Μετά την κατάθεση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασµού (ΘΧΣ), το εύλογο ερώτηµα είναι τι πρόκειται να ακολουθήσει σε σχέση µε την πραγµατική άσκηση κυριαρχικών δικαιωµάτων και κυριαρχίας της χώρας. Ούτως ή άλλως ο ΘΧΣ αποτελούσε ευρωπαϊκή υποχρέωση της Ελλάδας, για την καθυστέρηση της οποίας είχαµε παραπεµφθεί από την Κοµισιόν και καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο και δεν µπορούσε να παραταθεί επ’ αόριστον. Αλλά όπως σηµειώσαµε σε προηγούµενο άρθρο, αυτό δεν µειώνει την αξία του, υπό την προϋπόθεση ότι η εξέλιξη θα κεφαλαιοποιηθεί.
Οπως διευκρινίζει η ίδια η κυβέρνηση σε ενηµερωτικό σηµείωµα: «Η διαδικασία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών έχει διαφορετικό αντικείµενο από τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασµό, ο οποίος αφορά τη διαδικασία µε την οποία οι αρµόδιες αρχές των κρατών-µελών αναλύουν και οργανώνουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες στις ανωτέρω θαλάσσιες περιοχές για την επίτευξη των οικολογικών, οικονοµικών και κοινωνικών στόχων. Συνεπώς, ο χάρτης που αποτυπώνει τον ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασµό δεν συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ».
Αυτό που καταγράφει, πέραν των ήδη οριοθετηµένων ζωνών µε Ιταλία και Αίγυπτο, είναι «η µέση γραµµή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (Νόµος Μανιάτη 2011), µέχρι τη σύναψη συµφωνιών οριοθέτησης µε γειτονικά κράτη, των οποίων οι ακτές είναι παρακείµενες
ή αντικείµενες µε τις ελληνικές ακτές». Μέχρι τότε «αποτελεί αποτύπωση των δραστηριοτήτων σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας – όχι άσκηση κυριαρχικών δικαιωµάτων». Γι’ αυτό επισηµαίνουµε ότι συνιστά ένα θετικό πρώτο βήµα, υπό την έννοια ότι δηµιουργεί προηγούµενο και αφετηρία για την
οριοθέτηση ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδας και των υπόλοιπων θαλάσσιων ζωνών, ακριβώς επειδή αποτυπώνει τα απώτατα όριά τους.
Ως χάρτης έστω Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασµού έχει αξία, διότι µε κάποιο τρόπο προκαταλαµβάνει και δεσµεύει την ίδια την ελληνική πλευρά για το πώς πρέπει να οριοθετήσει όταν έρθει η ώρα. Θα είναι δύσκολο για οποιαδήποτε κυβέρνηση να υπαναχωρήσει από αυτό το οπτικό αποτύπωµα. Τώρα πρέπει να εξεταστούν οι πιθανές επιλογές για τα επόµενα βήµατα, ώστε να διατηρηθεί το µοµέντουµ. Μία πρώτη ώριµη κίνηση είναι η χάραξη γραµµών βάσης και το κλείσιµο των κόλπων, άρα η αυτόµατη επέκταση της θαλάσσιας επικράτειας της χώρας και η πλεονεκτική
αφετηρία έναρξης µέτρησης των θαλάσσιων ζωνών.
Το νοµοσχέδιο είναι έτοιµο εδώ και καιρό. Επίσης, η επανέναρξη των διαπραγµατεύσεων µε την Αίγυπτο για την ολοκλήρωση οριοθέτησης ΑΟΖ, τώρα που το blueprint έχει επίσηµη ευρωπαϊκή σφραγίδα, και η οριοθέτηση επιτέλους µε την Κύπρο, σε συνεννόηση µε την Αίγυπτο για τις όποιες διευθετήσεις.
Η Αίγυπτος διανύει εύθραυστη συγκυρία λόγω οικονοµικών δυσκολιών και των αποσταθεροποιητικών πιέσεων που δέχεται από την Τουρκία. Η ολοκλήρωση της οριοθέτησης µε ακόµα ένα ευρωπαϊκό κράτος, την Ελλάδα (µε την Κύπρο έχει ήδη οριοθετήσει), κλειδώνει την περιοχή από τις τουρκικές πειρατικές κινήσεις και δίνει στο Κάιρο συνέχεια µε ευρωπαϊκές ΑΟΖ, µε ό,τι αυτό σηµαίνει για τη δυνατότητα ενεργειακής και ευρύτερης συνεργασίας µε την Ε.Ε.
Η ψευδαίσθηση ότι η Τουρκία θα συµφωνήσει ποτέ σε λογική διευθέτηση µε την Ελλάδα απλά εξωραΐζει την Αγκυρα, υποβαθµίζει την επιθετική της πολιτική και καταναλώνει άσκοπα διπλωµατικό και γεωπολιτικό ελληνικό κεφάλαιο κυρίως έναντι συµµάχων και εταίρων. Επίσης εκκρεµούν
µία σειρά από άλλες κινήσεις, όπως η επανέναρξη των ερευνών για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου µε προέκταση στο Ισραήλ.
Η νέα αναβολή δηµιούργησε πρόβληµα στην εικόνα της χώρας και εκνευρισµό σε τρίτα κράτη, µε άµεσο οικονοµικό, ενεργειακό και γεωπολιτικό ενδιαφέρον στο proje Κάποια εξ αυτών µάλιστα έστειλαν ήδη σαφή µηνύµατα δυσφορίας σε ανώτατο επίπεδο λόγω και των δικών τους ζητηµάτων, που σχετίζονται µε την ενεργειακή και την ευρύτερη ασφάλειά τους.
Η εκ νέου µετάθεση δεν µπορεί να παραταθεί πέραν ενός χρονικού ορίου, διότι θα αρχίσει να εκλαµβάνεται ως εγκατάλειψη όχι µόνο του έργου, αλλά ως παραίτηση από την άσκηση κυριαρχικών δικαιωµάτων. Και αυτό η κυβέρνηση δεν µπορεί να το συµψηφίσει µε τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασµό, ο οποίος είναι ο καµβάς επί του οποίου θα πρέπει να ασκηθούν κυριαρχικά δικαιώµατα και κυριαρχία.
Εξάλλου, το καλώδιο χρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση µε ποσόν µαµούθ 657 εκατοµµύρια €, το µεγαλύτερο που έχει δοθεί για ενεργειακό έργο και σχετίζεται µε τη διαφοροποίηση ενεργειακών πηγών και οδεύσεων της Ευρώπης. Μετά την κατάθεση του ΘΧΣ η Ελλάδα έχει περισσότερα χαρτιά στα χέρια της, µε κυριότερο την αποτύπωση, πρώτη φορά επισήµως, πλήρως της ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στα απώτατα όρια και την επαφή της µε την κυπριακή ΑΟΖ. Αυτό το κεκτηµένο και µάλιστα µε ευρωπαϊκή αιγίδα θα πρέπει να αξιοποιηθεί αναλόγως. Μαζί µε τις συµµαχίες που µας κρούουν την πόρτα.
Κυριακάτικη Απογευματινή
