Οδεύοντας προς μια ασταθή πολιτική σκακιέρα

16:01 - 23 Οκτώβριος 2023

Η «Χαμάς» διέπραξε τρομοκρατικά εγκλήματα με τον πιο τραγικό τρόπο. Και μαζί και οι ομάδες οι οποίες ακολούθησαν τη «Χαμάς», μικρότερες μεν, θανάσιμες δε. Και εδώ πρέπει να το αναφέρουμε: Είχαν στόχο τη μαζική δολοφονία και μόνο. Οχι τον εκφοβισμό. Οχι την επιθυμητή από τους Παλαιστινίους απελευθέρωση εδαφών. Τορπιλίστηκε προς το παρόν η πιθανότητα μιας πραγματικής ειρήνης, ενώ λάδι στη φωτιά ρίχνει η συνεχιζόμενη διαδικασία, οι εκατέρωθεν επιθέσεις. Υπάρχει περίπτωση μιας πιθανής σύγκρουσης περιφερειακών πλέον δυνάμεων με το Ισραήλ και όχι μόνο, σε περίπτωση που εισβάλει χερσαίως.

Γράφει ο Μάριος Παναγιώτης Ευθυμιόπουλος

Ετσι, διαπιστώνουμε πως, σε περίπτωση εμπλοκής άλλων μερών, η κατάσταση αυτή δεν θα περικλειστεί μόνο στην περιοχή της Γάζας. Γι’ αυτό και η πρόσφατη πρωτοβουλία να γίνει συνάντηση στην Αίγυπτο για το μέλλον της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Υπάρχει προσπάθεια διαπραγμάτευσης για παύση των εχθροπραξιών καταρχήν. Ταυτοχρόνως, πιθανώς να αναβιώσει και να ενισχυθεί η συζήτηση για μια πιθανή λύση στο Παλαιστινιακό, ωστόσο με νέο πλαίσιο, με περισσότερα μέλη της ευρύτερης περιοχής και κοινότητας, που να μπορούν ωστόσο να συνομιλήσουν και όχι να «τορπιλίσουν». Τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου 2023 χρήζουν ακόμα καταγγελίας και απόρριψης από όλους. Αλλά υπάρχουν τάσεις τα γεγονότα αυτά να ξεχαστούν. Ωστόσο, αυτή είναι η 11η Σεπτεμβρίου για το Ισραήλ. Και το Ισραήλ θα συνεχίσει να αντιδρά στρατιωτικά, κάτι που κάνει από την 8η Οκτωβρίου 2023. Δεν θα σταματήσει έτσι, απλά. Είναι ξεκάθαρος ο στόχος. Ετσι αντέδρασαν και οι ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα ωστόσο δεν είναι δεδομένο. Για το Ισραήλ, η «Χαμάς» είναι θέμα προτεραιότητας. Στο μεταξύ, η αρχιτεκτονική ασφαλείας της χώρας θα αλλάξει. Αναμένεται να υπάρξουν πολιτικές αλλαγές, καθώς και η προσέγγιση στα θέματα περιφέρειας και ασφάλειας.

Η εμπλοκή μεγάλων και περιφερειακών δυνάμεων δεν είναι καλός οιωνός. Το ανθρωπιστικό θέμα που προκύπτει πλέον, με εκτοπισμένους Παλαιστινίους σε μια πιθανή ολική επίθεση, πιθανώς να σημάνει πολλές γεωπολιτικές αλλαγές, αλλά και γενικότερη γενίκευση επιθέσεων. Ακόμα γίνονται διαπραγματεύσεις, κυρίως για το ποιος θα τους δεχτεί. Η εφοδιαστική αλυσίδα προετοιμασίας του πολέμου, στο μεταξύ, ολοκληρώνεται. Τα γεγονότα επηρεάζουν και το διεθνές περιβάλλον, που βάλλεται, από την Ουκρανία και την Αρμενία μέχρι το Ιράκ και τη Συρία, την Αφρική, την Υεμένη και τώρα και την περιοχή μας. Κάνουν το περιφερειακό και διεθνές περιβάλλον ακόμα πιο ασταθές, σε μια χρονική περίοδο γενικότερης ανασφάλειας και αστάθειας.Μια πιθανή επίθεση θα αλλάξει άρδην τη νοτιοανατολική μεσογειακή πολιτική σκακιέρα. Δεν είναι τυχαία η παρουσία δυνάμεων του ΝΑΤΟ-ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας. Που ήρθαν για να μείνουν. Το μεγάλο στοίχημα τώρα για Ισραήλ και συμμάχους είναι το κενό ασφαλείας να γίνει ευκαιρία. Το Ισραήλ προ εισβολής θα ζητήσει την άνευ όρων παράδοση όλων της «Χαμάς», του στρατιωτικού και πολιτικού σκέλους, με ονόματα. Αλλά δεν θα παραδοθεί κανείς.

Στο μεταξύ, συνεχίζουν τις απροκάλυπτες επιθέσεις η «Χαμάς» και η «Χεζμπολάχ» πλέον. Το Ισραήλ ισοπεδώνει βασικές υποδομές για την όποια, και όποτε γίνει, αρχή της χερσαίας επίθεσης. Ισως «στείλει» Παλαιστινίους στην Αίγυπτο. Ωστόσο, περιπλέκονται τα πράγματα αφενός με το Σινά και αφετέρου με την Τουρκία, που θα επικαλεστεί το Ανθρωπιστικό και θα μας «εκπλήξει» με προτάσεις να μεταφέρουν εκτοπισμένους σε «τουρκικό έδαφος», βλέποντας τα Κατεχόμενα. Χρειάζεται μια σοβαρή λύση.Η Ιορδανία για ακόμα μία φορά θα δεχτεί εκτοπισμένους, αλλά συγκεκριμένους, και η Ευρώπη πιθανώς επίσης, με αρχή τους χριστιανούς Παλαιστινίους. Η Παλαιστινιακή Αρχή είναι πραγματικά χαμένη. Η επιδίωξη τώρα είναι συγκεκριμένοι στόχοι, με μειωμένο ανθρώπινο κόστος εκατέρωθεν. Αλλά η εχθροπραξία δεν θα σταματήσει. Αναβαθμίζεται σε έναν πόλεμο χωρίς τέλος. Υβριδικό και ασύμμετρο.

* Αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Στρατηγικής και Ασφάλειας, πρόεδρος Τμήματος Ιστορίας, Πολιτικής και Διεθνών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Νεάπολις, Πάφος, πρόεδρος του Strategy International (SI) Ltd.