Μεταρρυθμίσεις ναι, αλλά με ποιο στόχο και για ποια χώρα;

Οι αλλαγές έχουν νόημα εφόσον είναι πειστικές στην αντίληψη των πολιτών, άσχετα με τι ψηφίζουν, ως κάτι θετικό
16:38 - 2 Σεπτεμβρίου 2024

Η έννοια «μεταρρύθμιση» κυριολεκτικά καταδυναστεύει την πολιτική, την οικονομική και την κοινωνική ζωή της χώρας. Εν πολλοίς μάλιστα αντιμετωπίζεται τουλάχιστον με καχυποψία, αν όχι εχθρότητα από τους πολίτες η διάθεση των κυβερνήσεων για μέτωπο μεταρρυθμίσεων. Όλες οι κυβερνήσεις πλέον, πέραν από κόμματα και συγκυρίες, διεκδικούν την ταυτότητα του μεταρρυθμιστή, υποστηρίζοντας ότι είναι εκσυγχρονιστικές και προοδευτικές έναντι της συντήρησης να υποστηρίζονται παραδοσιακές δομές και νόρμες. Ξεκινούν μάλιστα οι κυβερνήσεις αυτές και οι επικεφαλής τους από μια βάση μηδενιστική. Βλέπουν τους εαυτούς τους οι πολιτικοί και τα επιτελεία τους ως μια «λέσχη φωτισμένων» που θα αλλάξουν στη βάση της κοινοβουλευτικής τους θητείας τον ρου της ιστορίας για αυτόν τον τόπο που ονομάζεται Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό επίσης ότι οι εκάστοτε κυβερνώντες δεν αναγνωρίζουν στους προηγούμενους καμία μεταρρυθμιστική έφεση και δεν αναφέρονται ποτέ σε ευθύνες επόμενων. Ούτε φυσικά κάποια επιτυχημένη πολιτική με στρατηγικό ορίζοντα που θα διατηρήσουν και ενδεχομένως θα αναβαθμίσουν, συζητώντας με τους προηγούμενους ή με την αξιωματική αντιπολίτευση στα Κοινοβούλια της δικής τους πλειοψηφίας.

Οι μεταρρυθμίσεις έχουν νόημα εφόσον είναι πειστικές στην αντίληψη των πολιτών, άσχετα με τι ψηφίζουν, ως κάτι θετικό. Δέσμες μέτρων δηλαδή που θα αλλάξουν προς το καλύτερο τη ζωή, την οικονομική ταυτότητα, την ισχύ και το προφίλ του εθνικού κράτους.

Οι μεταρρυθμίσεις τις τελευταίες δεκαετίες είναι συνυφασμένες με τη «δημιουργική καταστροφή» των εθνικών οντοτήτων, στην υπηρεσία των διεθνικών στρατηγικών της παγκοσμιοποίησης και των funds ή των εταιρειών που τη χειραγωγούν. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, όπου η αντίληψη του μαρξισμού και της κομμουνιστικής προπαγάνδας θεωρήθηκε μεταπολιτευτικά ως η κατάκτηση της Δημοκρατίας και όπου ο εθνικισμός -ακόμη και ο εθνοκεντρισμός μετά τη δεκαετία του 1980- ως η μεγάλη κατάρα και τροχοπέδη για την πρόοδο και την κάθε τύπου ανάπτυξη, είναι πρόδηλο ότι οι μεταρρυθμίσεις αν δεν εξηγούνται λεπτομερειακά θα αντιμετωπισθούν ως επιβολή του μεγάλου κεφαλαίου στη μέση και την κατώτερη εισοδηματικά τάξη.

Στην Ελλάδα από τις ηγεσίες και τις ελίτ δεν εξηγήθηκε ποτέ με επάρκεια το εύρος μιας δέσμης των διακηρυσσόμενων μεταρρυθμίσεων σε κάθε εποχή. Περισσότερο ο στόχος του. Για παράδειγμα οργανώνουμε έτσι τη διοίκηση, το πλαίσιο της επιχειρηματικότητας, τη λειτουργία του κράτους ή του ασφαλιστικού συστήματος, τη δομή της Υγείας ή της Παιδείας, την εθνική μας άμυνα ή τη διεθνή πολιτική μας για να φθάσουμε εκεί. Για να εξελιχθούμε σε μια χώρα με αυτή τη συγκεκριμένη ταυτότητα και λειτουργικότητα. Οι μεταρρυθμίσεις δεν επιβάλλονται από κάποιους ξένους ούτε απαραίτητα από την ευρωπαϊκή υπερδομή. Αλλά εντάσσονται σε κάποιο ευρύ πλάνο ιδιοκτησίας μας για την πατρίδα, εντός της Ευρώπης, του ΝΑΤΟ και της Δύσης, όπου από επιλογή εντασσόμαστε και όχι γιατί μας υποχρέωσαν ή μας το επέβαλαν αυτό, όταν ηττήθηκε για παράδειγμα ο Δημοκρατικός -αντάρτικος- Στρατός στον Εμφύλιο.

Θα πρέπει μάλιστα οι σημερινές κυβερνήσεις πλέον και τα πολιτικά πρόσωπα ή οι επονομαζόμενοι τεχνοκράτες και γραφειοκράτες όταν μιλούν για μεταρρυθμίσεις να θυμούνται ότι ως τέτοιες χαρακτηρίσθηκαν οι «αναγκαστικές πολιτικές» των μνημονίων, με τις οποίες σε μια νύχτα χάθηκε, απαλλοτριώθηκε ή υποθηκεύτηκε το κύριο μέρος του εθνικού και ιδιωτικού πλούτου.

Φθάνοντας στη διακυβέρνηση Μητσοτάκη, που ούτε τυχαία είναι ούτε ευκαιριακή. Μιλούν συνέχεια για μεταρρυθμίσεις, ειδικά κάποιοι από τους επιτελείς. Αποδεκτό να χτίζεται στην παρούσα φάση της ιστορίας ή μετά το «δράμα» της χρεοκοπίας η Ελλάδα του 2030-2050. Ποιο το όραμα και η ταυτότητα της χώρας, το οποίο υπηρετούν οι επιμέρους μεταρρυθμίσεις; Και για ποια χώρα μιλάμε; Ποια τα χαρακτηριστικά και τα ζητούμενα της Ελλάδας που δομείται;