Ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης,Πάνος Τσακλόγλου, µιλάει στην «Απογευµατινή» της Κυριακής για όλες τις αλλαγές που έρχονται εντός του φθινοπώρου µε τη νέα ασφαλιστική µεταρρύθµιση.
Νομοθετική ρύθμιση για fast track έκδοση των εκκρεµών επικουρικών συντάξεων, η οποία θα περιληφθεί στο νέο ασφαλιστικό νοµοσχέδιο που θα κατατεθεί εντός του µήνα στη Βουλή, προαναγγέλλει από την «Απογευµατινή» της Κυριακής ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Πάνος Τσακλόγλου, ο οποίος προβλέπει και φέτος µεγάλο κύµα συνταξιοδοτήσεων, που θα ξεπεράσει τους 200.000 ασφαλισµένους. Στη συνέντευξή του ο κ. Τσακλόγλου αναφέρεται:
ß Στους δύο άξονες της µεταρρύθµισης του e-ΕΦΚΑ, που θα επιτρέψει στις 88 διαφορετικές βάσεις δεδοµένων του φορέα να διαλειτουργούν µεταξύ τους, όπως επίσης και τα συστήµατα του ΚΕΑΟ να επικοινωνούν µε τα υπόλοιπα συστήµατα, αλλά και µε το ΚΕΠΑ για την πιστοποίηση αναπηρίας.
ß Στα προβλήµατα που παρουσιάζονται στην έκδοση κύριων συντάξεων, που έχουν αποτέλεσµα σήµερα να εκκρεµούν 32.500 συντάξεις, και πώς αυτά θα λυθούν, καθώς και στην έκδοση συντάξεων από διαδοχική ασφάλιση.
ß Στην παραγραφή οφειλών από τον ΕΦΚΑ, όπου έχουν υποβληθεί πάνω από 6.500 αιτήσεις.
ß Τέλος, καθησυχάζει τους ασφαλισµένους στο «παλιό» επικουρικό Ταµείο, ότι οι όποιες οικονοµικές απώλειες δηµιουργηθούν εξαιτίας του νέου Ταµείου (ΤΕΚΑ) θα καλυφθούν από τον κρατικό προϋπολογισµό.
Ποιες είναι οι εκκρεµότητες σήµερα σε συντάξεις, κύριες, εφάπαξ και επικουρικές; Ποιο το χρονοδιάγραµµα αποπληρωµής τους;
Κύριε Βασιλόπουλε, όπως γνωρίζετε οι µεγάλες καθυστερήσεις στην απονοµή συντάξεων αποτελούσαν µία από τις κυριότερες προκλήσεις που κληθήκαµε να αντιµετωπίσουµε όταν αναλάβαµε την κυβέρνηση το 2019. Τότε είχαµε συνολικά πάνω από ένα εκατοµµύριο συνταξιοδοτικές και ασφαλιστικές εκκρεµότητες προς διεκπεραίωση, µε εισηγητές που αναζητούσαν χαµένους φακέλους σε αποθήκες και υπόγεια, χωρίς ουσιαστική εποπτεία εκκρεµοτήτων και εργασιών ανά διεύθυνση και υπάλληλο. Με συστηµατική δουλειά καταφέραµε να επιλύσουµε το πρόβληµα. Οι ρυθµοί απονοµής συντάξεων επιταχύνθηκαν σηµαντικά. Για παράδειγµα, την τελευταία διετία εκδόθηκαν πάνω από µισό εκατοµµύριο κύριες συντάξεις, µε τον µέσο ρυθµό απονοµής συντάξεων να πλησιάζει τις 1.250 την ηµέρα. Στην Ελλάδα σήµερα ο συνταξιούχος λαµβάνει σύνταξη κατά µέσον όρο σε δύο µήνες, όταν στη Γερµανία απαιτούνται 74 ηµέρες. Σήµερα, οι ληξιπρόθεσµες κύριες συντάξεις (εκτός ανελαστικών και διεθνών) έχουν περιοριστεί στις 32.000. Από αυτές, περίπου οι µισές είναι εν δυνάµει απορριπτικές, καθώς δεν πληρούν τις προϋποθέσεις απονοµής για µια σειρά από λόγους που σχετίζονται µε ελλιπή στοιχεία, όπως για παράδειγµα η απουσία ιατρικών γνωµατεύσεων ΚΕΠΑ, οι οφειλές που δεν έχουν διευθετηθεί, οι ανοιχτές δικαστικές εκκρεµότητες κ.ά. Στόχος µας είναι στο τέλος του χρόνου οι εκκρεµότητες αυτές να πέσουν κάτω από τις 25.000.
