Μέσα σε μια σχεδόν μονοθεματική εσωτερική ειδησεογραφία, με την τραγωδία των Τεμπών και την πολιτική αντιπαράθεση γύρω από αυτή να μονοπωλούν -πολύ λογικά- το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας, υπάρχουν θέματα σημαντικά που δεν πρέπει να μένουν πίσω.
Αναφέρομαι στην περίφημη ιστορία των δεκάδων χιλιάδων πολιτών που έλαβαν πριν από δύο δεκαετίες δάνεια σε ελβετικό φράγκο και σήμερα απελπισμένοι βρίσκονται στο σημείο να ξεπληρώνουν τεράστια ποσά και ακόμα να χρωστάνε όσα δανείστηκαν. Ο υπουργός Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, τους τελευταίους μήνες δείχνει να ασχολείται πιο ζεστά με το θέμα, έτσι ώστε να βρεθεί μια λύση δίκαιη και ρεαλιστική ταυτόχρονα. Τέτοια που να διευκολύνει τους ανθρώπους που έχουν δείξει στην πορεία των προηγούμενων χρόνων ότι δεν είναι μπαταχτσήδες αλλά πολίτες που -όχι με δική τους υπαιτιότητα πολλές φορές- έκαναν μια λανθασμένη επιλογή με ρίσκο μεγάλο που το βρήκαν μπροστά τους. Μιλάμε για 70.000-80.000 δανειολήπτες που μαζί με τους τριτεγγυητές μπορεί και να πλησιάζουν τους 200.000. Οι περισσότεροι συνεχίζουν να είναι συνεπείς στις πληρωμές τους, αλλά αδυνατούν να εξοφλήσουν όσα δανείστηκαν.
«Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό, υπάρχει σε όλη την Ευρώπη και οι περισσότερες χώρες δεν το έχουν αντιμετωπίσει. Παρότι υπάρχουν δύο αρνητικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου, που θεωρούν ότι οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες πήραν ρίσκο, εμείς έχουμε πει ότι θα προσπαθήσουμε να δώσουμε ανακούφιση στους δανειολήπτες αυτούς. Συζητάμε με τις τράπεζες και θα συζητήσουμε με την Τράπεζα της Ελλάδος και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ώστε να βρεθεί μια λύση δίκαιη και βιώσιμη, χωρίς να δημιουργήσουμε πρόβλημα στον “Ηρακλή” και τελικά στους φορολογούμενους. Ισχύει η δημόσια δήλωσή μου εδώ και ενάμιση μήνα ότι θα υπάρξει παρέμβαση στους πρώτους μήνες του 2025», είπε πρόσφατα ο Κωστής Χατζηδάκης.
Υπήρξαν χώρες όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία όπου οι κυβερνήσεις επέβαλαν μέτρα μετατροπής των δανείων σε εθνικό νόμισμα ή άλλες διευκολύνσεις για τους δανειολήπτες. Στην Ουγγαρία η κυβέρνηση νομοθέτησε τη μετατροπή των δανείων σε φιορίνια με συγκεκριμένη ισοτιμία, προστατεύοντας έτσι τους δανειολήπτες από επιπλέον επιβαρύνσεις. Στη Γαλλία έπειτα από δικαστική απόφαση περίπου 5.000 δανειολήπτες δικαιώθηκαν από μεγάλη τράπεζα, διότι κρίθηκε ότι δεν ήταν σωστά ενημερωμένοι. Στην Ελλάδα, παρά τις δικαστικές προσφυγές, ο Άρειος Πάγος έχει απορρίψει τους ισχυρισμούς των δανειοληπτών, ερμηνεύοντας το εθνικό δίκαιο διαφορετικά από το ενωσιακό.
Τι μπορεί να γίνει λοιπόν; Νομοθετική παρέμβαση με μετατροπή των δανείων σε ευρώ με σταθερή ισοτιμία ή επιδότηση επιτοκίου από το κράτος, είναι μία πρόταση. Επίσης, μια διαπραγμάτευση με τις τράπεζες για ρύθμιση των οφειλών με επιμήκυνση της διάρκειας ή μείωση του κεφαλαίου.
Το ΠΑΣΟΚ για παράδειγμα προτείνει μία λύση με την οποία οι τράπεζες αναλαμβάνουν κατά τα δύο τρίτα τις αρνητικές συνέπειες από την επέλευση του συναλλαγματικού κινδύνου και το υπόλοιπο ένα τρίτο ο ιδιώτης. Πρόσφατα ο ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε τροπολογία που προτείνει τον επανυπολογισμό των δανείων με βάση την ισοτιμία και τα επιτόκια της ημερομηνίας εκταμίευσης, με στόχο την ελάφρυνση των δανειοληπτών.
Η πολιτική συγκυρία είναι προφανώς η ευνοϊκότερη των τελευταίων ετών. Η κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να βρει μια λύση και τα δύο κόμματα της μείζονος αντιπολίτευσης δείχνουν πρόθυμα να στηρίξουν. Αν όχι τώρα λοιπόν, πότε;
Εφημερίδα Απογευματινή
