Η «πολιτική ολιγαρχία» αλλά και τα κόμματα απλώς δεν έχουν ιδέες

Όλοι μιλούν για μεταρρυθμίσεις και κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά τελικά μένουν σε στερεότυπα και πόλωση εκλογικού τύπου
16:11 - 30 Οκτωβρίου 2024

Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή και στις ΗΠΑ οι παραδοσιακές πολιτικές οικογένειες αντιμετωπίζονται θετικά ως «μεγάλα σπίτια» του κοινοβουλευτισμού τους. Στην αντιδραστική Ελλάδα, όπου αποτελεί καθεστώς η αρνητική προσέγγιση σε ό,τι σχετίζεται με τις παραδόσεις στη λειτουργία του κοινοβουλευτισμού, οι πολιτικές οικογένειες χαρακτηρίζονται ως «πολιτική ολιγαρχία». Το ίδιο συμβαίνει και με τις επιχειρηματικές οικογένειες που ονομάζονται συνήθως «οικονομικό κατεστημένο». Ας υιοθετήσουμε την αριστερίστικη, αντιδραστική, ψευτοεπαναστατική ορολογία της Ελλάδας.

Η πορεία του κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα τον τελευταίο μισό αιώνα θεωρείται και είναι σταθερή, αδιατάρακτη από στρατιωτικά ή πολιτικά πραξικοπήματα και αδιαμφισβήτητη. Οι πολίτες-ψηφοφόροι, παρά το γεγονός ότι αρέσκονται να αντιδρούν στην έννοια του κατεστημένου, υπερψηφίζουν με πεποίθηση και συνέπεια τις διαδοχικές γενιές από τα πολιτικά «μεγάλα σπίτια». Αυτά υποκαθιστούν μέχρι ενός βαθμού το έλλειμμα αριστοκρατίας της Ελλάδας -αυτό που ονόμαζαν οι Βρετανοί ως «άνδρες με τιμή»- αλλά και την παρουσία καθοδηγητικών ελίτ που αναγνωρίζονται σε άλλες χώρες ως κρίσιμος παράγων εξέλιξης και ασφάλειας του συστήματος των εθνικών κρατών.

Από την πλευρά της η «πολιτική ολιγαρχία» της Ελλάδας, που προσομοιάζει ως μια συνέχεια των προεστών της προεπαναστατικής αλλά και της μετεπαναστατικής περιόδου -αυτή η σύγχυση και η διάχυση από την τοπική εξουσία του άρχοντα στη σκληρή επιρροή στο πελατειακό-κομματικό κράτος είναι υπεύθυνη για πολλές παρεξηγήσεις και εμπλοκές ιστορικά-, δεν δείχνει ότι μπορεί να βοηθήσει σε ιστορικά άλματα το εθνικό κράτος. Παρά το γεγονός ότι οι γόνοι και οι θυγατέρες των πολιτικών οικογενειών σπουδάζουν στα καλύτερα σχολεία και πανεπιστήμια του εσωτερικού και του εξωτερικού και παρά το γεγονός ότι έχουν ισχυρή στήριξη από τους ψηφοφόρους, δεν κατορθώνουν να εξελιχθούν σε κοινωνούς προόδου και νέων ιδεών στη χώρα παρά τις θέσεις αρμοδιότητας και ευθύνης. Μοιάζουν και αυτές οι διάδοχες γενιές της «πολιτικής ολιγαρχίας» να ακολουθούν το μοντέλο των νεοεισερχόμενων, «νεόπλουτων» στην πολιτική ανθρώπων και οικογενειών. Συγκεντρώνουν βιογραφικό αλλά όχι εμπειρίες και νεωτεριστικές στρατηγικές ιδέες για την εξέλιξης της πατρίδας. Επίσης «επιστρέφοντας εξ Εσπερίας» δεν διατηρούν τις σχέσεις, τις φιλίες και τις γνωριμίες τους εκεί, με ομογενείς αλλά και αλλοδαπούς των διεθνών ελίτ, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια σοβαρή ομήγυρη σκέψεων και ιδεών για πρωτοβουλίες που θα άλλαζαν τους «εφιάλτες» και το «κακορίζικο» του τόπου, στη διακυβέρνηση του οποίου έχουν δεσπόζοντα ρόλο.

Πέραν της «πολιτικής ολιγαρχίας» και των εκπροσώπων της, οι νεότερες γενιές ανθρώπων, επιτυχημένων επαγγελματιών, οι περισσότεροι εκ της αστικής τάξης, που στην Ελλάδα είναι απέραντη, δεν δείχνουν ότι διαθέτουν ιδέες , πεποιθήσεις και βιώματα πέραν του πολιτικού εγωισμού και της δημοσιοσχετίστικης ματαιοδοξίας τους, αναλωνόμενοι στην εμπλοκή τους με τον κοινοβουλευτισμό αποκλειστικά με το ρουσφέτι, τη διαιώνιση των πελατειακών σχέσεων έναντι σταυρών και τη συμμετοχή τους στη δομική διαφθορά που καταστρέφει παραδοσιακά τη χώρα και «αυγατίζει» τις προσωπικές περιουσίες τους.

Τα πολιτικά κόμματα ύστερα από μισό αιώνα αδιατάρακτου κοινοβουλευτισμού υπολείπονται των παλαιοτέρων τόσο σε ιδέες όσο και σε πολιτικές. Όλοι μιλούν για μεταρρυθμίσεις, εκσυγχρονισμούς, αναβάθμιση και κοινωνική δικαιοσύνη, αλλά τελικά μένουν -γιατί μόνον αυτό μπορούν- σε στερεότυπα και πόλωση εκλογικού τύπου μεταξύ κυβερνήσεων και αντιπολιτεύσεων. Τίποτα το ουσιώδες λοιπόν, με την Ελλάδα να διακατέχεται ακόμη από τα σύνδρομα του Μεσοπολέμου, του προηγούμενου αιώνα. Τα κόμματα ταυτόχρονα, κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, είναι αφημένα ως προς την πολιτική και κυβερνητική στρατηγική τους στους τεχνοκράτες ή τους καθηγητές πανεπιστημίου. Οι τεχνοκράτες εξάλλου στην πλειοψηφία τους είναι απολύτως ταυτισμένοι με την ευρωπαϊκή τεχνοκρατία και γραφειοκρατία. Οι τεχνοκράτες όμως δεν είναι οι κατάλληλοι για να σχεδιάσουν στρατηγικές με πολιτικό και εθνικό όραμα. Αλλά να υλοποιήσουν τέτοιες στρατηγικές.

Καταλήγουμε σε κάτι απλό και σύνθετο μαζί. Το πολιτικό σύστημα δεν έχει ιδέες. Για τον λόγο αυτόν αναλώνεται και ανακυκλώνεται σε… πετροβολητό.