Περιορισµένος είναι πλέον και ο αριθµός των εκκρεµών «διεθνών» συντάξεων -περίπου 16.500- οι οποίες όµως παρουσιάζουν δυσκολία στο να εκδοθούν και να οριστικοποιηθούν, καθώς εµπλέκονται πολλοί φορείς του εξωτερικού.Πάντως, έχει τεθεί σε εφαρµογή διασύνδεση του φορέα µε το Ευρωπαϊκό Σύστηµα Ηλεκτρονικής Ανταλλαγής Πληροφοριών για την Κοινωνική Ασφάλιση (EESSI), µε αποτέλεσµα την απλούστευση της αλληλογραφίας µεταξύ των ασφαλιστικών φορέων και τη σύντµηση του χρόνου απονοµής. Στον τοµέα των επικουρικών συντάξεων, το στοκ που έχει καταστεί ληξιπρόθεσµο είναι περίπου 40.000, ενώ το τελευταίο διάστηµα οι υπάλληλοι του e-ΕΦΚΑ προχωρούν στην έκδοση 3.500 επικουρικών συνταξιοδοτικών αποφάσεων ανά µήνα. Νοµοθετική ρύθµιση, που αναµένουµε ότι θα ψηφιστεί σύντοµα στη Βουλή, θα επιτρέψει σχεδόν την άµεση εκκαθάριση των µισών, περίπου, από αυτές τις συντάξεις. Βεβαίως, δεν πρέπει να ξεχνάµε ότι για την έκδοση της επικουρικής σύνταξης πρέπει προηγουµένως να έχει εκδοθεί η κύρια σύνταξη. Τέλος, στον τοµέα των εφάπαξ έχει επίσης γίνει πολύ µεγάλη πρόοδος και τα ληξιπρόθεσµα εκκρεµή εφάπαξ έχουν περιοριστεί στις 4.000.
Υπάρχει καθυστέρηση στην έκδοση κύριων και επικουρικών συντάξεων µε διαδοχική ασφάλιση. Πότε εκτιµάτε ότι θα γίνει η καταβολή τους;
Με τη δηµιουργία δοµών ταχείας απονοµής συντάξεων διαδοχικής ασφάλισης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στα λεγόµενα «πράσινα κτίρια», δόθηκε λύση στις πλέον δύσκολες περιπτώσεις απονοµής, που η καθυστέρησή τους έφτανε ακόµη και τα 4-5 χρόνια.
Σε αυτές τις δοµές, όλοι οι συνταξιοδοτικοί φάκελοι των ασφαλισµένων µε διαδοχική ασφάλιση σε ΙΚΑ-ΟΑΕΕ, ΙΚΑ-ΟΓΑ, ΟΑΕΕ-ΟΓΑ συγκεντρώνονται σε έναν ενιαίο χώρο, όπου οι υπάλληλοι του e-ΕΦΚΑ ανοίγουν τους φακέλους του ασφαλισµένου την ίδια στιγµή, υπολογίζουν τον χρόνο ασφάλισης και τυχόν οφειλές, κάνουν τον τελικό υπολογισµό του ύψους της σύνταξης και προχωρούν στην έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης. Αυτή ήταν µια διαδικασία που µέχρι πρότινος χρειαζόταν µήνες ή και χρόνια για να ολοκληρωθεί, λόγω των τεράστιων καθυστερήσεων στην αλληλογραφία µεταξύ των υπαλλήλων των τέως Ταµείων, ενώ τώρα ολοκληρώνεται µέσα σε λίγες ηµέρες, καθώς τόσο οι αρµόδιοι υπάλληλοι όσο και το σύνολο της απαιτούµενης πληροφορίας συγκεντρώνονται στο ίδιο σηµείο.
Πόσοι έχουν υποβάλει αίτηση διαγραφής µη απογεγραµµένων χρεών και πόσες αιτήσεις έχουν εγκριθεί;
Οι αιτήσεις για παραγραφή οφειλών µετά τη 10ετία, σύµφωνα µε τον τελευταίο νόµο, ανέρχονται στις
6.298, εκ των οποίων οι 2.584 έχουν εγκριθεί, ενώ άλλες 1.385 έχουν απορριφθεί. Για τις υπόλοιπες εκκρεµεί η οριστική απόφαση.
