60.000.000 ευρώ για τη διεθνοποίηση των μεταπτυχιακών και προπτυχιακών προγραμμάτων, με 90.000.000 ευρώ για συμπράξεις αριστείας, καθώς και με έκτακτη επιχορήγηση 16.100.000 ευρώ. Σε αρκετά πανεπιστήμια, η έκτακτη επιχορήγηση ξεπερνά το 1.000.000 ευρώ.
Για τα μη κρατικά ΑΕΙ, σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Παιδείας, θα τεθούν συγκεκριμένες διαδικασίες επιλογής και εξέλιξης του ακαδημαϊκού προσωπικού. Προϋπόθεση αδειοδότησης θα είναι η επάρκεια των υποδομών και η μέριμνα για τους φοιτητές, ενώ θα εξετάζεται η αναπτυξιακή στρατηγική του και θα αξιολογούνται η βιωσιμότητα και η προοπτική του μη κρατικού πανεπιστημίου.
Κριτήρια εισαγωγής
Η εισαγωγή των φοιτητών στα μη κρατικά ιδρύματα θα γίνεται µε κριτήρια που θα θέτει το ίδιο το πανεπιστήµιο. Ουσιαστικά, τα κριτήρια εισαγωγής στο ελληνικό παράρτηµα θα καθορίζονται από το µητρικό ίδρυµα, όπως δηλαδή θα συνέβαινε αν ο υποψήφιος φοιτητής υπέβαλε αίτηση για σπουδές στη χώρα όπου αυτό εδρεύει. Επίσης, τα µη κρατικά πανεπιστήµια θα έχουν την ευχέρεια να καθορίζουν τα δίδακτρα, αλλά θα υπάρχει πρόβλεψη στον νόµο τόσο για προγράµµατα υποτροφιών όσο και για την εφαρµογή κοινωνικών κριτηρίων. Θα τεθούν επίσης συγκεκριμένες διαδικασίες επιλογής και εξέλιξης του ακαδημαϊκού προσωπικού, καθώς και σε ποιο βαθμό οι καθηγητές είναι μόνιμοι ή επισκέπτες.
Προϋπόθεση λήψης άδειας, συγκεκριμένα, θα είναι η επάρκεια των υποδομών όπως αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια, βιβλιοθήκες, καθώς και οι εγκαταστάσεις για τους φοιτητές για σίτιση και στέγαση. Τα κριτήρια θα έχουν να κάνουν με την ποιότητα της έρευνας και της διδασκαλίας, τις υποδομές και με μία σειρά προϋποθέσεων προκειμένου να διαπιστωθεί, με βάση το διεθνές πλαίσιο, ποια κριτήρια πληρούνται για τη λειτουργία του.
Aμερικανικό επενδυτικό κεφάλαιο (CVC Capital Partners) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας (University of Nicosia-UNIC) δηλώνει έτοιμο για την ίδρυση πανεπιστημίου. Όπως αναφέρει το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας «η Ελλάδα πάντοτε υπήρξε χώρα προτεραιότητας για το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Περισσότεροι Έλληνες φοιτητές εγγράφονται στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας από κάθε άλλο πανεπιστήμιο του εξωτερικού». Επίσης το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου σε συνεργασία με το Ιατρικό Κέντρο σχεδιάζει την ίδρυση Ιατρικής Σχολής.
Ενδιαφέρον να εγκατασταθεί στην Ελλάδα επιδεικνύει επίσης ένα ισπανικό ΑΕΙ, ενώ στην ίδρυση ιδιωτικού πανεπιστημίου στοχεύει ο Εκπαιδευτικός Όμιλος Μητροπολιτικό-ΑΚΜΗ.
Την ίδια ώρα αναμένεται η ίδρυση Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης (GlobalCenter) του φημισμένου Πανεπιστημίου Columbia στην Αθήνα, το δέκατο τέτοιο κέντρο που έχει ιδρύσει το νεοϋορκέζικο πανεπιστήμιο σε όλη την υφήλιο, υπό της προεδρία του πανεπιστημιακού Θεοκλή Ζαούτη.
Το υπουργείο Παιδείας διαψεύδει δημοσίευμα εφημερίδας για δίγλωσσα νηπιαγωγεία στη Θράκη. Αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου έλεγαν ότι «δίγλωσσα νηπιαγωγεία δεν υπάρχουν. Έγινε μία έμμεση προσπάθεια από τον ΣΥΡΙΖΑ μέσω ενός πιλοτικού προγράμματος αλλά τελείωσε το 2019 και δεν εφαρμόστηκε ξανά». Σε ό,τι αφορά την έλευση τουρκικού ινστιτούτου στη χώρα η απάντηση από το υπουργείο Παιδείας είναι ότι αυτό δεν ισχύει.