Δέσποινα Παπαδοπούλου. Αλλιώς, ένας αποχαιρετισμός στη γυναίκα που ήξερε πολλά. Θα μπορούσε να είναι ο τίτλος της βιογραφίας ενός βιβλίου που δεν εκδόθηκε. Στο εξώφυλλο θα υπήρχε η φωτογραφία της, κιτρινισμένη από τον χρόνο -και στην ψηφιακή εκδοχή της- το ντοκουμέντο μέσα από το αυτοκίνητο, με τον σύζυγό της Γεώργιο Παπαδόπουλο, να γράφουν τη δική τους ιστορία σε μία Ελλάδα που δεν συγχωρεί. Έφυγε από τη ζωή το Σάββατο 25/11/2023, στα 93, στις 9.30 το πρωί, ύστερα από σύντομη νοσηλεία στο «Γεώργιος Γεννηματάς». Η διάγνωση ήταν σηπτικό σοκ που προήλθε από εκκολπωματίτιδα.
«Θαυμάστρια»
Ήταν η γυναίκα με το μελαγχολικό βλέμμα, που σπανίως έχουμε δει να χαμογελά στις εικόνες που έχει αποτυπώσει το φιλμ. Με τα μαύρα μαλλιά και το διαπεραστικό βλέμμα. Υπήρξε η δεύτερη σύζυγος του δικτάτορα της χούντας και ταυτίστηκε με το καθεστώς των συνταγματαρχών. Ασφαλώς θαύμαζε τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και, όπως θα περίμενε κανείς, συμμεριζόταν τις φασιστικές ιδέες του. «Η σχέση μας ξεκίνησε ως εκτίμησή μου προς εκείνον. Έγινα η φρουρά του σε όλες τις λεπτομέρειες που μπορούν να χαντακώσουν ή να αναδείξουν μία προσωπικότητα», είχε πει.
Η ζωή της είναι κινηματογραφική και μυθιστορηματική μαζί. Έμοιαζε ευτυχισμένη όταν στεκόταν στο πλευρό του στην ορκωμοσία του ως Προέδρου της Δημοκρατίας το καλοκαίρι του 1973. Με τα μαλλιά της πίσω, ατίθασα και το σακάκι σε αυστηρή γραμμή, με τη γλώσσα του σώματος να «επικοινωνεί» όσα δεν λένε οι λέξεις.
Ο (αρχικά) παράνομος δεσμός και οι περιπέτειες με τη Δικαιοσύνη
Διατηρούσε για χρόνια σχέση με τον ήδη παντρεμένο με τη Νίκη Βασιλειάδη Γεώργιο Παπαδόπουλο. Πολύ πριν από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967 και μάλιστα με δύο παιδιά, τον Χρήστο και τη Χρυσούλα. Και εκείνη όμως ήταν παντρεμένη με αστυνομικό…
Θα πρέπει να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω και να φανταστούμε τι σήμαινε αυτό για εκείνη την εποχή. Ένας παράνομος δεσμός, με νουάρ πρωταγωνιστές, σε μια υποφωτισμένη περίοδο της Ιστορίας.
Και να κάνουμε ένα «pause» στο 1969, στις 17 Οκτωβρίου, για να δούμε τη Δέσποινα Σερέτη (όπως ήταν το επώνυμο του πρώτου συζύγου της) να παντρεύεται τον Γεώργιο Παπαδόπουλο, να παίρνει το όνομά του, όταν εκείνος αποφάσιζε να χωρίσει από την τότε σύζυγό του. Σύμφωνα με φήμες της εποχής, το διαζύγιο του Γεώργιου Παπαδόπουλου και της Νίκης Βασιλειάδη εκδόθηκε αυτομάτως, σε ένα εικοσιτετράωρο. Με συνοπτικές διαδικασίες, βάσει του «νόμου που άλλαξε σε μια μέρα». Ο γάμος έγινε με λίγους καλεσμένους, για να τον συνοδεύει παντού και επισήμως πλέον ως «πρώτη κυρία» της χώρας και να σταματήσουν και τα κουτσομπολιά του κόσμου…
Απέκτησαν μία κόρη, τη Μάχη, βαφτισμένη Υπερμαχεία, όπως λεγόταν η Μικρασιάτισσα μητέρα της Παπαδοπούλου, που μεγάλωσε με τους παππούδες της, τον Νικόλαο Γάσπαρη, φανατικό αντιμοναρχικό και οπαδό του Νικόλαου Πλαστήρα. Η γεννημένη στις Σέρρες Δέσποινα Γάσπαρη λοιπόν, με ρίζες από τη Μικρά Ασία, βρέθηκε στην Εκάλη, όταν η οικογένεια μετακόμισε στην πρωτεύουσα το 1940. Στην Αθήνα τελείωσε το γυμνάσιο, μπήκε στο Πολυτεχνείο και αποφοίτησε από τη Σχολή Τοπογράφων Μηχανικών.
