Ευρώπη και ΗΠΑ σε αχαρτογράφητα νερά

Η Τουρκία στηριζόμενη από τη Βρετανία βρήκε ευκαιρία να προωθήσει τη θέση της στη νέα αμυντική αρχιτεκτονική της Ευρώπης
10:47 - 4 Μαρτίου 2025

Η ευρωπαϊκή παρασύνοδος στο Λονδίνο με τη συμμετοχή της Τουρκίας, επιλεκτικά χώρες της ΕΕ και της θεσμικής ηγεσίας της τελευταίας, όπου αποφασίστηκε η συνέχιση της εξοπλιστικής και της οικονομικής στήριξης προς την Ουκρανία κατά της Ρωσίας, ενισχύει την εκτίμηση ότι οι ευρωατλαντικές σχέσεις εισέρχονται σε αχαρτογράφητα νερά. Η γραμμή του υβριδικού αυτού σχήματος βρίσκεται, φαινομενικά τουλάχιστον, σε απόκλιση με τη στάση των ΗΠΑ στο Ουκρανικό, στον απόηχο των όσων πρωτοφανών συνέβησαν στον Λευκό Οίκο μεταξύ του Ζελένσκι και της αμερικανικής ηγεσίας.

Ας δούμε μερικά επιμέρους στοιχεία της εικόνας που δείχνουν πόσο σύνθετη και επικίνδυνη είναι η κατάσταση. Η πλειονότητα των κυβερνήσεων των χωρών που συμμετείχαν στη σύνοδο βρίσκεται σε πολιτική και ιδεολογική αντιπαράθεση με την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, κάποιες είναι υπ’ ατμόν και ορισμένες σε κατάσταση πολιτικής ρευστότητας.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, δήλωσε ότι βρίσκεται σε συνεννόηση με τον πρόεδρο Τραμπ, τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον Ζελένσκι, για να προταθεί ένα σχέδιο «τερματισμού των μαχών», κατά το οποίο ευρωπαϊκά κράτη θα αναλάβουν ρόλο με παρουσία και στο πεδίο σε περίπτωση επίτευξης συμφωνίας. Παράλληλα, όμως, μέχρι να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, η Ουκρανία θα ενισχυθεί μαζικά με οπλισμό για να διατηρήσει τις θέσεις της στο μέτωπο.

Να σημειωθεί ότι η Βρετανία προ καιρού υπέγραψε συμφωνία 99 ετών (Αγγλικό Δίκαιο) εμπορικής, οικονομικής και αμυντικής συνεργασίας με την Ουκρανία, που στην πραγματικότητα αποτελεί όχημα για να έχει προνομιακή πρόσβαση στην εκμετάλλευση των σπάνιων γαιών και γενικά του ορυκτού πλούτου της χώρας… Αυτό που θέλουν και οι ΗΠΑ… Υπενθυμίζεται ότι η Βρετανία είναι από τις χώρες με την πιο σκληρή στάση κατά της Ρωσίας και υπέρ της συνέχισης της πολεμικής στήριξης της Ουκρανίας.

Επειδή στην αναμπουμπούλα ο λύκος χαίρεται, η Τουρκία βρήκε ευκαιρία στηριζόμενη και στην παραδοσιακή φιλοτουρκική (ένεκα συμφερόντων) θέση των Άγγλων να προωθήσει τη θέση της στη νέα αμυντική αρχιτεκτονική της Ευρώπης. Ανάλογες θέσεις υπέρ της τουρκικής συμμετοχής στην ευρωπαϊκή άμυνα, άρα και στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, έχει πάρει η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής Κάγια Κάλας, ένα ανύπαρκτο πολιτικό μέγεθος από μια πρακτικά ανύπαρκτη χώρα, την Εσθονία, όπως και η Ιταλία, η οποία λειτουργεί όλο και πιο ανοιχτά ανταγωνιστικά έως υπονομευτικά κατά της Ελλάδας, συμπορευόμενη με την Άγκυρα.

Η συνέχεια είναι άδηλη. Η Ελλάδα, η οποία δεν προσκλήθηκε στη σύνοδο, οφείλει να αφήσει τα περί «ήρεμων νερών» και τα της Διακήρυξης Φιλίας, που το μόνο αποτέλεσμά τους μέχρι τώρα ήταν η μονομερής αδρανοποίηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, και να μπλοκάρει κάθε ιδέα συμμετοχής της Τουρκίας στους αμυντικούς σχεδιασμούς τουλάχιστον της ΕΕ, όπου έχει το δικαίωμα αρνησικυρίας. Και άμεσα να αναδιοργανώσει συνολικά την εξωτερική πολιτική της, η οποία παρουσιάζει εδώ και καιρό σοβαρά σημάδια απορρύθμισης.
Πρέπει να ετοιμαστεί για όλα τα σενάρια, διότι έρχονται πολύ ισχυρές αναταράξεις σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένου αυτού των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Και να μαζέψει αυτούς οι οποίοι ξιφουλκούν κατά της νέας αμερικανικής κυβέρνησης κηρύσσοντας ιδεολογικό ανένδοτο και εξυπηρετώντας περίεργες ατζέντες.

Εφημερίδα Απογευματινή