Ανατροπή στις χονδρεμπορικές τιμές που διαμορφώνονται μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας κάνει η Ελλάδα, η οποία μαζί με άλλες χώρες της ΝΑ Ευρώπης, που κλήθηκαν να πληρώσουν πρωτοφανείς αυξήσεις την καλοκαιρινή περίοδο, σήμερα συγκαταλέγεται στις οκτώ φτηνότερες αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Σάββατο οι τιμές είχαν υποχωρήσει στα 91,33 ευρώ η μεγαβατώρα (MWh), ενώ χθες η τιμή είχε αυξηθεί στα 111,22 ευρώ, αλλά η Ελλάδα παρέμενε μεταξύ των φτηνότερων, ακόμη και συγκριτικά με χώρες όπως η Γερμανία, το Βέλγιο, η Ιταλία, με την πρώτη μάλιστα να έχει αυξήσει κατακόρυφα το τελευταίο διάστημα την παραγωγή ενέργειας από τον «βρόμικο» λιθάνθρακα, προκειμένου να μειώσει το κόστος.
Οι λόγοι της αποκλιμάκωσης των τιμών
Η αποκλιμάκωση των τιμών στην Ελλάδα -που πάντως μένει να αποδειχθεί αν αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο-, στηρίζεται προς το παρόν σε τρεις βασικές παραμέτρους:
- την αυξημένη παραγωγή από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα λόγω των ισχυρών ανέμων και της ηλιοφάνειας
- τη μεγάλη μείωση της ζήτησης μετά την καλοκαιρινή περίοδο, η οποία πλέον κυμαίνεται κοντά στα 6.500 MW
- στη μεγάλη αύξηση των εξαγωγών προς άλλες ευρωπαϊκές αγορές.
Συνολικά, σε χώρες όπως η Βουλγαρία, η Κροατία, η Ουγγαρία, η Ελλάδα, η Ρουμανία, η Σλοβενία, η Σλοβακία κ.ά., οι μέσες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν από 120 ευρώ ανά MWh τον Ιούλιο-Αύγουστο σε περίπου 90 ευρώ ανά MWh τον Οκτώβριο, ενώ αυτή την περίοδο κινούνται λίγο πάνω από τα 100 ευρώ.
Από την περαιτέρω εξέλιξη των τιμών στο Χρηματιστήριο Ενέργειας θα κριθεί και η τύχη της πολιτικής πρωτοβουλίας του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, και άλλων Ευρωπαίων ομολόγων του, που έχουν ζητήσει παρεμβάσεις προκειμένου να αρθούν οι στρεβλώσεις στον τρόπο που προκύπτουν οι τιμές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας στην Ευρώπη
Το αίτημα αυτό επανέλαβε και στα τέλη της περασμένης εβδομάδας ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής στη Βουδαπέστη, τονίζοντας ότι η συνάντηση ασχολήθηκε πολύ με τα θέματα ενέργειας. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης, «η Ευρώπη αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, παρά το ότι επενδύσαμε στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Υπάρχει ρητή αναφορά -στην κοινή δήλωση- στις στρεβλώσεις της αγοράς ενέργειας που πρέπει να αντιμετωπιστούν με τρόπο κατεπείγοντα. Δύο σημαντικές παρεμβάσεις, χρειαζόμαστε περισσότερες διευρωπαϊκές διασυνδέσεις που θα χρηματοδοτηθούν με δημόσιους ευρωπαϊκούς πόρους και πρέπει να ξαναδούμε τον τρόπο τιμολόγησης του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε η τιμή να μην καθορίζεται υποχρεωτικά από το φυσικό αέριο».
Από την πλευρά της, την Παρασκευή η Eurelectric, που αποτελεί την επίσημη φωνή των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ, απέδωσε την πολύ μεγάλη άνοδο των τιμών του καλοκαιριού στην υψηλή περιφερειακή ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας για ψύξη κατά τη διάρκεια των κυμάτων καύσωνα, στην πτώση της παραγωγής από υδροηλεκτρικές και πυρηνικές μονάδες λόγω ανομβρίας και έργων συντήρησης, που τελικά αντισταθμίστηκε από την ακριβή ενέργεια φυσικού αερίου, στις περιορισμένες δυνατότητες διασύνδεσης και το πιο σημαντικό στην έλλειψη ευελιξίας. Στην ανακοίνωσή της δε υιοθέτησε την άποψη της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με την οποία, σε αντίθεση με τη θέση που εξέφρασε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον Σεπτέμβριο, οι αυξημένες εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία επηρέασαν μόνο σε μικρό βαθμό τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.
Από τα στοιχεία της Eurelectric προκύπτει πάντως ότι η μέση χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κατά πολύ χαμηλότερη σε σχέση με την Ελλάδα. Είναι ενδεικτικό ότι η μέση χονδρική του 2023 στην ΕΕ ήταν 97,33 ευρώ/MWh και το πρώτο εξάμηνο του 2024 μόλις 79,13 ευρώ/MWh.