Πώς γνωρίστηκε με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο; Το 1959 στη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, εκεί όπου εργαζόταν ως πολιτική υπάλληλος, θέση που είχε αποκτήσει χάρη σε διαγωνισμό και διορίστηκε ως αριστούχος. «Το 1959 ήρθε στην Υπηρεσία Πληροφοριών και αρχίσαμε και μέναμε μαζί στην πλατεία Αμερικής κι εκεί μας βρήκε και η επανάσταση», ήταν τα ακριβή λόγια της. Εκεί, στο σημείο που η Δέσποινα Παπαδοπούλου αγόρασε ένα διαμέρισμα με έξι δωμάτια για 1.700.000 δραχμές. Τότε. Μετά τη Μεταπολίτευση τα περιουσιακά στοιχεία της ελέγχθηκαν εξονυχιστικά δίχως να προκύψει οτιδήποτε επιλήψιμο σε βάρος της.
Τον Σεπτέμβριο του 1974 όμως της ασκήθηκε δίωξη για απάτη σε βάρος του Δημοσίου από κοινού με υπαλλήλους που κατηγορήθηκαν ότι της χορήγησαν ψευδείς βεβαιώσεις ότι εργαζόταν σε δημόσια θέση, εισπράττοντας έτσι 750.000 δραχμές. Απολογήθηκε στον ανακριτή και προφυλακίστηκε για ένα 24ωρο μόνο, την 1η Δεκεμβρίου 1974. Αποφυλακίστηκε την επομένη, καταβάλλοντας χρηματική εγγύηση, ενώ το 1976 αθωώθηκε από την κατηγορία της απάτης της αργομισθίας εις βάρος του Δημοσίου – το δικαστήριο έκρινε ότι επέδειξε «έμπρακτη μεταμέλεια», επιστρέφοντας το σύνολο της δήθεν παράνομης μισθοδοσίας, παρότι υπήρξε υπάλληλος της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού, κατά το στάδιο της προδικασίας της υπόθεσης.
Η βίλα στο Λαγονήσι, ο Ωνάσης και η «κυρα-Γιώργαινα»
Και το τραγούδι; «Κυρα-Γιώργαινα, ο Γιώργος σου πού πάει;». Η κοινή γνώμη πίστευε πως είχε γραφτεί για την τότε νόμιμη σύζυγο του Γεώργιου Παπαδόπουλου. Η πρώτη της επίσημη εμφάνιση ήταν τηλεοπτική, το 1970, στα εγκαίνια του «Ωνασείου». Το ζευγάρι αργότερα μετακόμισε σε βίλα στο Λαγονήσι, που τους είχε παραχωρήσει ο Αριστοτέλης Ωνάσης. Γνώρισε επιχειρηματίες της εποχής, ενώ κυκλοφορούσε με λιμουζίνα που της είχε παραχωρήσει ο Έλληνας κροίσος.
Στα «Επίκαιρα» την είδαμε -και όχι μία φορά- με ταγέρ, ως άλλη Τζάκι Κένεντι-Ωνάση, χωρίς καπέλο, σε επίσημες εκδηλώσεις. Και (φυσικά) στο γήπεδο. Η Δέσποινα Παπαδοπούλου αγαπούσε το ποδόσφαιρο και δεν έχανε την ευκαιρία να κάθεται στις θέσεις των επισήμων, καθώς ο αδελφός του πατέρα της, Γιώργος Γάσπαρης, ήταν διεθνής αμυντικός και αργότερα προπονητής και παράγοντας στην ΑΕΚ. Στα ντοκουμέντα της εποχής το φιλί της με τον Μίμη Δομάζο, με τη λεζάντα «συγχαρητήρια κι ένα θερμό φιλί».
Η Δέσποινα Παπαδοπούλου στις κερκίδες του γηπέδου παρακολουθεί τη φιέστα της ΑΕΚ με 6-0 επί της Προοδευτικής για την 32η αγωνιστική του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου 1970-71
Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος πέθανε το 1999. Έζησαν μαζί για δεκαετίες. Αν έκλεισε ένα κεφάλαιο; Η ίδια επέμενε ότι δεν ήθελε σχέση με την πολιτική. Και ας υπήρξε από τις πρωταγωνίστριες του πραξικοπήματος. Ίσως το ερώτημα παραμένει για να απαντηθεί από την Ιστορία. Η σύζυγος ενός δικτάτορα μπορεί να θεωρηθεί ιστορική προσωπικότητα; Και αν τελικά γνώριζε για το πραξικόπημα; Κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι δεν ήταν ενήμερη. Αλλά αυτό -όπως και τόσα άλλα- δεν θα το μάθουμε ποτέ. Είτε γνώριζε είτε όχι, μέχρι την τελευταία της πνοή αποκαλούσε τη χούντα «επανάσταση», αρνούνταν ότι έγιναν διώξεις και μακάριζε τον σύζυγό της.
