∆ύσκολοι καιροί στη Γερµανία: το AfD ήρθε για να µείνει

Ο κυοφορούμενος μεγάλος συνασπισμός είναι αντιμέτωπος με μια βαθιά κρίση στο Βερολίνο, με την επίθεση Τραμπ στην Ε.Ε.
14:00 - 2 Μαρτίου 2025

Αδιαµφισβήτητα ο Φρίντριχ Μερτς είναι ο νέος καγκελάριος, καθώς ο συνασπισµός CDU/CSU ήρθε πρώτο κόµµα, µε το κατώτερο πάντως των προσδοκιών: 28,6%. Αλλα καλά νέα έχουµε; Ολοι σε Γερµανία και Ευρώπη συζητούν
την άνοδο του κόµµατος Εναλλακτική για τη Γερµανία (AfD) στο 20,8%. Εκτόξευση που κάνει πολλούς να αναρωτιούνται εάν είναι συγκυριακή, αν είναι ένα είδος «µόδας». Ωστόσο, τα στοιχεία συνηγορούν ότι
το AfD ήρθε για να µείνει -για τα καλά- στη Γερµανία.

Στην Ελλάδα, οι περισσότεροι γνωρίζουµε τις παρεµβάσεις του Ελον Μασκ υπέρ του AfD και της προέδρου του κόµµατος, Αλις Βάιντελ. Στη Γερµανία προεκλογικά έγινε µεγάλη συζήτηση για το «φλερτ» -όπως και στην Ελλάδα-, πολλοί ωστόσο αναλυτές δεν θεωρούν ότι οι «ενέσεις» Μασκ ενίσχυσαν το AfD, πιθανόν και να το φρέναραν από περαιτέρω άνοδο. Αν έχουν βάση οι εκτιµήσεις αυτές, τα πράγµατα είναι πολύ πιο σοβαρά απ’ ό,τι φαίνονται.
Ωστόσο σε µια τέτοια περίπτωση, το ερώτηµα είναι από πού άντλησε δυνάµεις η κ. Βάιντελ, ώστε να γίνει το δεύτερο σε δύναµη κόµµα στην Bundestag; Μιλάµε για ένα κόµµα µε ζωή µόλις 11 ετών. Ας δούµε ορισµένα δεδοµένα.

Το AfD κέρδισε δυνάµεις από δύο «δεξαµενές» ταυτόχρονα. Η µία έχει να κάνει µε την πρωτοφανή συµµετοχή στις εκλογές. Εφτασε σε ποσοστό-ρεκόρ 82,5%. Για σύγκριση, στις προηγούµενες εκλογές προσήλθε το 76,6% των ψηφοφόρων. Οι αναλυτές εκτιµούν ότι αυτοί που επέλεξαν αυτήν τη φορά να µην απέχουν κυρίως ψήφισαν την Εναλλακτική για τη Γερµανία. Μιλάµε για επιπλέον 7 εκατοµµύρια ψηφοφόρους, περίπου.

Η δεύτερη «δεξαµενή» σχετίζεται µε τις εντυπωσιακές µετατοπίσεις ψηφοφόρων από κόµµα σε κόµµα. Το Ινστιτούτο Intratest περιέγραψε πώς λειτούργησαν τα κοµµατικά «συγκοινωνούντα δοχεία»: Οι ψηφοφόροι τόσο του Σοσιαλδηµοκρατικού Κόµµατος (SPD) όσο και των Φιλελευθέρων (FPD) µετακινήθηκαν προς τον συνασπισµό των Χριστιανοδηµοκρατών. Οµως ταυτόχρονα, από το CDU/CSU υπήρξαν µαζικές µετακινήσεις προς το AfD. ∆ηλαδή,
είχαµε µια τεκτονική µετατόπιση ψηφοφόρων προς τα δεξιά. Πού θα οδηγήσει αυτή η τάση, είναι προς το παρόν άγνωστο. Το σίγουρο είναι πως οι Χριστιανοδηµοκράτες πληρώνουν και αυτοί τις συνέπειες της µεταναστευτικής πολιτικής ανοιχτών θυρών που υιοθέτησε η Μέρκελ…

