Η δύσκολη εξίσωση του καλωδίου

Το project βρίσκεται επί ξυρού ακμής καθώς το υπουργείο Εξωτερικών δεν έχει δώσει «πράσινο φως» για έκδοση NAVTEX
14:00 - 11 Μαρτίου 2025

Την Πέμπτη αναμένεται στην Αθήνα ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών για τριμερή συνάντηση με τους ομολόγους του της Ελλάδας και της Κύπρου. Το θέμα συζήτησης είναι το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου με προέκταση στο Ισραήλ, έργο το οποίο έχει παγώσει λόγω του εκφοβισμού που ασκεί η Τουρκία.

Το project βρίσκεται επί ξυρού ακμής καθώς το υπουργείο Εξωτερικών δεν έχει δώσει «πράσινο φως» για έκδοση NAVTEX ώστε να συνεχιστούν οι έρευνες ανατολικά από το σημείο που κινούντο επί μήνες τα δύο ιταλικά ερευνητικά πλοία εξαντλώντας τις εργασίες τους. Τα πλοία αποχώρησαν, η δε χρηματική καταβολή του Φεβρουαρίου από τον ΑΔΜΗΕ προς τη γαλλική εταιρεία NEXANS που κατασκευάζει το καλώδιο, ύψος 70 εκατ. €, ανεστάλη κατόπιν συνεννόησης των δύο μερών λόγω της αβεβαιότητας για τη συνέχιση του έργου.

Το Ισραήλ έχει θορυβηθεί διότι η διασύνδεση αφορά στην άρση και της δικής του ενεργειακής απομόνωσης και τη σύνδεσή του με τα ευρωπαϊκά ενεργειακά δίκτυα. Η κατάσταση που διαμορφώνεται είναι επιβαρυντική για την εικόνα της χώρας. Η Ελλάδα φαίνεται να υποκύπτει στο τουρκικό bullying και να αναζητά διέξοδο είτε στη συναίνεση από την Άγκυρα είτε στη στήριξη από τρίτους που εμπλέκονται στο έργο. Δεν είναι σαφές πως μπορεί να γίνει κάτι από τα δύο. Στην πρώτη περίπτωση το ελάχιστο που θα απαιτήσει η Τουρκία είναι άδεια από την ίδια, άρα αναγνώριση του τουρκολιβυκού μνημονίου και ανύπαρκτων δικών της κυριαρχικών δικαιωμάτων, απεμπόληση των νόμιμων ελληνικών και de facto κατάργηση της μερικώς οριοθετημένης ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου. Αυτό δεν μπορεί να γίνει.

Στη δεύτερη περίπτωση θα αναζητηθεί κάτι που ούτως ή άλλως υφίσταται, δηλαδή στήριξη και αναγνώριση των ελληνικών δικαιωμάτων από τους άμεσα ενδιαφερόμενους, το Ισραήλ και τη Γαλλία. Αυτό, έστω κι αν επιβεβαιωθεί με μία σαφή δήλωση, δεν λύνει το πρόβλημα στο πεδίο. Η Τουρκία θα κάνει ό,τι κάνει μέχρι τώρα. Η πιθανότητα να συνδράμουν η Γαλλία και το Ισραήλ με πολεμικά σκάφη είναι απομακρυσμένη και ταυτόχρονα μειωτική για την Ελλάδα που θα εμφανιστεί να μην μπορεί να διασφαλίσει την άσκηση στοιχειωδών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Κάτι που δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια, διότι το πρόβλημα δεν είναι επιχειρησιακό -το Πολεμικό Ναυτικό μπορεί να κάνει αυτό που θα του ζητηθεί- αλλά πολιτικό.

Όλη η ελληνική εξωτερική πολιτική έχει δεσμευτεί στη λογική των «ήρεμων νερών» η οποία λειτούργησε μονομερώς, αδρανοποιώντας ελληνικά δικαιώματα. Κάτι που θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι αποτελεσματικό είναι μία σαφής τοποθέτηση από αμερικανικής πλευράς που θα ενέχει και χροιά προειδοποίησης προς την Τουρκία. Υπάρχει όμως το πρόβλημα της θολής κατάστασης που επικρατεί μεταξύ της νέας αμερικανικής κυβέρνησης και της Αθήνας. Ένα σενάριο είναι η παρέμβαση συγκεκριμένου τρίτου φιλικού κράτους της περιοχής με επιρροή στην Ουάσινγκτον…

Αν και η παραδοχή αδυναμίας να διασφαλιστούν ζωτικά μας συμφέροντα με ίδια μέσα και ισχύ θα άφηνε βαρύ αποτύπωμα στο ειδικό βάρος της χώρας.

Εφημερίδα Απογευματινή