Εχουν διαπιστωθεί λάθη στην έκδοση αρκετών χιλιάδων συντάξεων. Πότε να αναµένουν οι δικαιούχοι διορθώσεις και αναδροµικά;
Κάποιοι επιµένουν να αναφέρουν ότι οι συντάξεις εκδίδονται µε λάθος τρόπο, αυτό όµως δεν είναι σωστό. Οι όποιες αποκλίσεις προκύπτουν σε περιορισµένο αριθµό συνταξιοδοτικών αποφάσεων αντιµετωπίζονται άµεσα, καταβάλλοντας κάθε προσπάθεια οι όποιες διαφορές προκύπτουν να πιστώνονται εντός λίγων µηνών στους δικαιούχους. Σύµφωνα µε τα διαθέσιµα στοιχεία, η πλειονότητα των συντάξεων που διεκπεραιώνονται µε τη fast track διαδικασία εκδίδονται χωρίς καµία απόκλιση ως προς τα ποσά που δικαιούται ο συνταξιούχος. Για τις µεµονωµένες περιπτώσεις, που το σύστηµα δεν «διάβασε» όλο τον χρόνο ασφάλισης που διήνυσε ο ασφαλισµένος -συνήθως σε περιπτώσεις που αυτός ήταν ασφαλισµένος σε περισσότερα του ενός Ταµεία-, έχει δοθεί εντολή από τη διοίκηση του e-ΕΦΚΑ κάθε φορά που παρατηρούνται µεγάλες αποκλίσεις να εξετάζονται κατά προτεραιότητα.
Ποιες µεταρρυθµίσεις αναµένονται στον e-ΕΦΚΑ και ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιµετωπίζουν;
Ανάµεσα στους κυριότερους στόχους του e-ΕΦΚΑ τα επόµενα χρόνια είναι η περαιτέρω αυτοµατοποίηση και ψηφιοποίηση των συναλλαγών του µε ασφαλισµένους, συνταξιούχους και εργοδότες και η διαλειτουργικότητά του µε άλλες δηµόσιες υπηρεσίες, προκειµένου να ανακτώνται και να ανταλλάσσονται αυτόµατα πληροφορίες. Με αυτόν τον τρόπο καταργείται η ανάγκη υποβολής εγγράφων σε έντυπη µορφή, απλοποιούνται και οµογενοποιούνται οι διαδικασίες του φορέα, ενώ µειώνεται το συνολικό κόστος λειτουργίας και συντήρησης υποδοµών τεχνολογίας πληροφοριών, που υποστηρίζουν την κοινωνική ασφάλιση στην Ελλάδα. ∆ύο είναι τα µεγάλα έργα που έχουν αρχίσει να υλοποιούνται από τον e-ΕΦΚΑ και αναµένεται να ολοκληρωθούν τα επόµενα χρόνια. Το πρώτο έργο αφορά την ανάπτυξη του νέου Ολοκληρωµένου Πληροφοριακού Συστήµατος (ΟΠΣ) του φορέα και την αναβάθµιση του συστήµατος ψηφιακής απονοµής συντάξεων ΑΤΛΑΣ. Αυτό θα επιτρέψει στις 88 διαφορετικές βάσεις δεδοµένων του φορέα να διαλειτουργούν µεταξύ τους, όπως επίσης και τα συστήµατα του ΚΕΑΟ να επικοινωνούν µε τα υπόλοιπα συστήµατα του e-ΕΦΚΑ, αλλά και τη διασύνδεση των συστηµάτων του e-ΕΦΚΑ µε αυτά του ΚΕΠΑ για την πιστοποίηση αναπηρίας. Το δεύτερο έργο αφορά την ψηφιοποίηση του χαρτώου αρχείου όλων των Ταµείων που εντάχθηκαν το 2016 κάτω από την οµπρέλα του e-ΕΦΚΑ. Να επισηµάνω ότι σήµερα ο e-ΕΦΚΑ παρέχει αναβαθµισµένες υπηρεσίες εξ αποστάσεως µε πάνω από 80 ηλεκτρονικές υπηρεσίες που διαθέτει, µέσω των οποίων έχουν πραγµατοποιηθεί περισσότερες από 230 εκατ. συναλλαγές. Εντός των επόµενων µηνών αναµένεται να τεθούν σε λειτουργία τουλάχιστον 15 νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες, που θα συνδυαστούν µε σταδιακή κατάργηση των φυσικών συναλλαγών, σε τοµείς όπως η έκδοση ασφαλιστικής ενηµερότητας και η έναρξη/µεταβολή/λήξη ασφάλισης.