Αυτή η µετακίνηση έπληξε κυρίως το SPD. Είναι η πρώτη φορά που το κόµµα του απερχόµενου καγκελάριου βρίσκεται στην τρίτη θέση, µε πρωτοφανείς απώλειες. Εδώ έχουµε και µια ιδιότυπη εκχώρηση παλαιών αξιών προς τα δεξιά. Περίπου οι µισοί από αυτούς που ψήφισαν SPD στις προηγούµενες εκλογές και δεν το επέλεξαν τώρα δίνουν ως πρώτη απάντηση ότι παραµελεί τα συµφέροντα των εργαζοµένων. Ακόµα χειρότερα, ότι στηρίζει τις επιδοµατικές πολιτικές παρά τους ανθρώπους που εργάζονται σκληρά και δεν κερδίζουν αρκετά («Frankfurter Allgemeine Zeitung»- FAZ). ∆εν φτάνει µόνο αυτό. Το AfD φαίνεται να κερδίζει απ’ ευθείας τις προτιµήσεις σηµαντικής µερίδας των εργαζοµένων, ενώ εµφανίζεται ως το κόµµα-προστάτης των ανέργων. Μια τάση που έχει εκδηλωθεί έντονα και στη Γαλλία, όπου η εργατική τάξη στηρίζει εδώ και καιρό το κόµµα της Μαρίν Λεπέν… Θα έχουµε και στη Γερµανία την παγίωση ανάλογης τάσης; Αλλο ένα κρίσιµο ερώτηµα.

Κι ενώ το AfD βγαίνει ενισχυµένο, όλα δείχνουν ότι πάµε για κυβέρνηση µεγάλου συνασπισµού των Χριστιανοδηµοκρατών µε τους Σοσιαλδηµοκράτες. Ωστόσο, δεν περνά απαρατήρητο ότι σε ποσοστά τα δύο ιστορικά κόµµατα δεν ξεπερνούν το 50% των ψήφων -κι αυτό για δεύτερη συνεχή εκλογική αναµέτρηση. Υπάρχουν σηµάδια
ανάκαµψης; Προς το παρόν ο κυοφορούµενος µεγάλος συνασπισµός είναι αντιµέτωπος µε µια βαθιά κρίση στη Γερµανία, µε την επίθεση Τραµπ στην Ε.Ε. Και επιπλέον, βρίσκεται ενώπιον µιας βαθιάς πολιτικής-και πολιτισµικής- διαίρεσης ανάµεσα στα κρατίδια της πρώην Ανατολικής Γερµανίας, που επέλεξαν το AfD, και τα δυτικά κρατίδια, όπου κυριαρχεί ο συνασπισµός CDU/ CSU, αν και αποδυναµωµένος.

Η «επιστροφή στις ρίζες» γίνεται ακόµα πιο δύσκολη αν αναλογιστεί κάποιος ότι «το AfD δεν είναι πλέον κόµµα διαµαρτυρίας. Οι περισσότεροι ψηφοφόροι του το ψήφισαν από πεποίθηση. Αυτό καθιστά όλο και πιο δύσκολο για τα άλλα κόµµατα να ξανακερδίσουν τους ψηφοφόρους του» (FAZ). «Είµαστε το κόµµα του µέλλοντος», είπε την εποµένη των εκλογών η επικεφαλής του AfD, Βάιντελ, που κάλεσε τα Μέσα Ενηµέρωσης να µην ταυτίζουν το
κ οι δηλώσεις της Σαρλότε Κνόµπλοχ, επιφανούς προσωπικότητας της εβραϊκής κοινότητας: «Η Γερµανία είναι από σήµερα µια άλλη χώρα… Η ευθύνη των δηµοκρατικών κοµµάτων ποτέ δεν ήταν µεγαλύτερη. Ολα τώρα διακυβεύονται».

Το τέλος των εκλογών σηµατοδοτεί µια νέα περίπλοκη φάση πολιτικής διαπάλης στη Γερµανία, πρωτόγνωρης ως προς τα χαρακτηριστικά της, την ένταση και το διακύβευµα. Στην πραγµατικότητα, στη Γερµανία το εκλογικό αποτέλεσµα πυροδότησε ένα πολιτικό πείραµα µε άγνωστες προς το παρόν συνέπειες όχι µόνο για τη Γερµανία, αλλά και την Ευρώπη.

Κυριακάτικη Απογευματινή