Στη Βαρκελώνη έχουν στραμμένο το βλέμμα οι tour operators της Ελλάδας και της Κεντρικής Ευρώπης, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι ο πόλεμος των ντόπιων εναντίον των τουριστών και οι… επιθέσεις με νεροπίστολα είναι εικόνες που θα δούμε και στη χώρα μας. Κατά τη διάρκεια των αρχαιρεσιών του Συνδέσμου των Εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων (HATTA), πραγματοποιήθηκε και τηλεδιάσκεψη με tour operators από όλη την Ευρώπη και από την Ισπανία.
Προσεχώς και εδώ
«Είμαι πεπεισμένος ότι στη Βαρκελώνη βλέπουμε έναν “πόλεμο” ανάμεσα στα μεγάλα ξενοδοχεία και τα Airbnb», λέει στην «Α» ο Νίκος Κελαϊδίτης, που για τρίτη φορά επανεξελέγη πρόεδρος του συνδέσμου. «Είμαι επίσης πεπεισμένος ότι η Αθήνα θα ακολουθήσει», επισημαίνει και έχει ήδη προτείνει στα μέλη του συνδέσμου να εγκρίνουν έναν κύκλο συζητήσεων με το υπουργείο Τουρισμού, όπου θα ζητήσουν από την κυβέρνηση επιμήκυνση τουριστικής περιόδου, αλλά με κίνητρα στις τοπικές κοινωνίες. Στόχος είναι να «μοιραστούν» οι Έλληνες και ξένοι τουρίστες χρονικά, να κάνουν, δηλαδή, τις διακοπές τους πριν από το Μάιο και μετά τον Νοέμβριο, αλλά όχι σε περιοχές που τα πάντα υπολειτουργούν. Να μην αποτελεί η χρονική επιμήκυνση πεδίο δράσης μόνο των επαγγελματιών τουρισμού, αλλά να συμμετέχουν όλοι οι κλάδοι του εμπορικού κόσμου στις τοπικές κοινωνίες.
Σε πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταγράφονται οι ίδιοι φόβοι, καθώς διατυπώνεται η άποψη ότι το τρέχον τουριστικό μοντέλο δεν είναι βιώσιμο και θα μπορούσε να οδηγήσει στη διάλυση του τουριστικού τομέα. Στη χώρα μας ο αριθμός των τουριστών αυξήθηκε σημαντικά την περίοδο 2022-2023 με 33.000.000 επισκέπτες, ωστόσο χωρίς τις κατάλληλες υποδομές δημιουργείται μια ασφυκτική κατάσταση, με αποτέλεσμα τη δυσανασχέτηση των τουριστών και τελικά την αναζήτηση άλλων ελκυστικότερων προορισμών.
Χαρακτηριστικό της «υπερφόρτωσης» ορισμένων περιοχών είναι πως η Σαντορίνη των μόλις 15.500 μόνιμων κατοίκων παράγει περίπου 1 δισ. ευρώ ετησίως. Την προηγούμενη τουριστική σεζόν υποδέχτηκε συνολικά 2.000.000 τουρίστες. Η έλλειψη καταλυμάτων έχει εκτοξεύσει τις τιμές και η χρήση πολλών διαμερισμάτων για Airbnb εξελίσσεται σε επιταχυντή της στεγαστικής κρίσης, ενώ πλέον Έλληνες και ξένοι τουρίστες δυσανασχετούν μαζικά για την ακρίβεια και τα φαινόμενα αισχροκέρδειας.
Προτάσεις
Οι προτάσεις για κάθε τόπο που υποδέχεται μεγάλο αριθμό τουριστών είναι αντίστοιχες με αυτές που διατυπώνονται για τη Βαρκελώνη: Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού (WTTC) πιστεύει ότι οι τοπικές Αρχές πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες με στόχο την αρμονική συνύπαρξη κατοίκων και τουριστών. Όπως τόνισε η Virginia Messina, αντιπρόεδρος του WTTC, η επίτευξη αυτής της συνύπαρξης είναι ο μόνος τρόπος να αποτραπεί η αυξανόμενη κοινωνική απόρριψη του μαζικού τουρισμού, μια τάση που επιτείνεται σε πολλά μέρη της Ισπανίας, όπως η Μαγιόρκα, και οι Βαλεαρίδες Νήσοι συνολικά. Υποστηρίζει επίσης τη ρύθμιση των τουριστικών καταλυμάτων στη βάση της αποσυμφόρησης ορισμένων περιοχών και την επιβολή φόρων ανά τουρίστα, υπό την προϋπόθεση ότι τα έσοδα επενδύονται στη βελτίωση της τουριστικής υποδομής του προορισμού.
«Η τοπική κοινωνία πρέπει να αισθάνεται ότι έχει φωνή, να ενδυναμωθεί και να γνωρίζει τη συμβολή που έχει ο τουρισμός στις οικονομίες της», είπε η Virginia Messina, προσθέτοντας ότι αυτό είναι κάτι που έλειπε στη Βαρκελώνη. Η Messina περιέγραψε αυτό που συνέβη στη Βαρκελώνη στις 6 Ιουλίου, όταν μια ομάδα διαδηλωτών κατά του μαζικού τουρισμού χρησιμοποίησε νεροπίστολα εναντίον αρκετών επισκεπτών της πόλης, ως «εξαιρετικά ατυχές» περιστατικό, καθώς οι εικόνες έγιναν viral σε όλο τον κόσμο, αναδεικνύοντας τη συμπεριφορά της «τουρισμο-φοβίας».