Αναµένεται και φέτος µεγάλο κύµα συνταξιοδοτήσεων. Υπάρχει κάποια εκτίµηση γι’ αυτό;
Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια έχουµε έρθει αντιµέτωποι µε ένα µεγάλο κύµα συνταξιοδοτήσεων. Ο αριθµός αιτήσεων πέρυσι ανήλθε στις 212.151, ενώ ήδη το πρώτο εξάµηνο του 2023 έχουν καταγραφεί 94.851 αποχωρήσεις, µε τον Σεπτέµβριο να προσθέτει στο σύστηµα τις αιτήσεις συνταξιοδότησης των εκπαιδευτικών. Επίσης, παραδοσιακά, πολλοί ασφαλισµένοι επιλέγουν να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης τον ∆εκέµβριο, ώστε να εξασφαλίσουν ολόκληρο το επίδοµα Χριστουγέννων. Εποµένως, είναι πολύ πιθανό πως ο αριθµός των αιτήσεων θα ξεπεράσει και πάλι τις 200.000. Ωστόσο, τώρα πλέον ο e-ΕΦΚΑ διαθέτει έναν νέο ολοκληρωµένο µηχανισµό απονοµής κύριων συντάξεων, που σηµαίνει ότι οι αιτήσεις θα προχωρήσουν γρήγορα, χωρίς τις καθυστερήσεις και τα εµπόδια του παρελθόντος.
Εχετε σχεδόν έτοιµο νοµοσχέδιο για τα επαγγελµατικά Ταµεία. Τι αλλάζει;
Η επαγγελµατική ασφάλιση είναι συµπληρωµατική προς την κοινωνική ασφάλιση, ενισχύει τη συνταξιοδοτική αποταµίευση και συµβάλλει στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των συνταξιούχων. Το νοµοσχέδιο που θα εισαχθεί το προσεχές διάστηµα για ψήφιση στη Βουλή προβλέπει τη διευκόλυνση της δηµιουργίας πολυεργοδοτικών Ταµείων -κάτι ιδιαίτερα σηµαντικό σε µία χώρα όπου κυριαρχεί η απασχόληση σε µικρές επιχειρήσεις-, εισάγονται πρακτικές καλής διακυβέρνησης, ενισχύεται η αποτελεσµατικότητα της εποπτείας των επαγγελµατικών Ταµείων και εξορθολογίζεται η φορολογική µεταχείριση των παροχών τους. Ευελπιστούµε ότι το νοµοσχέδιο αυτό θα συµβάλει στην ανάπτυξη του δεύτερου πυλώνα της ασφάλισης στη χώρα µας, ο οποίος αυτή τη στιγµή είναι πολύ µικρός σε σύγκριση µε τον ευρωπαϊκό µέσον όρο.
Το επικουρικό Ταµείο του e-ΕΦΚΑ σε τι οικονοµική κατάσταση βρίσκεται; Αληθεύουν οι πληροφορίες ότι «σπάει» τίτλους ∆ηµοσίου για την αποπληρωµή συντάξεων; Και όταν τελειώσουν τα αποθέµατα -γιατί οι νέοι εργαζόµενοι ασφαλίζονται στο ΤΕΚΑ- ο προϋπολογισµός θα πληρώνει τις υπάρχουσες συντάξεις ή θα υπάρξουν µειώσεις;
Κατ’ αρχάς, επιτρέψτε µου µία διόρθωση. Ο κρατικός προϋπολογισµός αναπληρώνει στο ακέραιο την απώλεια εσόδων του επικουρικού Ταµείου του e-ΕΦΚΑ που προέρχεται από τη λειτουργία του ΤΕΚΑ. Τα ελλείµµατα του επικουρικού Ταµείου του e-ΕΦΚΑ είναι σχετικά µικρά και προέρχονται από την εφαρµογή των συγκεκριµένων κανόνων παροχών του Ταµείου.
Αυτός είναι και ο λόγος που ο e-ΕΦΚΑ κατά καιρούς προβαίνει σε ρευστοποίηση περιουσιακών στοιχείων του Ταµείου – κάτι που συνέβαινε και πριν από τη δηµιουργία του ΤΕΚΑ. Σύµφωνα µε το καταστατικό του, το επικουρικό Ταµείο του e-ΕΦΚΑ είναι οιονεί διανεµητικό και µηδενικού ελλείµµατος. Με άλλα λόγια, µακροχρόνια οι παροχές του δεν µπορεί να είναι υψηλότερες από τα έσοδά του.
